«Κι όσα ζώα είχαν απομείνει, τα έβλεπες με καμένους μαστούς. Μαζί με τα υπόλοιπα βρίσκονταν κάπου πρόχειρα φυλαγμένα, σε κατάσταση σοκ». Η εικόνα που αντίκρισε ο βουλευτής Μαγνησίας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος κατά την επίσκεψή του με κλιμάκιο του κόμματος στις πυρόπληκτες περιοχές και ειδικότερα σε εκείνες με μεγαλύτερη κτηνοτροφική δραστηριότητα ήταν τουλάχιστον αποκαρδιωτική. Μόνο σ’ ένα χωριό, εκείνο του Αγίου Γεωργίου στον Δήμο του Ρήγα Φεραίου, ο αριθμός των ζώων που σκοτώθηκαν από τη φωτιά υπολογίζεται σε πάνω από 2.500. Όμως το ακόμη πιο επώδυνο, πρώτα για τα ίδια τα ζώα και μετά για τους ανθρώπους που τα εκτρέφουν, είναι ότι ακόμη κι όσα διασώθηκαν βρίσκονται σε εμφανώς κακή κατάσταση, καθώς φέρουν αρκετά από αυτά εγκαύματα και δείχνουν έντονα στρεσαρισμένα.
«Τα ζώα είχαν συνηθίσει να ζουν σ’ ένα διαφορετικό χώρο. Από τη στιγμή που αυτός κάηκε, ο κάθε κτηνοτρόφος αναγκάστηκε να τα μεταφέρει σε άλλο μέρος, να τα στοιβάξει μαζί με άλλα, από άλλα κοπάδια, πεδινά, που δεν κάηκαν. Δημιουργείται όμως μεγάλο ζήτημα με την προσαρμογή τους στο νέο περιβάλλον. Ένα ζώο, όπως μας μετέφεραν άνθρωποι με εμπειρία χρόνων, για να μπορέσει να γίνει πάλι παραγωγικό, χρειάζεται πάρα πολύ καιρό», δηλώνει στην ΑΥΓΗ ο Α. Μεϊκόπουλος.
Τραύματα που δεν επουλώνονται, παραγωγή στο μηδέν
Σε αρκετές περιπτώσεις, ειδικά στις περιοχές του Αγίου Γεωργίου και του Σέσκλου, αφανίστηκαν ολόκληρα κοπάδια. Ενώ σ’ εκείνες πάλι που διασώθηκαν κάποια από τα ζώα, λόγω του ψυχολογικού σοκ και των τραυμάτων που προκάλεσε στα σώματά τους η φωτιά δεν μπορούν πια να συνεισφέρουν στην παραγωγή. Σε οικονομικό επίπεδο, για τους κτηνοτρόφους, η καταστροφή είναι απόλυτη και στη μία και στην άλλη εκδοχή. Επιτείνεται δε από την ολοκληρωτική καταστροφή της υποδομής τους, την οποία αρκετοί είχαν εκσυγχρονίσει επενδύοντας μεγάλα ποσά. «Καταλαβαίνουμε ότι οι ζημιές ξεπερνούν τα 200.000 με 250.000 ευρώ», λέει ο Α. Μεϊκόπουλος.
Η αποκατάσταση πρέπει να είναι άμεση και ολοκληρωμένη. «Δεν αρκεί απλά να τους δώσουν τα χρήματα για ν’ αποκτήσουν νέα ζώα. Χρειάζεται επίσης να τους βοηθήσουν πάλι με την κατασκευή των χώρων όπου θα διαβιούν τα προβατάκια. Να το πάρεις το κοπάδι, να το αναπληρώσεις, αλλά πού θα το βάλεις;». Μέχρι στιγμής η υπόσχεση που έχει δοθεί στους κτηνοτρόφους είναι ότι θα τους δώσουν ορισμένα από τα βασικά υλικά που απαιτούνται για να στηθούν και πάλι στη θέση τους τα μαντριά, όπως πλέγματα και ξύλινους δοκούς. Για τις εργασίες όμως που πρέπει να γίνουν ώστε να δημιουργηθεί η νέα εγκατάσταση υπολογίζεται ότι χρειάζονται περίπου 15 με 20.000 ευρώ.
«Εμείς λέμε ότι πρέπει να γίνουν δύο πράγματα ταυτόχρονα: Η αποζημίωση να είναι άμεση για τα ζώα που χάθηκαν και στο 100% του κοπαδιού, γιατί ο νόμος προβλέπει χαμηλότερο ποσοστό. Και το δεύτερο είναι, δεδομένου ότι έχει κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης ο δήμος, να δοθεί και η δυνατότητα είτε σ’ εκείνον είτε στην Περιφέρεια να κάνουν απευθείας ανάθεση σε κάποιον εργολάβο, ο οποίος να ανακατασκευάσει κατευθείαν τις μονάδες. Μόνο αν γίνουν ταυτόχρονες και ολοκληρωμένες ενέργειες στήριξης θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για μια παραγωγή στα ίδια επίπεδα, σε βάθος ενός χρόνου».
Πλημμύρες και μόλυνση στον αέρα
Τα προβλήματα δεν τελειώνουν όμως στα όρια των κτηνοτροφικών μονάδων. «Ό,τι υπήρχε σε βλάστηση έχει καταστραφεί. Οι οικισμοί αυτοί περιστοιχίζονται από λόφους και στην περίπτωση πλημμύρας κινδυνεύουν να βρεθούν κάτω από το νερό. Είναι εξαιρετικά κρίσιμο να ληφθούν μέτρα για αντιπλημμυρική θωράκιση». Κι ένα θέμα επίσης που δεν έχει συζητηθεί επαρκώς, αλλά απειλεί επίσης την ανθρώπινη ζωή και το περιβάλλον, είναι η μόλυνση. «Έχουν καταστραφεί πολλά εργοστάσια ανακύκλωσης και επεξεργασίας πλαστικού, υπάρχει θέμα και με τις διοξίνες και τα φουράνια που εκκρίνονται από αυτή την καύση. Είναι ουσίες που επικάθονται σε έδαφος παραγωγικό, που μπορούν να επικαθήσουν σε αγροτικά προϊόντα. Γιατί δεν είναι μόνο οι μονάδες των κτηνοτρόφων, είναι και οι καλλιέργειες. Πρέπει να γίνει έρευνα από τους αρμόδιους επιστημονικούς φορείς. Να στηθούν σταθμοί μέτρησης αέριας ρύπανσης, να δούμε σε τι επίπεδο βρίσκεται και ν’ αναληφθούν πρωτοβουλίες εκκαθάρισης της ατμόσφαιρας».
Οι μεγαλύτερες ζημιές εντοπίζονται στα χωριά του Σέσκλου και του Αγίου Γεωργίου. Πέρα όμως από τους ανθρώπους που εργάζονται οι ίδιοι ως κτηνοτρόφοι, επηρεάζονται και οι άνθρωποι που μένουν μαζί τους στο ίδιο σπίτι, η τοπική αγορά και η αγορά συνολικά. Αναταράξεις σημειώθηκαν ακόμη και στον μεγαλύτερο γαλακτοβιομηχανικό συνεταιρισμό, την ΕΒΟΛ, καθώς ένα μέρος της τροφοδοσίας της στηριζόταν στις μονάδες που έγιναν στάχτη. Με ανακοίνωσή του πάντως ο συνεταιρισμός διέψευσε τα δημοσιεύματα που έκαναν λόγο για οριακή κατάσταση.
«Παρά τις αναμενόμενες δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε τις πρώτες ημέρες, όλα βαίνουν απολύτως καλώς, η παραγωγή των γαλακτοκομικών μας προϊόντων εξελίσσεται κανονικά, χωρίς προβλήματα και καθυστερήσεις, και οι παραγγελίες μας εξυπηρετούνται ομαλώς».
Επίσης, μετά από έκκληση του τοπικού Επιμελητηρίου στην ΕΒΟΛ και τον δήμο, ο συνεταιρισμός έκανε γνωστό ότι συνδράμει τους πληγέντες χορηγώντας τους δωρεάν ζωοτροφές, αλλά και μεταφέροντας τις απαραίτητες ποσότητες νερού στις εγκαταστάσεις τους.
«Έχει γεμίσει ο τόπος βλήματα από τις στρατιωτικές αποθήκες»
«Εχω εδώ από το χάραμα και τρέχω με τις ζημιές» λέει στην ΑΥΓΗ ο Γιάννης Κίτσιος, πρόεδρος επί 33 χρόνια του αιωνόβιου (μετράει 105 χρόνια ζωής) Αγροτικού Οινοποιητικού Συνεταιρισμού «Η Δήμητρα», που εδρεύει στη Νέα Αγχίαλο. Μαζεύει τα καμένα και γυρίζει πάνω-κάτω τον χώρο με τα συνεργεία ώστε να διορθώσει όσες ζημιές μπορεί μέχρι τον Σεπτέμβριο που είναι ο τρύγος. «Είναι τα πρώιμα τα σταφύλια, τα μοσχάτα. Δεν γίνεται ν’ αφήσουμε τα σταφύλια του κόσμου στα αμπέλια».
Ο αγώνας δρόμου αφορά τα στοιχειώδη, καθώς τουλάχιστον το 50% της επιχείρησης έχει τεθεί εκτός λειτουργίας. «Έχουμε πάθει μεγάλες ζημιές και στο προϊόν και κτηριακά. Το εργοστάσιο έχει πάθει πάρα πολύ μεγάλη ζημιά και σ’ ένα κομμάτι είναι ολοκληρωτική». Εξαιρετικά κρίσιμο για την επιχείρηση είναι να προμηθευτεί εγκαίρως τα πάνελ που ήταν τοποθετημένα στις σκεπές και στους τοίχους των κτηρίων. «Αυτή τη στιγμή είμαστε ξεσκέπαστο σπίτι, άμα βάλει μια βροχή τι θα γίνει; Τα εργοστάσια κλείνουν την Παρασκευή, πρέπει να προλάβουμε».
Οι άνθρωποι του συνεταιρισμού καταγγέλλουν ότι η επιχείρηση δεν κάηκε από τη φωτιά, αλλά χτυπήθηκε από τα πυρομαχικά των στρατιωτικών αποθηκών της Πολεμικής Αεροπορίας, η οποία βρίσκεται μόλις 400 μέτρα μακριά. «Έχει γεμίσει βλήματα ο τόπος». Σημειώνεται ότι στον συνεταιρισμό απασχολούνται σήμερα 45 άτομα και συνεργάζονται 140 παραγωγοί, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις η απορρόφηση της παραγωγής είναι ακόμα μεγαλύτερη και προέρχεται από αμπέλια σε διάφορα σημεία της χώρας όπου υπάρχει ανάγκη για διάθεση της συγκομιδής.
Η ύπαρξη της «Δήμητρας» είναι σύμφυτη με την Αγχίαλο. Μαζί με τα πρώτα σπίτια της περιοχής χτίστηκε κι εκείνη. Έχει ρίζα δυνατή και το μέλλον της προδιαγράφεται δύσκολο, αλλά είναι δεδομένο, τονίζει ο Γ. Κίτσιος: «Και νύχτα θα δουλέψω για να φτιάξουμε τα πράγματα». Ενώ είναι τόση η ανταπόκριση του κόσμου, «που μας κάνει να αισθανόμαστε ακόμη πιο δυνατοί».
«Κινδυνεύσαμε να καούμε, ανατριχιάζω που το λέω»
Στους 50 πόντους απόσταση έφτασε η φωτιά στη βιοτεχνία επεξεργασίας ξύλου του κ. Ζέρη στο Σέσκλο. Οι φλόγες δεν κατέστρεψαν την επιχείρηση της οικογένειας, έφτασαν όμως να καθρεφτιστούν στα μάτια των ανθρώπων που βρίσκονταν εκείνη την ώρα στο σημείο. «Κινδυνεύσαμε να καούμε, εμείς κι οι οικογένειές μας, πραγματικά κινδυνεύσαμε, ανατριχιάζω που το λέω». Εκείνη τη στιγμή τούς έλειψε το πολυτιμότερο μέσο για την αντιμετώπισης της φωτιάς, το νερό. Είχαν μόνο τους πυροσβεστήρες της ίδιας της βιοτεχνίας. «Και δεν είναι ότι κόπηκε το ρεύμα και δημιουργήθηκε ζήτημα. Κάθε καλοκαίρι έχουμε πρόβλημα στην περιοχή. Δεν είχαμε νερό τον τελευταίο μήνα είκοσι πέντε βιοτεχνίες». Χάρη στην παρέμβαση της Πυροσβεστικής την τελευταία στιγμή, και μετά από φωνές του γιου του, τα χειρότερα αποφεύχθηκαν. Η φωτιά έκαψε τα πάντα περιμετρικά, αλλά όχι τους ίδιους και τον κόπο τους. Αντίθετα, τρεις άλλες επιχειρήσεις καταστράφηκαν ολοσχερώς. Εκεί, δυστυχώς, δεν είχε πόρτες να χτυπήσουμε, είχαν γίνει στάχτη.
