Μεγάλη ανησυχία προκαλούν οι οικονομικές εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο, με τις συνέπειες να είναι ακόμη μεγαλύτερες για την Ελλάδα, η οποία βιώνει ένα τρίπτυχο υψηλής ακρίβειας, καθηλωμένων εισοδημάτων και πενιχρής στήριξης από την κυβέρνηση της Ν.Δ.
Για αυξημένη ανασφάλεια στο μέτωπο των τροφίμων και επισιτιστική κρίση που απειλεί εκατομμύρια ανθρώπους στον πλανήτη λόγω του πολέμου κάνει λόγο πλέον και η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν.
Πραγματικά, ήδη πριν τον πόλεμο, πάνω από 800 εκατ. άνθρωποι στον πλανήτη, ήτοι περίπου το 10% του πληθυσμού, βρίσκονταν αντιμέτωποι με την απειλή της «χρόνιας διατροφικής ανασφάλειας». Πλέον τα δεδομένα είναι ακόμη χειρότερα, επιδεινώνοντας τις συνθήκες διαβίωσής τους και αυξάνοντας τον κίνδυνο κοινωνικής και πολιτικής αστάθειας στον πλανήτη.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Πώς όμως θα αντιμετωπίσει η Ελλάδα αυτή την κατάσταση; Τα στοιχεία δείχνουν ότι ήδη από το 2020 παρατηρείται διακοπή της τάσης αποκλιμάκωσης των ανισοτήτων και επιδείνωση της ανισοκατανομής πλούτου. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, το 2020 η εισοδηματική ανισότητα στην Ελλάδα ήταν υψηλότερη του μέσου όρου της Ε.Ε. και, με βάση τα παραπάνω, τίθεται εν αμφιβόλω η χρηματοοικονομική σταθερότητα της οικονομίας της χώρας μας σε μακροοικονομικό επίπεδο.
O συντελεστής Gini31 (καταγράφει τις ανισότητες), αφού άγγιξε το υψηλότερο επίπεδο το 2014 (34,5), άρχισε να υποχωρεί για πρώτη φορά το 2015 (34,2), ενώ το 2019 κατέγραψε τη χαμηλότερη τιμή από την έναρξη της κρίσης (31) αλλά και από το 1995 (που είναι η παλιότερη χρονολογία βάσης δεδομένων της Eurostat), συγκλίνοντας έτσι με την τιμή του δείκτη για το 2019 στην Ευρωπαϊκή Ένωση (30,2). Ωστόσο, το 2020 σημειώνει αντιστροφή τάσης και ανέρχεται στο 31,4.
Μεγαλώνει το χάσμα φτωχών και πλούσιων
Το ίδιο ισχύει και για τον λόγο του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού προς το φτωχότερο 20% (δείκτης S80/S2032), που ανήλθε σε 5,2 το 2020 (S80/S20 ratio). Αυτό σημαίνει ότι το μερίδιο του εισοδήματος του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού είναι 5,2 φορές μεγαλύτερο από το μερίδιο του εισοδήματος του φτωχότερου 20% του πληθυσμού. Επιπλέον, φαίνεται ότι τα υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια ενίσχυσαν ελαφρά το εισοδηματικό τους μερίδιο έναντι των πιο φτωχών. Πράγματι, το 25% πληθυσμού με το υψηλότερο εισόδημα κατέχει το 45% του συνολικού εθνικού διαθέσιμου εισοδήματος (ποσοστό αυξημένο σε σχέση με το 2019), έναντι μόλις 10,4% που κατέχει το 25% του πληθυσμού με το χαμηλότερο εισόδημα (σταθερό σε σχέση με το 2019).
Ανησυχία για τα παιδιά
Παράλληλα, στην έκθεση της UNICEF με τίτλο «Εθνικό Πρόγραμμα 2022-2026: Η Κατάσταση των Παιδιών και των Νέων στην Ελλάδα» διατυπώνονται εκτιμήσεις που σχετίζονται με το ποσοστό των παιδιών που κινδυνεύουν από τη φτώχεια ή τον κοινωνικό αποκλεισμό, ο οποίος αναμένεται να μειωθεί από 30,5% (ή 31,5% σύμφωνα με τη Eurostat) σε 17%.
Ο κίνδυνος φτώχειας για τα παιδιά ή αλλιώς για την ηλικιακή ομάδα 0-17 ετών (παιδική φτώχεια) κατέγραψε, επίσης, μεγάλη πτώση το διάστημα 2014-2019 -μεγαλύτερη από όλες τις ηλικιακές ομάδες- και συγκεκριμένα κατά 4,4 ποσοστιαίες μονάδες, από 25,5% το 2014 σε 22,7% το 2018 και 21,1% το 2019, ποσοστό χαμηλότερο και από τα προ κρίσης επίπεδα. Μη συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών μεταβιβάσεων, ο κίνδυνος φτώχειας ανέρχεται σε 36,1%, άρα το σύνολο των κοινωνικών μεταβιβάσεων μειώνει το ποσοστό του κινδύνου φτώχειας κατά 15,2 ποσοστιαίες μονάδες.
