Αν θα πρέπει να προβούμε σε μια πρώτη αποτίμηση της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης από το ξέσπασμα της πανδημίας, θα υποστηρίζαμε τα ακόλουθα:
Το βασικό πρόβλημα για την επαναλειτουργία της οικονομίας είναι ο έλεγχος της εξάπλωσης του ιού, κάτι που μεταφράζεται στους εξής ενδιάμεσους στόχους: ανίχνευση, ανάσχεση και θεραπεία. Η επίλυσή αυτού του βασικού προβλήματος, από το οποίο εξαρτάται η επανεκκίνηση της οικονομίας, απαιτεί την πλήρη αποκατάσταση του εθνικού δημόσιου συστήματος Υγείας, το οποίο έχει τρωθεί από τις αλλεπάλληλες περικοπές πόρων και τις ιδιωτικοποιήσεις των τελευταίων τριάντα ετών. Απαιτεί την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης του πληθυσμού προς τα δημόσια συστήματα Υγείας μέσω της διαφάνειας της λειτουργίας τους. Σήμερα, η οικονομική σταθεροποίηση εξαρτάται σε μέγιστο βαθμό από τις δράσεις των αρχών των δημόσιων συστημάτων Υγείας, στις οποίες θα πρέπει να δοθούν κατά απόλυτη προτεραιότητα οι αρμοδιότητες, η αυτονομία και οι πόροι για να επιτύχουν στο έργο τους. Ο έλεγχος της διασποράς του ιού και το χρονικό διάστημα εντός του οποίου θα επιτευχθεί υπερκαθορίζει όλα τα υπόλοιπα. Στο σημείο αυτό οι αιτιάσεις είναι έντονες σχετικά με το κατά πόσο η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης ανταποκρίθηκε στο βασικό αυτό σημείο. Μάλλον όχι…
Σειρά μέτρων αποσκοπούν στο να αποφευχθεί ο κίνδυνος περαιτέρω αύξησης της ανεργίας και παράλληλης αύξησης της πτώχευσης επιχειρήσεων (κυρίως μικρομεσαίων). Η ανεργία αποτελεί τον μεγαλύτερο εφιάλτη για την κυβέρνηση. Το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα, 18,3% σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, είναι το μεγαλύτερο μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης, υπερδιπλάσιο από τον μέσο όρο των χωρών αυτών, με υπερδιπλάσια ανεργία των νέων κάτω των 25 ετών, με μακροχρόνια άνεργους 60% πάνω από τα ευρωπαϊκά ποσοστά και ποσοστό υποαπασχολούμενων στο 7%. Μέχρι σήμερα, το πραγματικό μέγεθος της ανεργίας κρύβεται κάτω από προγράμματα όπως η «Συν-Εργασία», το σύστημα αναστολής, η επιδότηση της μη απασχόλησης με 534 ευρώ μηνιαία κρατική αποζημίωση. Επειδή όταν λήξει η αναστολή, έρχονται οι απολύσεις, αυτό το καθεστώς της αναστολής παίρνει παρατάσεις επί παρατάσεων. Αυτό αυξάνει την ήδη υπάρχουσα αβεβαιότητα. Δεν θα ήταν σωστότερο να υπάρχει έστω η ίδια πολιτική όσο διαρκεί αυτή η οικονομική συγκυρία, χωρίς τμηματικές ανανεώσεις;
Το μέτρο της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών έχει στόχο την αύξηση των θέσεων εργασίας από τις επιχειρήσεις. Εν μέσω αβεβαιότητας λόγω πανδημίας, απουσίας ιατρικών λύσεων, έλλειψης ζήτησης και οικονομικού περιβάλλοντος που θα συνάδει με τη μεγεθυντική διαδικασία, είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν πρόκειται να προκύψουν νέες θέσεις εργασίας μ’ αυτό το μέτρο.
* Ο Κώστας Μελάς είναι καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
