Μια ανάσα πριν το άνοιγμα των σχολείων και το μέλλον προδιαγράφεται δυσοίωνο. Οι μαθητές των Γυμνασίων και των Λυκείων θα βρεθούν ξανά στις σχολικές αίθουσες την επόμενη εβδομάδα υπό ασφυκτικές συνθήκες. Γιατί τα σχολεία θα ανοίξουν χωρίς να έχει προβλεφθεί τίποτα για την αραίωση των τμημάτων ή την εξεύρεση νέων αιθουσών, χωρίς να έχουν προχωρήσει οι εμβολιασμοί των εκπαιδευτικών, χωρίς σαφήνεια για το τι θα γίνει με τα self tests. Κι όλα αυτά τη στιγμή που η πανδημία σαρώνει τη χώρα και τα νοσοκομεία βρίσκονται «στο κόκκινο».
Φρούδες ελπίδες για τους εμβολιασμούς
Έναν χρόνο μετά το ξέσπασμα και την επέλαση της πανδημίας στη χώρα και έξι μήνες μετά το πρώτο κουδούνι τον Σεπτέμβριο, η κατάσταση παραμένει έκρυθμη. Οι μαθητές των Γυμνασίων και των Λυκείων της χώρας, που όλο αυτό το διάστημα έκαναν μαθήματα πίσω από μια οθόνη, θα επιστρέψουν ξανά στις σχολικές αίθουσες. Θα επιστρέψουν όμως σε τμήματα με συνωστισμό. Έναν χρόνο μετά η ίδια απαράλλακτη πρακτική. Οι πρωτοβουλίες του υπουργείου Παιδείας προς την κατεύθυνση της βελτίωσης των υγειονομικών συνθηκών στα σχολεία είναι μηδενικές. Ένας χρόνος πήγε στράφι. Τα σχολεία, τα οποία βρίσκονται στη δίνη της πανδημίας, θα ανοίξουν χωρίς κανένα μέτρο προστασίας. Γιατί το υπουργείο Παιδείας κωφεύει στα αιτήματα των εκπαιδευτικών.
«Δεν έχει ληφθεί κανένα μέτρο από αυτά που ζητάμε τόσο καιρό» λέει στην ΑΥΓΗ ο Δημήτρης Ακτύπης, μέλος του Δ.Σ. της ΟΛΜΕ. «Το πιο βασικό που θα έπρεπε να έχει γίνει είναι οι εμβολιασμοί των όλων εκπαιδευτικών κατά προτεραιότητα. Και στη συνέχεια να ανοίξουν τα σχολεία με μια ασφάλεια» επισημαίνει.
Όπως λέει, είναι αποκλειστική ευθύνη του υπουργείου να σώσει έστω τους τρεις μήνες πριν το καλοκαίρι ένα μέρος των μαθημάτων. Εξάλλου, η σχολική χρονιά είναι χαμένη για τα Λύκεια της Αττικής και των κόκκινων περιοχών. Από την άλλη, «ο ισχυρισμός ότι τα σχολεία δεν έκλεισαν λόγω της υψηλής μετάδοσης στον γενικό πληθυσμό δεν ισχύει. Τα σχολεία αποδείχτηκε ότι ήταν εστίες υπερμετάδοσης. Αλλιώς δεν μπορεί να εξηγηθεί το πολύμηνο κλείσιμο Γυμνασίων και Λυκείων. Τα σχολεία θα ανοίξουν όπως τις προηγούμενες φορές. Με μια μάσκα που τελικά δεν έδωσε, χωρίς αποστάσεις, ούτε μέτρα προστασίας και χωρίς προσλήψεις εκπαιδευτικών. Ανοίγουν σαν να μην υπάρχει πανδημία».
Ατομική ευθύνη και στα self tests
Αναφορικά με τα self tests, το υπουργείο παίζει κορώνα - γράμματα με την υγεία των εκπαιδευτικών, καθώς δεν έχει διευκρινιστεί τίποτα για τον τρόπο με τον οποίο θα τεκμηριώνεται ότι έγινε το τεστ, εάν θα είναι υποχρεωτικά για το σύνολο των εμπλεκόμενων στην εκπαιδευτική διαδικασία και πώς μπορούν να λειτουργήσουν ως μέτρο προστασίας. «Ακόμα και αυτή η εξαγγελία είναι επικοινωνιακού τύπου, όπως ήταν η πλατφόρμα για rapid tests, τα οποία καταφέρναμε να κλείσουμε μετά από μία εβδομάδα. Θα έπρεπε να υπάρχουν ειδικά κλιμάκια που θα κάνουν τεστ και ινχηλάτηση στις σχολικές μονάδες. Η κυβέρνηση όμως το ρίχνει στην ατομική ευθύνη». «Είναι ευθύνη του καθενός... όταν του δίνεται η δυνατότητα να επιτηρήσει την υγεία του, να το κάνει» δήλωνε την Πέμπτη η κυβερνητική εκπρόσωπος.
«Το θέμα είναι ότι επιλέγει να δώσει 2 εκατ. στη Cisco, αλλά δεν έχει πάρει κανένα μέτρο για να ανοίξουν με ασφάλεια τα σχολεία. Είναι εξοργιστικό και απαράδεκτο. Ένας χρόνος που τα σχολεία ανοιγοκλείνουν. Κι αυτό έχει σοβαρές συνέπειες και στα μορφωτικά δικαιώματα των παιδιών, και στην ψυχοσύνθεσή τους» υπογραμμίζει ο Δ. Ακτύπης και καταλήγει: «Η λογική της κυβέρνησης έχει να κάνει με την εξυπηρέτηση συμφερόντων, όχι με την εξυπηρέτηση των αναγκών παιδιών και εκπαιδευτικών».
Στο κενό οι μαθητές
Από αυτή τη δυστοπική πραγματικότητα το βάρος πέφτει και στις πλάτες των μαθητών. Και κυρίως όσων έχουν μπει στην κούρσα των Πανελλαδικών χωρίς να γνωρίζουν τι μέλλει γενέσθαι. Η Έλσα Κορφιάτη είναι μαθήτρια Γ΄ Λυκείου σε σχολείο της Νέας Σμύρνης. Όπως λέει στην ΑΥΓΗ, αυτό που την προβληματίζει είναι ότι η φετινή χρονιά τυπικά θεωρείται χαμένη. Η τηλεκπαίδευση κάθε άλλο παρά αποτελεσματική ήταν και οι μαθητές βρίσκονται στον αέρα. «Ποιο κενό θα προλάβουμε να καλύψουμε;» αναρωτιέται. «Επιπλέον, ένας μήνας θα πάει χαμένος γιατί θα γράφουμε διαγωνίσματα για την αξιολόγηση των τετραμήνων. Είναι μια κατάσταση που δεν έχει οργανωθεί σωστά. Δεν μπορούμε να βασιστούμε στα σχολεία για να δώσουμε Πανελλαδικές, γι’ αυτό στρεφόμαστε στα φροντιστήρια» προσθέτει.
Σε ό,τι αφορά την ύλη, «θα έπρεπε να έχει γίνει περαιτέρω μείωση. Γιατί δεν έχει διδαχθεί σωστά από ένα σημείο και μετά, από τη στιγμή που ξεκίνησε η τηλεκπαίδευση. Όταν έχουμε συνεχώς προβλήματα σύνδεσης, δεν γίνεται να βγει σωστά. Είναι άδικο για εμάς που βρισκόμαστε ενάμιση χρόνο σ’ αυτή την κατάσταση να έχουμε μικρότερη μείωση της ύλης σε σχέση μ’ αυτή που έγινε πέρυσι», επισημαίνει.
Το άνοιγμα των σχολείων θα φέρει περισσότερα προβλήματα, όπως λέει η Έλσα. Κι αυτό γιατί τόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί μεγαλύτερης ηλικίας κινδυνεύουν. «Το άνοιγμα με αυτούς τους όρους είναι ακόμα μια σπασμωδική κίνηση, χωρίς προγραμματισμό. Είναι μεγάλο ρίσκο για όλους μας» προσθέτει. Εκείνη και οι χιλιάδες συμμαθητές της που δίνουν Πανελλαδικές νιώθουν αδικία. Και είναι πολύ ψυχοφθόρο, όπως λέει. «Η κατάσταση είναι δύσκολη. Έχουμε αυτή τη στιγμή να αντιμετωπίσουμε χίλια μέτωπα, ενώ θα έπρεπε να έχουμε μόνο ένα. Το διάβασμα για να φτάσουμε στον στόχο μας. Εγώ που το βιώνω δεν ξέρω πώς να φτάσω στις Πανελλαδικές» τονίζει η Έλσα.
Είναι τα σχολεία εστίες μετάδοσης;
Η πρόσφατη ιστορία έχει δείξει ότι οι σχολικές μονάδες ήταν ανοχύρωτες και ο τρόπος που λειτουργούσαν ήταν καταλυτικός για την άμεση διασπορά του κορωνοϊού, κάτι που συστηματικά αρνείται να αποδεχτεί η υπουργός Παιδείας, αλλά τονίζουν πολλά μέλη της επιτροπής των λοιμωξιολόγων. Τα σχολεία είναι επικίνδυνο να ανοίξουν με τους ίδιους όρους. Κι αυτό αποτυπώνεται και με στοιχεία.
Ήδη από τις αρχές Νοεμβρίου η αύξηση των θετικών διαγνώσεων σε παιδιά ηλικίας έως 17 ετών αποτυπώθηκε στα δεδομένα του ΕΟΔΥ. Από τα 808 κρούσματα που διαγνώστηκαν στις 15 Σεπτεμβρίου, τη μέρα δηλαδή που άνοιξαν τα σχολεία, τα κρούσματα εκτοξεύθηκαν σε 3.088 μετά από ενάμιση μήνα.
Η ανησυχητική τάση των κρουσμάτων συνεχίστηκε τον Ιανουάριο, όταν τα σχολεία λειτούργησαν ξανά. Από τις 11 Ιανουαρίου που άνοιξαν τα σχολεία έχουν εντοπιστεί συνολικά περίπου 2.000 κρούσματα του ιού σε άτομα κάτω των 17 ετών, τα οποία αναλογούσαν στο 10% των συνολικών κρουσμάτων. Παράλληλα, το πρώτο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου επιβεβαιώθηκαν 7.704 νέα κρούσματα, 951 εκ των οποίων αφορούσαν διαγνώσεις ατόμων ηλικίας μέχρι 17 ετών, δηλαδή το 12,5%.
Επιπλέον, τα σούπερ μάρκετ και τα σχολεία αποτελούν τη μεγαλύτερη εστία μετάδοσης του κορωνοϊού σύμφωνα με έρευνα της Υπηρεσίας Δημόσιας Υγείας της Βρετανίας (PHE) που διεξήχθη από τις 9 έως τις 15 Νοεμβρίου, εν μέσω του δεύτερου κύματος της πανδημίας. Συγκεκριμένα, τα σούπερ μάρκετ σημειώνουν ποσοστό μετάδοσης 18,3%, τα Γυμνάσια και τα Λύκεια 12,7% και τα Δημοτικά 10,1%, σχηματίζοντας την κυρίαρχη τριάδα χώρων μεγαλύτερης συγκέντρωσης και διασποράς του ιού στη Βρετανία.
Τι γίνεται στην Ευρώπη
Mε φίλτρα αέρα, λιγότερους μαθητές ανά τμήμα, πολλαπλά τεστ το άνοιγμα σε Βρετανία, Γερμανία, Βέλγιο. Κλειστά παραμένουν τα σχολεία σε Γαλλία και Ιταλία
Στη Βρετανία οι μαθητές επέστρεψαν στις 8 Μαρτίου στις σχολικές αίθουσες. Μάλιστα, οι μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κλήθηκαν να κάνουν τρία εθελοντικά διαγνωστικά τεστ κορωνοϊού στο σχολείο και ένα στο σπίτι μέσα στις δύο πρώτες εβδομάδες, ενώ πλέον αποστέλλονται στο σπίτι τους τεστ δύο φορές την εβδομάδα για έλεγχο των ίδιων και της οικογένειάς τους. Παράλληλα, το υπουργείο Παιδείας έκανε σύσταση σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου να φορούν μάσκα όταν δεν μπορούν να τηρηθούν αποστάσεις μέσα στις τάξεις, ωστόσο αυτό δεν ισχύει για τους μαθητές του Δημοτικού.
Στη Γερμανία τα σχολεία άνοιξαν ξανά στα περισσότερα κρατίδια μετά από μήνες τηλεκπαίδευσης. Οι αρχές στο Βερολίνο αγόρασαν περίπου 1.900 φίλτρα αέρα που λένε οι ειδικοί ότι θα μειώσουν τον κίνδυνο εξάπλωσης του ιού σε όλες τις αίθουσες διδασκαλίας. Παράλληλα, προσφέρονται δωρεάν τεστ για το προσωπικό και τους μαθητές. Σε ό,τι αφορά τους εμβολιασμούς, έχουν προχωρήσει για τους εκπαιδευτικούς των Δημοτικών και των Νηπιαγωγείων, ενώ ζητούν να υπάρξει ίδια μέριμνα και για τους καθηγητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Στο Βέλγιο τα σχολεία αναμένεται να λειτουργήσουν και πάλι κανονικά μετά το Πάσχα. Τα rapid tests θα αντικατασταθούν από τα self tests, σύμφωνα με τον υπουργό Παιδείας, ενώ η υποχρεωτική χρήση μάσκας προσώπου επεκτάθηκε και σε μαθητές ηλικίας 10 - 12 ετών. Στα υπόλοιπα μέτρα που έχει λάβει το υπουργείο περιλαμβάνεται η αναγκαστική μεταφορά των παιδιών στο σχολείο είτε με τα πόδια, είτε με πατίνι, είτε με αυτοκίνητο, ενώ υπάρχει ισχυρή σύσταση για την αποφυγή των δημόσιων συγκοινωνιών. Παράλληλα, προβλέφθηκαν διαφορετικά διαλείμματα, ενώ κενοί χώροι ή καφετέριες σε κάθε γειτονιά θα χρησιμοποιηθούν ως σχολικές αίθουσες προκειμένου να μειωθεί ο αριθμός των μαθητών ανά τάξη. Επιπλέον, η ώρα του φαγητού, η γυμναστική και άλλες δραστηριότητες θα γίνονται σε ανοιχτό χώρο.
Στη Γαλλία τα σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε ολόκληρη τη χώρα θα παραμείνουν από αύριο και για τις τρεις επόμενες εβδομάδες κλειστά έπειτα από τις νέες εξαγγελίες της κυβέρνησης, στο πλαίσιο του νέων περιοριστικών μέτρων για την αποφυγή εξάπλωσης του κορωνοϊού.
Στην Ιταλία τα σχολεία είναι κλειστά, με αποτέλεσμα χιλιάδες γονείς και μαθητές να διαδηλώνουν στη Ρώμη τις τελευταίες ημέρες ζητώντας την άμεση επαναλειτουργία τους. Μάλιστα, τονίζουν ότι το κλείσιμο των σχολείων θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς τον περισσότερο καιρό τα σχολεία λειτουργούν με τηλεκπαίδευση.
