Η ανακοίνωση του Βλαντίμιρ Πούτιν την Τρίτη ότι αναστέλλεται μονομερώς η τήρηση της νέας START για τον περιορισμό των πυρηνικών όπλων, της τελευταίας συμφωνίας που περιορίζει τα πυρηνικά οπλοστάσια Ρωσίας και ΗΠΑ από ανεξέλεγκτη μεγέθυνση, μπορεί να έχει πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα, προειδοποιεί το Reuters σε ανάλυσή του.
Η τελευταία συμφωνία σε ισχύ είναι η επέκταση της νέας START που υπογράφηκε το 2021 και θεωρητικά θα έπρεπε να κρατήσει ως το 2026. Η νέα START υπογράφηκε το 2010 και διαδέχθηκε την πρώτη συμφωνία του 1991. «Τώρα, μπορεί να έχει πληγεί πέραν κάθε δυνατότητας επιδιόρθωσης», σημειώνει το διεθνές πρακτορείο ειδήσεων. Και με την σύγκρουση στην Ουκρανία σε εξέλιξη, η απουσία οποιουδήποτε σαφούς διεθνούς πλαισίου μπορεί να προκαλέσει νέα κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών. Αυτή τη φορά όχι μόνο μεταξύ των δύο πυρηνικών υπερδυνάμεων, αλλά και των πολύ ισχυρότερων οικονομικά περιφερειακών δυνάμεων, της Κίνας και της Ινδίας, αλλά και του Πακιστάν που διατηρεί το δικό του πυρηνικό οπλοστάσιο ως δύναμη αποτροπής απέναντι στον νότιο γείτονά του.
Ο Πούτιν φαίνεται να επέλεξε τον όρο «αναστολή» για την νέα START παρότι δεν υπάρχει τέτοια πρόνοια στην συμφωνία, ενώ ταυτόχρονα «έβαλε στη συζήτηση» τόσο τα βρετανικά και γαλλικά πυρηνικά, πρακτικά υποδεικνύοντας ότι οποιαδήποτε νέα συμφωνία θα πρέπει να συμφωνηθεί και ξαναγραφτεί από την αρχή.
Η προοπτική πολλαπλασιασμού των πυρηνικών όπλων δεν είναι μία προοπτική για το μέλλον, αλλά μία άμεση απειλή. Η συμφωνία περιορίζει τον αριθμό πυρηνικών κεφαλών που μπορεί να φέρει κάθε πύραυλος και χωρίς αυτήν η πραγματική δυνατότητα των δύο οπλοστασίων μπορεί άμεσα να πολλαπλασιαστεί αρκετές φορές, όπως σημείωσε σχετικά ο διευθυντής στρατηγικής, τεχνολογίας και ελέγχου εξοπλισμών του International Institute for Strategic Studies Γουίλιαμ Αλμπερκιου. Σήμερα η Ρωσία διαθέτει επισήμως σχεδόν 6.000 πυρηνικές κεφαλές και οι ΗΠΑ σχεδόν 5.500. «Και οι δύο πλευρές θα μπορούσαν από τις 1.550 πυρηνικές κεφαλές που επιτρέπει να είναι διαταγμένες σε στρατηγικά όπλα για χρήση η συμφωνία, να ανέβουν στις 4.000 μέσα σε μία νύχτα», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Επιστρέφει έτσι στο προσκήνιο η πιο επικίνδυνη λογική ενός πολέμου, το δίλημμα «χρησιμοποίησε ή χάσε» και η εμπλοκή σε έναν φαύλο κύκλο εξοπλισμών. Ο Τζέιμς Κάμερον του Oslo Nuclear Project σημείωσε στο Reuters ότι η εγκατάλειψη της νέας START θα οριοθετήσει την επιστροφή σε τακτικές πρόβλεψης των κινήσεων και προθέσεων του αντιπάλου, έναν επικίνδυνο φαύλο κύκλο. «Και οι δύο πλευρές εξετάζουν το χειρότερο σενάριο, προσθέτουν πιο εξελιγμένα συστήματα και τακτικές, αυτό αποσταθεροποιεί περισσότερο τη σχέση τους και αυξάνει το ρίσκο για χρήση πυρηνικών», όπως προειδοποίησε.
Και οι δύο αναλυτές υποδεικνύουν την δήλωση Πούτιν περί δυνατότητας για νέες δοκιμές πυρηνικών όπλων, ως προαναγγελία. Ο Ρώσος πρόεδρος είπε ότι αυτό θα ήταν σε συνέχεια αντίστοιχης κίνησης από τις ΗΠΑ, αλλά εκτιμάται ότι το Κρεμλίνο θα μπορούσε να βρει μια αφορμή ή δικαιολογία για να επαναλάβει πυρηνική δοκιμή για πρώτη φορά μετά το 1990. θα ήταν ταυτόχρονα μια προειδοποίηση κλιμάκωσης στην Ουκρανία και απειλή χρήσης πυρηνικών όπλων.
