“Τι ανυπόφορη ανοησία, αγάπη μου @nicolassarkozy... ο αγώνας συνεχίζεται, η αλήθεια θα λάμψει”. Η συγκινητική ανάρτηση της Κάρλα(ς) στο Instagram, λεζάντα κάτω από ένα τρυφερό ενσταντανέ με τον καταδικασμένο για διαφθορά σύζυγό της και πρώην Πρόεδρο της Γαλλίας, θύμιζε κάτι απ’ τα γαλλικά ερωτικά μελό του 1960 (με τη Ζιραρντό και τον Μπελμοντό υπό τη μουσική του Φράνσις Λάι), αλλά στην πραγματικότητα η “ανυπόφορη ανοησία” είναι ένα άγριο θρίλερ -όχι μόνο δικαστικό.
Η δικαστής Κριστίν Με ήταν καταπέλτης την περασμένη Δευτέρα στη δίκη του Νικολά Σαρκοζί: Ο Πρόεδρος της Γαλλίας από το 2007 έως το 2012 διαδραμάτισε «ενεργό ρόλο» στη διαμόρφωση ενός «συμφώνου διαφθοράς» με τον δικηγόρο του Τιερί Ερζόγκ και τον ανώτερο δικαστικό Ζιλμπέρ Αζιμπέρ στην προσπάθειά του να αποσπάσει πληροφορίες για μια άλλη έρευνα εις βάρος του για πολιτικό χρήμα.
Αν και δεν είναι ο πρώτος Πρόεδρος που καταδικάζεται (είχε προηγηθεί ο προκάτοχός του, ο Σιράκ, το 2011, αλλά για αδικήματα που δεν διέπραξε ενόσω ήταν Πρόεδρος, αλλά ως δήμαρχος του Παρισιού), η περίπτωση του Σαρκοζί φαίνεται να είναι μοναδική σε όλη την ιστορία της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας. Αφότου έχασε τις εκλογές του 2012, βρίσκεται στο επίκεντρο ενός δαιδαλώδους σκανδάλου πολιτικού χρήματος. Οι κατηγορίες εναντίον του είναι οι βαρύτερες που έχουν διατυπωθεί ποτέ εναντίον Γάλλου Προέδρου.
Μοναδική περίπτωση
Όμως η περίπτωση Σαρκοζί είναι γενικότερα... μοναδική. Φίλοι και εχθροί το αναγνωρίζουν αυτό. Θεωρείται κι από τους δύο ικανός πολιτικός και δεινός ρήτορας. Αντισυμβατικός επίσης, έτοιμος για καινοτομίες, αλλά και για ρήξεις. Ως Πρόεδρος είχε στιγματιστεί διεθνώς για τις μαζικές απελάσεις Ρομά την περίοδο 2009-10. Μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου 2010 πάνω από 50 καταυλισμοί στη Γαλλία ισοπεδώθηκαν και τουλάχιστον 1.230 Ρομά επαναπατρίστηκαν βίαια στις χώρες καταγωγής τους, κυρίως Ρουμανία και Βουλγαρία.
Την ίδια ώρα οι επιλογές του ξάφνιαζαν την κοινή γνώμη και το πολιτικό κατεστημένο. Το 2007 διόρισε την πρώτη υπουργό της Γαλλίας με καταγωγή από τη βόρεια Αφρική, τη Ρασίντα Ντατί, κόρη ενός Μαροκινού χτίστη και μια Αλγερινής νοικοκυράς, δίνοντάς της το υπουργείο Δικαιοσύνης.
Στην πραγματικότητα ο Σαρκοζί δεν ανήκε ποτέ στο “παραδοσιακό” πολιτικό κατεστημένο της Γαλλίας. Γιος ενός Ούγγρου εμιγκρέ και μιας Γαλλίδας με ελληνοεβραϊκή καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη, βαπτίστηκε καθολικός και μεγάλωσε στο Παρίσι. Μη ακολουθώντας τον κανόνα που διέπει τη γαλλική πολιτική τάξη, δεν σπούδασε στην Ecole Nationale d'Administration, την ανώτατη σχολή δημόσιας διοίκησης, αλλά στη Νομική. Πριν κατέβει στην πολιτική, στις αρχές της δεκαετίας του 1980, εντρύφησε και στην πολιτική επιστήμη.
Η “αντισυμβατικότητα” τον ακολουθεί και στη ζωή του, με δύο -μέχρι στιγμής- διαζύγια και τρεις γάμους. Το ίδιο και στους τρόπους: Το 2008, επισκεπτόμενος μια αγροτική έκθεση, φώναξε οργισμένος σε έναν παριστάμενο που αρνήθηκε να του δώσει το χέρι: “Άντε χάσου, καθίκι!”. Σε μια συνάντησή του με τη Μέρκελ είπε στους δημοσιογράφους ότι οι δυο τους περνούν τον μήνα του μέλιτος...
Υποψίες
Όμως, όλα αυτά τα πολιτικά γνωρίσματα και οι “ιδιαιτερότητές” του δεν τον έκαναν συμπαθή, ή έστω αποδεκτό, από τους ομότιμους του τόσο στην Αριστερά όσο και στη Δεξιά. Αντιθέτως η αναρρίχησή του στην εξουσία προκαλούσε πάντα καχυποψία -και στις δύο πλευρές. Στον δεύτερο τόμο των απομνημονευμάτων του που δημοσιεύθηκαν το 2011, ο Σιράκ τον στολίζει με ένα σωρό κοσμητικά επίθετα: “Οξύθυμος, επιπόλαιος, παρορμητικός, άπιστος, αχάριστος”, πριν τον χαρακτηρίσει στο τέλος “αντι-Γάλλο”!
Οι δαπάνες της προεκλογικής εκστρατείας του το 2007, υπέρμετρες για το τότε πολιτικό “διαμέτρημά” του, ενέτειναν τις φήμες και τις υποψίες. Η υπόθεση για την οποία καταδικάστηκε τη Δευτέρα σχετίζεται με την υπόθεση Μπετανκούρ. Για να μαθαίνει τι γίνεται με αυτήν φέρεται να έβαλε τον δικηγόρο του να πλησιάσει τον δικαστή.
Η Λιλιάν Μπετανκούρ ήταν η ζάπλουτη κληρονόμος της αυτοκρατορίας της L’ Oreal. Όταν πέθανε το 2017, σε ηλικία 94 ετών, ήταν η πλουσιότερη γυναίκα και ο 14ος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, με καθαρή προσωπική περιουσία 44,3 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο Σαρκοζί κατηγορήθηκε ότι εκμεταλλεύτηκε την ευάλωτη διανοητική κατάστασή της (μόλις είχε διαγνωστεί με άνοια) πείθοντάς την να χρηματοδοτήσει την προεκλογική εκστρατεία του. Το σκάνδαλο ξέσπασε τον Ιούλιο του 2010, ενώ ήταν ακόμη Πρόεδρος. Η λογίστρια της Μπετανκούρ, Κλερ Τιμπό, αποκάλυψε στον γαλλικό ερευνητικό ιστότοπο Mediapart ότι δεξιοί πολιτικοί πήγαιναν συχνά στο αρχοντικό της κληρονόμου στο Νογί σερ Σεν του δυτικού Παρισιού και έφευγαν με φακέλους στις τσέπες τους γεμάτους με μετρητά.
Αποκαλύψεις επί αποκαλύψεων
Ένας απ’ αυτούς ήταν κι ο Ερίκ Βερτ, μετέπειτα υπουργός Οικονομικών, που εκτελούσε τότε χρέη ταμία στην Ένωση για ένα Λαϊκό Κίνημα, το κόμμα της γκωλικής Δεξιάς με το οποίο ήταν υποψήφιος ο Σαρκοζί. Ο φάκελος που πήρε τον Μάρτιο του 2007 είχε μέσα 150.000 ευρώ. Η υπόθεση έφτασε στα δικαστήρια, αλλά ελλείψει στοιχείων ο Σαρκοζί απαλλάχθηκε το 2013.
Τα τηλεφωνήματα του πρώην Προέδρου προς τον δικηγόρο του μέσω κινητών δηλωμένων σε ανύπαρκτους κατόχους εντοπίστηκαν τυχαία καθώς οι διωκτικές αρχές ερευνούσαν την άλλη μεγάλη υπόθεση εις βάρος του, τις υποψίες για χρηματοδότηση της εκστρατείας του με 50 εκατομμύρια ευρώ από τον Καντάφι.
Τον περασμένο Οκτώβριο, αφού τον ανέκριναν επί 40 ώρες, οι δικαστές άσκησαν δίωξη στον Σαρκοζί για “ανάμειξη σε εγκληματική συνωμοσία”, η οποία προστέθηκε στην ήδη διατυπωθείσα κατηγορία της παθητικής δωροδοκίας.
Το κουβάρι της υπόθεσης άρχισε να ξετυλίγεται το 2018, όταν ο Γαλλολιβανέζος επιχειρηματίας Ζιάντ Τακιεντίν αποκάλυψε στον Mediapart ότι σε τρία ταξίδια του μεταξύ Τρίπολης και Παρισιού το 2006 και το 2007 μετέφερε προσωπικά βαλίτσες γεμάτες με χαρτονομίσματα των 200 και 500 ευρώ, δώρο από τον Καντάφι για την προεκλογική εκστρατεία του Σαρκοζί.
Σύμφωνα με τον Guardian, έγγραφα που ανήκαν σ’ έναν από τους πιστούς ανθρώπους του Λίβυου δικτάτορα, τον πρώην υπουργό Πετρελαίου Σουκρί Γκάνεμ, ο οποίος βρέθηκε πνιγμένος υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες στον Δούναβη, στη Βιέννη, το 2012, αναφέρονται σε τρεις πληρωμές το 2007 προς τον Σαρκοζί τουλάχιστον 6,5 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τον Mediapart οι ερευνητές της αστυνομίας ανακάλυψαν ότι ένας στενός πολιτικός φίλος του πρώην Προέδρου, ο Κλοντ Γκεόντ, είχε νοικιάσει μια μεγάλη θυρίδα σε τράπεζα του κεντρικού Παρισιού στη διάρκεια της εκστρατείας του 2007. Όταν τον ρώτησαν τι την ήθελε, είπε ότι θα τη χρησιμοποιούσε ως αρχείο για τις προεκλογικές ομιλίες του Νικολά...
