Αν ο ένας θεωρείται ικανός να πουλήσει ψυγεία σε Εσκιμώους, ο άλλος είναι αμφίβολο αν θα μπορούσε να προωθήσει ακόμα και καλοριφέρ. Ο ένας αποκαλείται «σόουμαν» και επικοινωνιακό ταλέντο, ο άλλος μάλλον εσωστρεφής και μετρημένος πολιτικός, που δεν του αρέσει να στέκεται κάτω από τους προβολείς. Οι διαφορές στον χαρακτήρα τους θα ήταν πάντως ελλιπείς ως πλήρης εξήγηση για τα προβλήματα στη σχέση τους. Ο Εμανουέλ Μακρόν και ο Όλαφ Σολτς εκπροσωπούν δύο μεγάλες χώρες με συμφέροντα που δεν ταυτίζονται πάντα.
Το πρόβλημα «χημείας» δεν είναι καινούργιο. Ούτε στην Άνγκελα Μέρκελ προκαλούσαν ενθουσιασμό οι μεγαλοστομίες του Γάλλου και τα φιλόδοξα ευρωπαϊκά του σχέδια επί χάρτου, ειδικά σε περιόδους που οι αλλεπάλληλες κρίσεις προκαλούσαν έτσι κι αλλιώς τριγμούς στη συνοχή της Ε.Ε.
Η βελτίωση αυτής της χημείας ήταν, λοιπόν, το βασικό ζητούμενο της συνάντησής τους για ένα χαλαρό δείπνο στο Πότσνταμ, εκλογική περιφέρεια του Σολτς, το βράδυ της περασμένης Τρίτης. Άλλωστε, θα ακολουθήσει και η επίσημη επίσκεψη του Γάλλου Προέδρου στη Γερμανία σε μερικές εβδομάδες, έπειτα από πρόσκληση του Γερμανού ομολόγου του Φρανκ Βάλτερ Στάινμαϊερ.
Αλλά είναι ακριβώς οι επικοινωνιακοί χειρισμοί του Γάλλου που εκνευρίζουν τους Γερμανούς, όπως επισήμανε ο Τύπος στο Βερολίνο, και το ερώτημα είναι πώς ο καγκελάριος μπορεί να το διατυπώσει αυτό με κομψό τρόπο.
Το ουκρανικό
Οι χειρισμοί στο θέμα της Ουκρανίας είναι ένα εύγλωττο δείγμα. Ο Μακρόν μπορεί να προτιμά κάποιες εντυπωσιακές πράξεις, όπως να διαθέτει το προεδρικό αεροσκάφος για να συνταξιδέψουν με τον Πρόεδρο Ζελένκσι. Αλλά οι Γερμανοί που λοιδορήθηκαν με μεγάλη ένταση για τη στάση τους απέναντι στη Μόσχα, ιδιαίτερα στις πρώτες φάσεις του πολέμου, έχουν στο μεταξύ προσφέρει σε απόλυτους αριθμούς πολύ μεγαλύτερη στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο. Και όταν η γαλλική πλευρά αποφάσισε να στείλει πολεμικό υλικό, προτίμησε να το κάνει αυτόνομα και να το διαφημίσει αναλόγως, την ώρα που για την κυβέρνηση Σολτς σημασία έχει να γίνονται όλα στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και σε συνεργασία και συνεννόηση με τις ΗΠΑ.
Δεν είναι μόνο αυτό. Το κόστος που αναγκάστηκε να σηκώσει το γερμανικό κράτος για την απεξάρτησή του από το ρωσικό φυσικό αέριο ήταν πολλαπλάσιο εκείνου για την πυρηνοκίνητη Γαλλία. Στο μεταξύ, η Γερμανία έχει απορροφήσει πάνω από 1 εκατομμύριο Ουκρανούς πρόσφυγες, αριθμός δεκαπλάσιος εκείνου της Γαλλίας.
Η Ανατολική Ευρώπη
Ενα άλλο θέμα όπου οι διαφορές δεν είναι εύκολο να κρυφτούν είναι η στάση απέναντι στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, αλλά και των Δυτικών Βαλκανίων. Η ένταση της προσοχής προς αυτές τις περιοχές είναι πολύ χαμηλότερη στο Παρίσι, που θεωρεί χώρες όπως την Πολωνία και τις Βαλτικές απόλυτα «δοσμένες» στον αμερικανικό έλεγχο, ενώ στο Βερολίνο δεν τις βλέπουν έτσι. Ακόμα πιο εμφανής η δυσθυμία των Γάλλων απέναντι στη γερμανική προσπάθεια να επιταχύνει τις διαδικασίες προσέγγισης των Βαλκανίων με την Ε,Ε. Ο Μακρόν εφηύρε κάποια παρηγορητικά υποκατάστατα, όπως η Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα, που συνεδρίασε πριν από ένα δεκαήμερο στη Μολδαβία με ελάχιστη προσοχή από τα δυτικά ΜΜΕ.
Και φυσικά οι Γάλλοι συνεχίζουν να υποστηρίζουν σε κάθε ευκαιρία ότι η Ευρώπη χρειάζεται και τα δικά της «σπαθιά» εκτός από την αμερικανική ασπίδα.
Η Κίνα
Ο Όλαφ Σολτς μπορεί να ήταν ο πρώτος ξένος επισκέπτης του Σι Τζινπίνγκ μετά την επανεκλογή του στη θέση του ηγέτη της «υπερδύναμης» Κίνας, αλλά ο Μακρόν ήταν εκείνος που όταν τον ακολούθησε, έδειξε να επιλέγει τον δρόμο της αποστασιοποίησης από τις υπαγορεύσεις των ΗΠΑ, που βλέπουν το Πεκίνο πάντα ως εχθρό. Στην πραγματικότητα και οι δύο χώρες χρειάζονται τη σχέση με την Κίνα, κυρίως για οικονομικούς λόγους, αλλά μόνο ο Μακρόν ήταν αρκετά ειλικρινής για να τονίσει ότι μια στάση «τυφλής υπακοής» απέναντι στην Ουάσιγκτον θα ήταν αυτοκαταστροφική για την Ευρώπη. Στη Γερμανία δεν είναι λίγοι αυτοί που προειδοποιούν ότι ηλεκτροκίνηση, Τεχνητή Νοημοσύνη, τηλεπικοινωνίες νέας γενιάς χωρίς τη συνεργασία με την Κίνα δεν πρόκειται να υπάρξουν. Το κακό για τους υπόλοιπους Ευρωπαίους είναι ότι και οι δύο «μεγάλοι της Ε.Ε.» λειτουργούν μέσα σε ένα πλαίσιο εξυπηρέτησης εθνικών συμφερόντων, κάτι που εξηγεί τις παλινδρομήσεις της υποτιθέμενης κοινής ευρωπαϊκής στρατηγικής απέναντι στον ασιατικό γίγαντα.
Ενέργεια και προσφυγικό
Τις διαφορετικές τους απόψεις θα πρέπει να ξεδίπλωσαν Σολτς και Μακρόν πάνω από το τραπέζι του εστιατορίου στο Πότσνταμ και για άλλα θέματα. Η επιμονή της Γαλλίας, για παράδειγμα, να πιστοποιηθεί ως «βιώσιμη» η πυρηνική ενέργεια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη χρηματοδότησή της από κοινοτικά ταμεία, ζορίζει την τρικομματική κυβέρνηση του Βερολίνου, που θεωρεί προσωρινή τη χρήση της, μέχρις ότου επιτευχθεί η πλήρης ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία. Ειδικά οι Πράσινοι είναι δύσκολο να εξηγήσουν στη βάση τους πώς μπορούν να αποδεχτούν τη γαλλική θεώρηση. Κάτι παρόμοιο ισχύει και στο θέμα του ασύλου, όπου η Γαλλία βρίσκεται ουσιαστικά πολύ εγγύτερα στις απόψεις των Ανατολικοευρωπαίων, για την εισαγωγή διαδικασιών εξπρές στα σύνορά της. Το Βερολίνο έως τώρα υιοθετεί μια πιο ήπια γραμμή, που θα εξαιρεί από την άμεση απέλαση οικογένειες και παιδιά κάτω των 18 ετών.
