Ο ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ., όπως και η ταινία το «Μετέωρο βήμα του πελαργού», σφύζει από μια δυσοίωνη υπαρξιακή μελαγχολία. Τα κάθε λογής σύνορα και περιχαρακώσεις που θέτουν οι τάσεις και οι φράξιες δεσμεύουν και απογοητεύουν τα μέλη του, ενώ περιορίζουν και την απεύθυνσή του στην κοινωνία. Το μέλλον του φαντάζει αβέβαιο και άρρητο και η μόνη του ελπίδα είναι μια νέα αρχή, μακριά από αδιέξοδους δρόμους τού ερειπωμένου παρελθόντος της Αριστεράς.
Αυτό δε που συμβαίνει στα εσωκομματικά του ΣΥΡΙΖΑ, μόνο με το σπήλαιο του Πλάτωνα μπορεί να αποδοθεί. Τα απομεινάρια της χρεοκοπίας των ατέλειωτων διασπάσεων και κρίσεων της Αριστεράς ζουν όλη τους τη ζωή σαν στο σπήλαιο του Πλάτωνα, εκλαμβάνοντας για πραγματικότητα τις σκιές του μικρόκοσμού της. Δεν επιθυμούν να φύγουν, «να ελευθερωθούν από τα δεσμά της κατάστασής τους». Γιατί ξέρουν ότι αν απελευθερωθούν από τα δεσμά τους, δεν θα χάσουν μόνο τα προνόμια που έχουν κατοχυρώσει στον κόσμο του σπηλαίου, αλλά θα βρεθούν σε ένα κόσμο που δεν μπορούν να καταλάβουν, όπου και ο ήλιος του ακόμα θα τους φαίνεται ακατανόητος, μαθημένοι να ζουν στον απόκοσμο της κομματικής γραφειοκρατίας, της αντιπαλότητας και των συναλλαγών των τάσεων.
Πολιτική ομφαλοσκόπηση
Γι’ αυτό ομφαλοσκοπούν. Η πολιτική ομφαλοσκόπηση είναι η μόνη διέξοδος γι' αυτούς κι αυτό κάνουν, με την έκδοση κειμένων και θέσεων, πριν ακόμη και από τις θέσεις του κόμματος. Ομφαλοσκοπούν, επικεντρώνοντας όλο τους το ενδιαφέρον στην εξασφάλιση του εαυτού τους. Με κοκορομαχίες αριστεροσύνης συναγωνίζονται στην αναγόρευση του γνήσιου εκφραστή και θεματοφύλακα της Αριστεράς. Πάσχουν από αγοραφοβία, εχθρεύονται την κοινωνία, βλέπουν παντού «ύποπτους», γι’ αυτό βάζουν ακόμα κι όρους και ποσοστά για το άνοιγμα σε αυτήν, με τη λεγόμενη «διεύρυνση», για να την ακυρώσουν. Ακόμα, αυτοαναγορεύουν τον εαυτό τους σε «ταυτοτικό» στοιχείο της Αριστεράς, ως μια απέλπιδα προσπάθεια διαιώνισης του πολιτικού κεφαλαίου τους που έχει λήξη.
Αδυνατούν να αντιληφθούν τις κοινωνικές διαστάσεις της εξαθλίωσης, των στερήσεων και του αποκλεισμού που επιβάλει ο νεοφιλελευθερισμός, μαζί με το χωροφυλακίστικο κράτος της Δεξιάς, και, φυσικά, αδυνατούν να αντιληφθούν το πολιτικό διακύβευμα. Αδυνατούν να αντιληφθούν την εδραίωση του καπιταλισμού όχι απλώς ως του κυρίαρχου, αλλά και ως του μοναδικού κοινωνικοοικονομικού συστήματος στον κόσμο, χωρίς εναλλακτική! Και έτσι χάνουν, ακόμα και από τον Μητσοτάκη, τη χειρότερη, την πιο ανίκανη και διεφθαρμένη ακροδεξιά κυβέρνηση.
Αρνούνται να αποδεχτούν ότι η κομμουνιστική Αριστερά και γενικότερα η Αριστερά του 20ού αιώνα έκλεισε τον ιστορικό της κύκλο. Και η σπουδαία κληρονομιά της, η σημαντική συνεισφορά της, με τις εξαιρετικές επιτυχίες και τις μεγάλες αποτυχίες, πρέπει να αποτελούν αντικείμενο αναστοχασμού και όχι μιμητισμού και ωραιοποίησης.
Να απαλλαχτεί η σύγχρονη Αριστερά του 21ου αιώνα από την πολιτική ανυποληψία των ευκαιριακών συμπράξεων, όπως του ’89, την πολιτική καχεξία «της πολιτικής της ουράς» και την πολιτική αποτελμάτωση, με τις αποτυχίες και τις δυσπλασίες του παρελθόντος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ να προχωρήσει μέσα στην Ιστορία και να υπερβεί το τέλμα της
Οι χειρότεροι πόλεμοι είναι οι εμφύλιοι και οι χειρότεροι καβγάδες είναι οι ενδοοικογενειακοί, όπως συμβαίνει χρόνια και με την Αριστερά, κι αυτοί αποτελούν, δυστυχώς, και τη μόνη παράδοση και εσωκομματική της κουλτούρα, εάν δεν θέλουμε να παραμυθιαζόμαστε.
Ο ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν οφείλει να σταματήσει να παραμένει μετέωρος και να προχωρήσει μέσα στην Ιστορία, αρνούμενος να δεχτεί το τέλος της, υπερβαίνοντας το τέλμα της. Να συγχρονιστεί με την πολιτική συγκυρία και να αντιστοιχηθεί με την ιστορικά πλειοψηφική δημοκρατική παράταξη της Ελλάδας, να ανοιχτεί στην κοινωνία με τους όρους της νέας πραγματικότητας του 21ου αιώνα. Αυτό είναι το ζητούμενο κι όχι ο αυτοπροσδιορισμός του με ξεπερασμένους όρους πολιτικής γεωγραφίας, δίνοντας μάχες οπισθοφυλακής, εκ των προτέρων χαμένες.
Η Ιστορία και η κοινωνία δεν θα περιμένουν εσαεί το αμφίσημο «μετέωρο βήμα» του ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. προς το αχαρτογράφητο μέλλον. Ο ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. πρέπει να αναθεωρήσει τα πάντα και να τα αμφισβητήσει όλα, ακόμα και το παρελθόν του.
Τι είναι «αριστερός» και τι «προοδευτικός»
Ο ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. οφείλει να επαναπροσδιορίσει τι είναι «αριστερός» και τι «προοδευτικός» στην εποχή μας. Να παραγάγει πολιτική και να απευθυνθεί στην κοινωνική πλειοψηφία με προτάσεις άμεσα εφαρμόσιμες και να σταματήσει η αποσπασματικότητά του, στο θεωρητικό και στο πολιτικό επίπεδο. Να αποκτήσει, επιτέλους, μια ολιστική πολιτική θεώρηση συνδυάζοντας την 4η βιομηχανική επανάσταση με τη δημοκρατία, την ποιότητα ζωής με τα δημόσια αγαθά και το περιβάλλον. Το διατροφικό μοντέλο με την περιβαλλοντική προστασία και τον υποσιτισμό, την οικονομική ανάπτυξη με την σωτηρία του πλανήτη και την κλιματική αλλαγή. Και την ενσυναίσθηση για τα ζώα με τα δικαιώματά τους.
Όχι παραπέμποντάς τα όλα σε ένα απροσδιόριστο αύριο, αλλά κάνοντάς τα πολιτική πρόταση και στάση ζωής από σήμερα. Συνδιαμορφώνοντας με την κοινωνία την αρχή «ενός νέου κοινωνικού συλλογικού ονείρου» του αιώνα μας.
Και για να γίνουν όλα αυτά, ο ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. πρέπει να απαντήσει στο δίλημμα: κόμμα ανοιχτό, δημοκρατικό, κόμμα των μελών, πλειοψηφικό στην κοινωνία ή κόμμα τασικό και γραφειοκρατικό;
Ο Γιάννης Παπαγρηγορίου είναι στο Συντονιστικό Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ εκπαιδευτικών Θεσσαλονίκης.
