Μια ξύλινη πιρόγα που δεν ξεπερνούσε σε μήκος τα 15 μέτρα ήταν το σκάφος με το οποίο περισσότεροι από 100 Αφρικανοί μετανάστες επιχείρησαν το επικίνδυνο πέρασμα στην Ευρώπη μέσω του Ατλαντικού. Τριάντα οκτώ άνθρωποι, ανάμεσά τους πολλά παιδιά, διασώθηκαν στα ανοιχτά του Πράσινου Ακρωτηρίου, με τις Αρχές της χώρας να εκφράζουν φόβους πως ο αριθμός των νεκρών του ναυαγίου ξεπερνά τους 60.
Το σκάφος ξεβράστηκε τελικά άδειο χθες σε κάποια ακτή του ακρωτηρίου. Είχε αναχωρήσει από το ψαροχώρι Φας Μπουά της Σενεγάλης στις 10 Ιουλίου με 101 επιβαίνοντες, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας. Οι περισσότεροι επιβάτες ήταν Σενεγαλέζοι, αλλά ανάμεσά τους ταξίδευαν και άτομα από τη Σιέρα Λεόνε και τη Γουινέα Μπισάου.
Στους επιζώντες περιλαμβάνονται τέσσερα παιδιά ηλικίας 12 με 15 ετών, διευκρίνισε εκπρόσωπος του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΙΟΜ). Με αφορμή την τελευταία ναυτική τραγωδία με θύματα μετανάστες, η εκπρόσωπος της ΙΟΜ Σάφα Μσέλι κατήγγειλε την «πλήρη απουσία» ασφαλών περασμάτων, μια απουσία που, όπως τόνισε, αφήνει «χώρο στους διακινητές να παίρνουν ανθρώπους σε παρόμοια φονικά ταξίδια».
Εκτιμάται πως από το 2020 έως το 2023 τουλάχιστον 67.000 μετανάστες έφτασαν στα Κανάρια Νησιά της Ισπανίας ταξιδεύοντας στον Ατλαντικό. Περισσότεροι από 2.500 άνθρωποι πνίγηκαν την ίδια περίοδο επιχειρώντας το δύσκολο ταξίδι, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΙΟΜ.
Θάνατοι στη θάλασσα αλλά και στη στεριά
Αξιωματούχοι των Ηνωμένων Εθνών έχουν αναφέρει ότι ο αριθμός των θανάτων μεταναστών στην περιοχή της Σαχάρα πιθανότατα να είναι υπερδιπλάσιος εκείνων που σημειώνονται στα ναυάγια της Μεσογείου.
Η αύξηση των μεταναστευτικών ροών από την περιοχή της υποσαχάριας Αφρικής συνδέεται χωρίς αμφιβολία με την πρόσφατη αναταραχή και τα διαδοχικά πραξικοπήματα και εμφύλιες συγκρούσεις στη ζώνη του λεγόμενου Σαχέλ. Τον περασμένο μήνα ο Νίγηρας έγινε η τελευταία χώρα της περιοχής που περνά στον έλεγχο στρατιωτικών ομάδων, μετά το γειτονικό Μάλι και την Μπουρκίνα Φάσο.
Το ίδιο ισχύει φυσικά και για την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, καθώς οι περισσότεροι μετανάστες που επιχειρούν να φτάσουν στην Ευρώπη μέσω της Μεσογείου προέρχονται από χώρες όπως η Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν.
Για τη Νατάσα Τσαγγαρίδη, εκπρόσωπο της οργάνωσης «Ελευθερία από τα Βασανιστήρια», η τραγωδία αντικατοπτρίζει την «παρατεινόμενη αποτυχία της ευρωπαϊκής εχθρικής προσέγγισης απέναντι στην προστασία των μεταναστών».
Τα πολύνεκρα ναυάγια πολλαπλασιάζονται τόσο εξαιτίας των επικίνδυνων ταξιδιών όσο και από τη στάση των ευρωπαϊκών ακτοφυλακών, με χαρακτηριστικότερη περίπτωση την πρόσφατη ναυτική τραγωδία στα ανοιχτά της Πύλου, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες συνέβη δεν έχουν ακόμα διευκρινιστεί - αν διευκρινιστούν ποτέ.
Την ίδια στιγμή, όλο και περισσότερο ευρωπαϊκό χρήμα ρέει προς χώρες υποδοχής μεταναστών στις παρυφές της Ευρώπης. Και στην περίπτωση της Λιβύης ή της Τυνησίας, συχνά καταλήγουν σε ένοπλες πολιτοφυλακές διάφορων πολεμάρχων που αναβαπτίζονται μέσα σε μια νύχτα σε δυνάμεις ακτοφυλακής.
Το πολωνικό δημοψήφισμα
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της εχθρικής αντιμετώπισης αποτελεί όμως και το νέο δημοψήφισμα που εξήγγειλε μόλις την Κυριακή η υπερσυντηρητική κυβέρνηση της Πολωνίας. Ένα δημοψήφισμα που, όπως ανακοίνωσε η κυβέρνηση, θα θέσει το ερώτημα αν οι Πολωνοί εγκρίνουν την υποδοχή «χιλιάδων παράνομων μεταναστών από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική» στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού σχεδίου μετεγκατάστασής τους.
Το δημοψήφισμα πρόκειται να διεξαχθεί στις 15 Οκτωβρίου, δηλαδή την ίδια μέρα που οι Πολωνοί θα προσέλθουν στις κάλπες για να εκλέξουν τη νέα κυβέρνησή τους. Είναι ολοφάνερο ότι το κυβερνών Κόμμα του Νόμου και της Δικαιοσύνης (PiS) επιχειρεί να πετύχει ό,τι και το 2015, όταν, εκμεταλλευόμενο τη διεθνή προσφυγική κρίση, απέσπασε την απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο.
H δαιμονοποίηση των μεταναστών και η προσπάθεια παρουσίασής τους ως «εισβολείς» έρχεται τη στιγμή που τα στοιχεία του ΟΗΕ αποκαλύπτουν ότι ένα απειροελάχιστο ποσοστό των περίπου 108 εκατομμυρίων εκτοπισμένων του πλανήτη κατορθώνει έστω και να πλησιάσει την Ευρώπη ή κάποια πλούσια χώρα. Η μεγάλη πλειονότητα παραμένει σε κάποιον άθλιο προσφυγικό καταυλισμό από τους χιλιάδες που έχουν στηθεί στην Αφρική και στην Ασία.
