Μερικές εβδομάδες πριν από την πρεμιέρα των Πανελλαδικών Εξετάσεων, πάνω από 100.000 υποψήφιοι θα μπουν στην κούρσα για μία από τις 77.415 θέσεις στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Και εκτός από το πολύμηνο λουκέτο των λυκείων και την τηλεκπαίδευση, η οποία υπολειτουργούσε, οι μαθητές έχουν να διαχειριστούν ένα ακόμη εμπόδιο. Την εφαρμογή από φέτος της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, η οποία υπολογίζεται ότι θα αφήσει εκτός Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης από 20.000 - 30.000 εισακτέους, ανοίγοντας δρόμο στα ιδιωτικά κολέγια.
Το βαρίδι της ΕΒΕ
Παρά τις ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες που διαμορφώθηκαν εξαιτίας της πανδημίας και παρά τις σφοδρότατες αντιδράσεις της εκπαιδευτικής κοινότητας, η υπουργός Παιδείας παρέμεινε αμετακίνητη στην εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ), η οποία παίζοντας τον ρόλο του τροχονόμου μειώνει τις πιθανότητες επιτυχίας χιλιάδων υποψηφίων. Οι υποψήφιοι θα βρεθούν εν μέσω πίεσης, καθώς ο κίνδυνος να βρεθούν 20.000 - 30.000 εκτός των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων είναι κάτι παραπάνω από ορατός, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμα και όσοι γράψουν περισσότερα από 10.000 μόρια ενδέχεται να μείνουν εκτός. Συγκεκριμένα, εάν ο μέσος όρος των επιδόσεων των υποψηφίων σε ένα από τα τέσσερα συνολικά επιστημονικά πεδία είναι 10.000 μόρια, η ΕΒΕ θα κυμανθεί από 8.000 έως και 12.000 μόρια στο επιστημονικό πεδίο. Έτσι, εάν η πλειονότητα των υποψηφίων πετύχουν υψηλές επιδόσεις, η βάση θα ανέβει. Η ΕΒΕ θα επηρεάσει και τα Ειδικά Μαθήματα, τα οποία μέχρι πέρσι απαιτούσαν τη βάση του 10, ενώ φέτος, εξαιτίας του εύρους των συντελεστών οι οποίοι είναι από 0,7% έως 1,10%, αυξάνεται η πίεση στους υποψηφίους.
Υπενθυμίζεται ότι για την εισαγωγή υποψηφίων σε ΑΕΙ απαιτείται η επίτευξη στις Πανελλαδικές βαθμολογικής επίδοσης ίσης ή μεγαλύτερης της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής ανά Σχολή, Τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση. Η ΕΒΕ διαμορφώνεται από τον μέσο όρο των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων στα τέσσερα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα ανά επιστημονικό πεδίο, ο οποίος πολλαπλασιάζεται με συντελεστή που καθορίζεται από τα ιδρύματα εισαγωγής για κάθε Σχολή, Τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση και στρογγυλοποιείται στο δεύτερο δεκαδικό ψηφίο. Ο συντελεστής βρίσκεται εντός του διαστήματος ελάχιστης και μεγίστης τιμής, που έχει διαμορφωθεί στο εύρος μεταξύ 0,80% και 1,20%, ενώ ως ελάχιστη και μέγιστη τιμή του συντελεστή της ΕΒΕ των ειδικών μαθημάτων ή πρακτικών δοκιμασιών έχουν οριστεί οι τιμές 0,70% και 1,10% αντιστοίχως.
Επιπλέον, από φέτος επιστρέφουν και οι συντελεστές βαρύτητας σε δύο από τα τέσσερα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα. Ο βαθμός των δύο μαθημάτων βαρύτητας θα πολλαπλασιάζεται με 1,3 και με 0,7 αντίστοιχα, δηλαδή Αρχαία (1,3), Ιστορία (0,7), Μαθηματικά (1,3), Φυσική (0,7), Βιολογία (1,3), Χημεία (0,7), Μαθηματικά (1,3) και Οικονομία (0,7), ανάλογα με το επιστημονικό πεδίο του υποψηφίου.
Ο κόφτης του διπλού μηχανογραφικού
Οι υποψήφιοι θα έχουν να διαχειριστούν ένα ακόμα ζήτημα, καθώς θα κληθούν να επιλέξουν εάν θα γίνει η συμπλήρωση του μηχανογραφικού σε δύο φάσεις, δηλαδή το λεγόμενο διπλό μηχανογραφικό. Αυτό το μέτρο αναμένεται να ισχύσει από του χρόνου για πρώτη φορά, βάζοντας κόφτη στις απεριόριστες επιλογές των υποψηφίων και μειώνοντας δραστικά τον αριθμό των σχολών που θα έχουν τη δυνατότητα να δηλώσουν.
Η συμπλήρωση του διπλού μηχανογραφικού θα γίνεται σε δύο φάσεις:
Στην πρώτη φάση, οι υποψήφιοι θα καλούνται να συμπληρώσουν ένα μηχανογραφικό με περιορισμένο αριθμό επιλογών, που θα υπολογίζεται σε περίπου 10% των Τμημάτων πεδίου των Γενικών Λυκείων και 20% των ΕΠΑΛ. Δηλαδή περίπου 15 έως 18 πρώτες επιλογές, ανάλογα με το είδος του Λυκείου.
Στη δεύτερη φάση, τα μηχανογραφικά αυτά θα συμπληρώνονται μόνο από όσους υποψηφίους δεν εισήχθησαν στην πρώτη φάση και θα περιέχουν μόνο τις κενές θέσεις και τα Τμήματα που δεν έχουν συμπληρώσει όλες τις θέσεις τους. Η εισαγωγή στη δεύτερη φάση θα γίνεται εφόσον επιτυγχάνεται και η καθορισμένη Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής κάθε Τμήματος.
Τέλος, μία ακόμη αλλαγή αφορά την εισαγωγή μαθητών σε δημόσια ΙΕΚ βάσει απολυτηρίου, με τη συμπλήρωση παράλληλου μηχανογραφικού.
Η μάχη των θέσεων στις περιζήτητες σχολές
Οι περιζήτητες σχολές θα βρεθούν για μία ακόμα χρονιά στην κορυφή των προτιμήσεων των υποψηφίων, αλλά με επιπλέον εμπόδια την ΕΒΕ και την κατανομή των εισακτέων στα κεντρικά πανεπιστήμια
Συστηματικά διατείνεται η υπουργός Παιδείας, στο όνομα μιας δήθεν αριστείας, ότι «θα έχουμε παρεμβάσεις στις ελάχιστες ακαδημαϊκές προϋποθέσεις για να μην μπαίνουν φοιτητές με 1 και 2 και 3 σε πανεπιστημιακές σχολές. Για να μην κοροϊδεύουμε τους φοιτητές που μπαίνουν σε πανεπιστημιακές σχολές με τέτοιο βαθμό, γιατί η συντριπτική πλειονότητα δεν θα τελειώσει τις σχολές, αλλά και να μην κοροϊδεύουμε τους υπόλοιπους φοιτητές στις σχολές αυτές».
Ωστόσο, η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, σε συνδυασμό με την κατανομή των εισακτέων -όπως αυτή διαμορφώθηκε φέτος-, θα φέρει αλυσιδωτά προβλήματα στους υποψηφίους. Από τη μία, χιλιάδες εισακτέοι θα βρεθούν εκτός πανεπιστημίων, ενώ από την άλλη, θα δοθεί μεγάλη «μάχη» για τις θέσεις στα κεντρικά πανεπιστήμια. Άλλωστε, το υπουργείο Παιδείας, παρά το γεγονός ότι αποφάσισε να παραμείνει στα ίδια επίπεδα με πέρσι ο αριθμός των εισακτέων, άλλαξε την κατανομή τους, μειώνοντας τις θέσεις στα κεντρικά πανεπιστήμια (ΕΚΠΑ, ΑΣΟΕΕ, ΑΠΘ) και αυξάνοντάς τις στα περιφερειακά (Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Δημοκρίτειο).
Ειδικότερα, το ΕΚΠΑ θα πάρει συνολικά 6.765 υποψηφίους, από 7.836 πέρσι, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών 1.563, από 1.687 πέρσι, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο θα πάρει συνολικά 1.246 υποψηφίους, από 1.256, το ΑΠΘ 6.396, από 6.554. Στην αντίπερα όχθη, η αύξηση είναι μεγάλη στα περιφερειακά πανεπιστήμια. Ενδεικτικά, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου θα πάρει 4.058 εισακτέους, από 3.696 πέρσι, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης 5.953, από 5.770, ενώ το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας 5.200 από 4.700 πέρσι. Και η μείωση των θέσεων στα κεντρικά ΑΕΙ είναι μεγαλύτερη, κυρίως στα τμήματα που υπάρχει αντιστοιχία με τα περιφερειακά.
Παράλληλα, οι υποψήφιοι που ζουν στα μεγάλα αστικά κέντρα ή εκείνοι που στοχεύουν στα κεντρικά πανεπιστήμια αποτελούν πλειονότητα, οπότε η μάχη για μία από τις θέσεις στις περιζήτητες σχολές θα είναι μεγάλη. Ο ανταγωνισμός θα είναι μεγαλύτερος σε νομικές, ιατρικές, πολυτεχνικές και στρατιωτικές σχολές. Για παράδειγμα, η Νομική Αθήνας θα έχει 35 εισακτέους λιγότερους σε σχέση με πέρσι (400 από 435), ενώ το Τμήμα Φιλολογίας στο Αριστοτέλειο θα έχει 20 λιγότερους εισακτέους. Έτσι, τα τμήματα με μεγαλύτερη ζήτηση, όπως η Ιατρική του ΕΚΠΑ, η Νομική του ΕΚΠΑ, η Φαρμακευτική του ΕΚΠΑ, το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ καθόρισαν τον συντελεστή ΕΒΕ στο 1,20, ενώ άλλα τμήματα όπως το Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Αθήνας επέλεξαν 0,9 συντελεστή ΕΒΕ και ΕΒΕ ειδικού μαθήματος.
Επιπλέον, όσοι δεν επιτύχουν στις Πανελλαδικές εξετάσεις ή τύχει να περάσουν σε κάποιο περιφερειακό πανεπιστήμιο και δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά ώστε να σπουδάσουν εκτός του τόπου κατοικίας τους θα κατευθυνθούν προς τα ιδιωτικά κολέγια. Άρα η ΕΒΕ και η ανακατανομή θα εντείνουν ακόμη περισσότερο τους ταξικούς φραγμούς, ενώ οι μόνοι κερδισμένοι δεν θα είναι άλλοι από τις ιδιωτικές σχολές.
