Η 34η Σκακιστική Ολυμπιάδα πραγματοποιήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, μια μοναδική πόλη με ιστορικά παλάτια, τζαμιά, εκκλησίες, κάστρα και την απαράμιλλη ομορφιά του Βοσπόρου.
Όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Σκακιστικού Ομίλου Ηλιούπολης Λουκάς Ζαχείλας, που επιμελείται του δεύτερου μέρους των αφιερωμάτων στις σκακιστικές Ολυμπιάδες, για μια ακόμα φορά η Ρωσία ήταν το φαβορί ακόμα και χωρίς τους Κάσπαροβ, Κράμνικ, Μπάρεεβ και Κάρποβ.
Η Αγγλία έδειχνε πολύ ισχυρή, η Ουκρανία στηριζόταν στο πανίσχυρο δίδυμο Ιβαντσούκ και Πονομαριόβ, ενώ και η Ουγγαρία ήταν σταθερά ανάμεσα στις καλύτερες ομάδες.
Λίγα λεπτά μετά την έναρξη όλων των αγώνων του 2ου γύρου, συνέβη ένα ασυνήθιστο γεγονός. Έγινε μια ανακοίνωση ότι είχε προκύψει πρόβλημα με τα συστήματα υπολογιστών που επέτρεπαν τη ζωντανή μετάδοση μέσω διαδικτύου και όλοι στην αίθουσα κλήθηκαν να επιστρέψουν τα κομμάτια τους στην αρχική θέση και να ξεκινήσουν ξανά. Οι παίκτες αντέδρασαν με ένα μείγμα έκπληξης και διασκέδασης, αλλά επέστρεψαν με επιμέλεια τα κομμάτια τους στην αρχή και περίμεναν περίπου είκοσι λεπτά έως ότου οι τεχνικοί επιλύσουν το πρόβλημα. Υπήρχε ένα μικρό άγχος για την περίπτωση που κάποιος αποφάσιζε να αλλάξει τις κινήσεις του, αφού δεν υπάρχουν κανονισμοί για μια τέτοια περίπτωση.
Η Ρωσία κατέκτησε ένα ακόμα Ολυμπιακό χρυσό (Χάλιφμαν 4,5/9, Μοροζέβιτς 7,5/10, Σβίντλερ 4,5/8. Ρουμπλέβσκι 7/10, Σακάεβ 7/9, Γκριστσούκ 7,5/10). Δεύτερη η Γερμανία που ήταν σίγουρα η μεγαλύτερη έκπληξη της διοργάνωσης, κάτι που οφειλόταν στη μαχητικότητα και ομαδικότητα που διέκρινε τους παίκτες (Γιουσούποβ – τέως Σοβιετικός, Χίμπνερ, Νταούτοβ – τέως Σοβιετικός, Λουτζ, Μπίσχοφ, Λούθερ). Τρίτη η Ουκρανία με τον Πονομαριόφ να παίρνει το χρυσό μετάλλιο στη 2η σκακιέρα και τέταρτη η Ουγγαρία που έχασε το μετάλλιο παρ’ ότι και η Τζ. Πόλγκαρ (10/13) και ο Λέκο (7,5/12) είχαν εξαιρετικές αποδόσεις.
Η τελετή λήξης ήταν εντυπωσιακή. Μετά τις ομιλίες και τις απονομές, ακολούθησε συναυλία με μουσική και παραδοσιακούς χορούς και ιδιαίτερα εντυπωσιακά κοστούμια από την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Τουρκίας. Η πιο ενδιαφέρουσα στιγμή θεωρήθηκε το σημείο που εμφανίστηκαν οι περίφημοι περιστρεφόμενοι δερβίσηδες.
H Ελληνική ομάδα είχε εξαιρετική απόδοση και βρέθηκε στην 20η θέση με 32 πόντους. Η σύνθεση: Παπαϊωάννου (7,5/13), Μιλαντίνοβιτς (5,5/12), Μπανίκας (5/11) Ι. Νικολαΐδης (8/12), Χαλκιάς (4,5/6) και Δ. Μαστροβασίλης (1,5/2).
Παπαϊωάννου (2578) – Γιε, Ζιανγκχουάν (Κίνα, 2670) [B30]
1.e4 γ5 2.Ιζ3 e6 3.Ιγ3 Ιγ6 4.Αβ5 Ιηε7 5.0-0 Ιη6 6.Αxγ6 βxγ6 7.δ4 γxδ4 8.Ιxδ4 Αα6 9.Πε1 Βγ7 10.Αε3 Αδ6 11.θ3 0-0 12.Βδ2 Παβ8 13.Ιβ3 Αε7 14.Ιγ5 Αγ8 15.ζ4 Ιxζ4 16.Αxζ4 Αxγ5+ 17.Ρθ1 ε5 18.Αθ2 Αε7 19.β3 δ6 20.Ια4 ζ5 21.εxζ5 Αxζ5 22.γ4 Αζ6 23.Παδ1 Πβδ8 24.Βε3 Βε7 25.γ5 δ5 26.Αxε5 Πδε8 27.Αζ4 Αε4 28.Βδ2 Αθ4 29.Πζ1 Βε6 30.Ρη1 Βη6 31.Ιγ3 Αζ5 32.Πζ3 θ6 33.β4 Αγ2 34.Πγ1 Αε4 35.Ιxε4 Βxε4 36.Πζζ1 α6 37.α4 δ4 38.β5 αxβ5 39.αxβ5 γxβ5 40.γ6 δ3 41.γ7 Βδ4+ 42.Ρθ1 Πγ8 43.Αθ2 Πxζ1+ 44.Πxζ1 Αη5
45.Βα2+ Βγ4 46.Βα6 Πε8 47.Βη6 Πε2 48.Αδ6 Αε7 49.Βε8+ Ρθ7 50.γ8Β Βxγ8 51.Βxγ8 Αxδ6 52.Βζ5+ 1-0.
Πρώτες οι Κινέζες
Στη Σκακιστική Ολυμπιάδα Γυναικών συμμετείχαν 65 ομάδες από 63 χώρες, αφού η διοργανώτρια κατέβασε τρεις ομάδες δείχνοντας εμφατικά την πολύ μεγάλη σκακιστική της ανάπτυξη. Οι πρώτες πέντε θέσεις στην τελική κατάταξη αντικατοπτρίζουν και την αρχική τους κατάταξη με βάση τους βαθμούς αξιολόγησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλες οι πρώτες ομάδες σε 14 γύρους σε περίπτωση ήττας έχαναν με 2-1, κάτι που τους επέτρεπε τη συγκομιδή πόντων. Η Κίνα φάνηκε να μην κινδυνεύει καθόλου να επαναλάβει το θρίαμβο της προηγούμενης Ολυμπιάδας, παρ’ ότι οι Γεωργιανές ακολουθούσαν από κοντά μέχρι τον 11ο γύρο όταν μια ήττα από την Ουκρανία τις έβγαλε εκτός τροχιάς και περιορίστηκαν στη δεύτερη θέση. Η Ρωσία πήρε το χάλκινο χωρίς να βρεθεί πραγματικά σε τροχιά διεκδίκησης του χρυσού.
Για μια ακόμα φορά η Εθνική μας ομάδα πραγματοποίησε πολύ ικανοποιητική εμφάνιση, τερματίζοντας στην 26η θέση με 23.5 πόντους, χωρίς να φτάσει βέβαια στις κορυφαίες θέσεις προηγούμενων Ολυμπιάδων. Η σύνθεση: Μπότσαρη (7,5/13), Μακροπούλου (7,5/13), Φαχιρίδου (3,5/8), Κουβάτσου (4/8).
Μπότσαρη (2325) – Γκρόσαρ (Σλοβενία, 2223) [E81]
1.δ4 Ιζ6 2.γ4 η6 3.Ιγ3 Αη7 4.ε4 δ6 5.ζ3 0-0 6.Αη5 γ6 7.Βδ2 α6 8.α4 Πε8 9.α5 Ιβδ7 10.Πα3 β5 11.αxβ6 Ιxβ6 12.β4 Βγ7 13.Αε3 ε5 14.δxε5 δxε5 15.γ5 Ιβδ7 16.Αγ4 Ιζ8 17.Ιηε2 Ιε6 18.0-0 α5 19.Βα2 Αζ8 20.Πβ1 Πδ8 21.Ρζ2 Ιδ4 22.Ιγ1 Αα6 23.Αxα6 Πxα6 24.Ιβ3 Ιxβ3 25.Βxβ3 Παα8 26.Βα2 Πδ3 27.Βε2 Βδ8 28.βxα5 Αxγ5 29.Αxγ5 Πδ2 30.α6 Βδ3 31.Βxδ2 Βxδ2+ 32.Ρη1 Ιθ5 33.η3 Πxα6 34.Ιδ5 γxδ5
35.Πβ8+ Ρη7 36.Αζ8+ Ρζ6 37.Πxα6+ 1-0.
Από την τελευταία θέση το 1950
Το νέο βιβλίο ΣΚΑΚΙΣΤΙΚΕΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΕΣ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΨΥΧΡΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑ 1950-2000 (εκδόσεις σοφία, τηλ. 2310-240247, [email protected]), περιλαμβάνει στις 440 σελίδες του περιγραφές των Ολυμπιάδων, επιλεγμένες παρτίδες, φωτογραφικό υλικό, καθώς επίσης και το πλαίσιο (πολιτικό, επιστημονικό, οικονομικό, καλλιτεχνικό), μέσα στο οποίο οργανώθηκε η κορυφαία σκακιστική διοργάνωση στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει ένας από τους πίνακες, ο οποίος αποτυπώνει την πορεία της Εθνικής Ελλάδας από το 1950 έως το 2000. Εκεί βλέπουμε ότι στην πρώτη μεταπολεμική Ολυμπιάδα του Ντουμπρόβνικ, το 1950, η Ελλάδα τερμάτισε στην τελευταία θέση μεταξύ 16 εθνικών ομάδων. Σταδιακά βελτίωνε τη θέση της στις επόμενες διοργανώσεις, αλλά χωρίς κάτι ιδιαίτερο. Μόλις το 1972, στα Σκόπια, κατάφερε να τερματίσει πάνω από τη μέση του βαθμολογικού πίνακα (29η μεταξύ 63 ομάδων). Το 1986, στο Ντουμπάι, τερμάτισε για πρώτη φορά στο πρώτο ένα τέταρτο του πίνακα (26η θέση μεταξύ 109 ομάδων) και το 2000, στην Κωνσταντινούπολη, συμπεριλήφθηκε στο πρώτο ένα έκτο του πίνακα (20ή θέση μεταξύ 126 ομάδων).
Ασφαλώς από το 1950 προστέθηκαν πολλές σκακιστικά αναπτυσσόμενες χώρες, τις οποίες ήταν αναμενόμενο να ξεπερνάει η ομάδας μας. Από την άλλη, μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και άλλων κρατών με σπουδαία σκακιστική παράδοση, προήλθαν ισχυρότατες εθνικές ομάδες που διεκδικούσαν με αξιώσεις υψηλές θέσεις. Το δυνάμωμα της Εθνικής Ελλάδας κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα είναι αναμφίβολο.
Ανάλογη είναι και η πορεία της Εθνικής Γυναικών Ελλάδας, με κορυφαίες στιγμές της την 6η θέση μεταξύ 56 εθνικών ομάδων στην Σκακιστική Ολυμπιάδα Γυναικών Θεσσαλονίκης, το 1984, καθώς και την 8η θέση μεταξύ 64 ομάδων στο Νόβι Σαντ το 1986.
Η πρώτη νόρμα γκραν μετρ του Ευγένιου Ιωαννίδη
Ο νεαρός Θεσσαλονικιός σκακιστής Ευγένιος Ιωαννίδης, λίγες ημέρες πριν από τα γενέθλιά του (γεννήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2001), σημείωσε μια ακόμα διεθνή επιτυχία, συμπληρώνοντας τις προϋποθέσεις για νόρμα του υψηλότερου σκακιστικού τίτλου του γκραν μετρ.
Ασφαλώς δεν πρόκειται για τη μεγαλύτερη επιτυχία του (το 2011 είχε αναδειχθεί πρωταθλητής παμπαίδων Ευρώπης και το 2018 πρωταθλητής νέων Ευρώπης), αλλά αποτελεί πιστοποίηση της συνεχούς βελτίωσής του.
Ο Ιωαννίδης και ο Κοτρωνιάς αγωνίστηκαν στο 6° Κύπελλο Βεργάνη που πραγματοποιήθηκε στην ιταλική πόλη Κατόλικα, στις ακτές της Αδριατικής. Ο Ιωαννίδης τερμάτισε στην 8η θέση μεταξύ 124 παικτών από 31 χώρες με 6,5 βαθμούς σε 9 παρτίδες (5 νίκες, 3 ισοπαλίες, 1 ήττα / απόδοση 2600 / κέρδος 6,9 μονάδες ΕΛΟ). Ο Κοτρωνιάς είχε λιγότερο καλό φινάλε (μέχρι και τον 6ο γύρο διεκδικούσε πρώτες θέσεις!) και σημείωσε 5 βαθμούς σε 8 παρτίδες (3 νίκες, 4 ισοπαλίες, 1 ήττα / απόδοση 2542 / κέρδος 6,9 μονάδες ΕΛΟ). Τις πρώτες θέσεις κατέλαβαν με 7 βαθμούς ο Ινδός Λάλιθ, ο Αμερικανός Νίμαν, ο Ουκρανός Μπερνάντσκι και η Βουλγάρα Σαλίμοβα (νόρμα GM).
Ο Βρετανός Σορτ, μόλις ανέρρωσε από κορωνοϊό, έσπευσε να αγωνιστεί στη Ιταλία και περιορίστηκε στην 18η θέση με 5,5 βαθμούς. Στον δεύτερο γύρο, σε μια πολύ δύσκολη, ίσως χαμένη θέση με τον 14χρονο άτιτλο Ιταλό Κάντιαν κέρδισε τον βαθμό της νίκης, επειδή χτύπησε το κινητό τού αντιπάλου του…
Στην αντίστοιχη διοργάνωση του Δεκεμβρίου είχαν αγωνιστεί στο α΄ γκρουπ οι Α. Καλογρίδης (6 σε 9), Δ. Στεφάνου (5), Κ. Στεφάνου (4) και στο β΄ γκρουπ οι Θ. Καλογρίδης (πρώτος με 6 στα 6), Δ. Αλεξανδρή (3,5), Αλ. Μπαλαφούτας (3,5), Β. Αλεξανδρή (3,5) και Δ. Μπαλαφούτας (2,5).
Σπουδαία νίκη σε πολύ δυνατή παρτίδα πέτυχε ο νεαρός Θεσσαλονικιός επί του ανερχόμενου 18χρονου Αμερικανού (με καταγωγή από τη Χαβάη και τη Δανία) Χανς Νίμαν:
Ιωαννίδης (2466) - Νίμαν (2645) [D45]
1.δ4 Ιζ6 2.γ4 ε6 3.Ιζ3 δ5 4.Ιγ3 γ6 5.ε3 α6 6.β3 β5 7.Αδ3 Ιβδ7 8.Βγ2 Αβ7 9.0–0 Αε7 10.Πδ1 0–0 11.Ιε5 θ6 12.Ιxδ7 Ιxδ7 13.ε4 γ5 14.γxβ5 γxδ4 15.βxα6 Αxα6 16.Αxα6 Πxα6 17.Ιβ5 ε5 18.εxδ5 Ιζ6 19.Βε2 Πβ6 20.Αδ2 Βxδ5
21.Ιxδ4 Βxδ4 22.Αα5 Βγ5 23.Αxβ6 Βxβ6 24.Βxε5 Ιη4 25.Βxε7 Ιxζ2 26.Ρζ1 Ιη4 27.Πδ2 Ιxθ2+ 28.Ρε2 Ββ5+ 29.Ρδ1 Ββ6 30.Ργ2 Ιη4 31.Ρβ2 Ιε3 32.Πγ1 Πα8 33.Πδ7 Ρθ8 34.Βxζ7 1–0.
Απολαύστε το φινάλε μια σύντομης νίκης του νεαρού Αμερικανού:
Νίμαν (ΗΠΑ, 2645) - Μπάραθ Σουμπραμανιάμ (Ινδία, 2479)
1.Ιζ3 γ5 2.γ4 Ιγ6 3.Ιγ3 ε5 4.ε3 Ιζ6 5.δ4 γxδ4 6.εxδ4 εxδ4 7.Ιxδ4 Αβ4 8.Αε2 Ιε4 9.Ιδβ5 0–0 10.0–0 Αxγ3 11.βxγ3 α6 12.Ιδ6 Ιxγ3 13.Βδ2 Βζ6 14.Αα3 β5 15.Αζ3 Πβ8 16.Αxγ6 δxγ6 17.Αβ4 Πδ8 18.Βxγ3 Πxδ6 19.Βη3! γ5 20.Αxγ5 Πδβ6 21.Αxβ6 Πxβ6 22.Παε1 Βγ6 23.γxβ5 Πxβ5 24.Βγ7! Βδ7 [24...Βxγ7 25.Πε8 ματ] 25.Πε7 1–0.
Οι 15 Έλληνες GM
Τον υψηλότερο σκακιστικό τίτλο του γκραν μετρ κατέχουν σήμερα 15 Έλληνες σκακιστές (κατά χρονολογική σειρά απόκτησης τίτλου): Β. Κοτρωνιάς (έτος 1990), Σπ. Σκέμπρης (1991), Στρ. Γρίβας (1993), Ι. Νικολαΐδης (1995), Δ. Αναγνωστόπουλος (1996), Ι. Παπαϊωάννου (1998), Χρ. Μπανίκας (2000), Στ. Χαλκιάς (2002), Δ. Μαστροβασίλης (2003), Θ. Μαστροβασίλης (2005), Ι. Παπαδόπουλος (2008), Σπ. Καπνίσης (2011), Αντ. Παυλίδης (2014), Αν. Κελίρης (2016), Ν. Θεοδώρου (2021).
Δύο από τις απαιτούμενες τρεις νόρμες έχουν οι Κ. Μεγαλιός (2018), Στ. Κούρκουλος-Αρδίτης (2021) και από μία νόρμα οι Γ. Μακρόπουλος (1980), Αν. Τζερμιαδιανός (2003), Ε. Ντέμπο (2005), Ι. Γεωργιάδης (2009), Αν. Βλάχος (2020) και Ευγ. Ιωαννίδης (2022).
Ελληνικό χρώμα στην Πανεπιστημιάδα των ΗΠΑ
Ο νεότερος Έλληνας γκραν μετρ Νικόλας Θεοδώρου και η τρεις φορές παγκόσμια πρωταθλήτρια νεανίδων Σταυρούλα Τσολακίδου ενίσχυσαν στο Παναμερικανικό Πανεπιστημιακό Ομαδικό Πρωτάθλημα 2022 τις ομάδες του Πανεπιστημίου του Σεν Λούις, στο οποίο σπουδάζουν με υποτροφία, οδηγώντας τες σε υψηλές θέσεις. Ο Θεοδώρου αγωνίστηκε με την πρώτη ομάδα και σημείωσε 3 βαθμούς σε 5 παρτίδες (1 νίκη και 4 ισοπαλίες). Η ομάδα του αναδείχθηκε πρωταθλήτρια με 6 νίκες! Η Τσολακίδου ήταν επικεφαλής της δεύτερης ομάδας και σημείωσε 3 βαθμούς σε 5 παρτίδες (2 νίκες, 2 ισοπαλίες και 1 ήττα). Η ομάδα της τερμάτισε στη δέκατη θέση μεταξύ 57 ομάδων με 4 νίκες και 2 ήττες. Αγωνίστηκαν 252 σκακιστές και σκακίστριες από 34 χώρες (57 τιτλούχοι / 23 γκραν μετρ). Οι παρτίδες όλων των Ελλήνων αναρτώνται στη δημοφιλή βάση: http://www.greekbase.gr/.
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Άρχισε στο Βάικ άαν Ζέε της Ολλανδίας το 84o ετήσιο τουρνουά με τους Κάρλσεν, Καρουάνα, Καριάκιν και άλλους μεγάλους. Όπως γράφει ο Παναγής Σκλαβούνος στην Εφημερίδα των Συντακτών, στις 21 Ιανουαρίου το μεσημέρι, με τη φροντίδα της χορηγού εταιρείας «Tata Steel», θα γίνει διαδικτυακή παρουσίαση των προόδων της Τεχνητής Νοημοσύνης, η οποία, καθοδηγούμενη από το παράδειγμα «σκάκι», εξαπλώθηκε πλέον σε πολλούς τομείς και ιδιαίτερα των κατασκευών που ενδιαφέρουν τις βιομηχανίες. Θα συζητηθεί και αν η επιδίωξη του Κάρλσεν να φτάσει την… ανθρώπινη νοημοσύνη (στον τομέα του σκακιού) σε αξιολόγηση 2900 θα μπορούσε να γίνει χωρίς την υποστήριξη των ως τώρα «σκακιστικών αναλύσεων» από υπολογιστικά συστήματα των οποίων η… τεχνητή νοημοσύνη ανέρχεται πλέον ως 3500 μονάδες ΕΛΟ. .
Καλά σκορ στο 32ο Διεθνές Φεστιβάλ της Κρακοβίας, στην Πολωνία. Στο α΄ γκρουπ ο Ζ. Τσακνάκης πέτυχε 5 στα 8 και ο Ν. Κ. Γεωργακόπουλος 4,5. Στο β΄ γκρουπ ο Β. Κουδούνης είχε 4,5 σε 8 και ο Ευ. Μιχάκης 3.
Στο Πρωτοχρονιάτικο τουρνουά του «Chess Square» εις μνήμη Αχιλλέα Μητσάκου, πρώτευσε ο Γ. Πούλος (7,5 σε 9) προ των Χ. Νέμτσα (7) και Ι. Παπαουλάκη (6,5). Πληροφορίες για τις προσεχείς διοργανώσεις: http://www.chesssquare-club.com/.
Πρωτοχρονιάτικος Μαραθώνιος Μπλιτς Καλλιθέας: 1) Δ. Αλεξάκης 8,5 σε 9, 2-3) Αλ. Δούνης, Χρ. Κράλλης 7. Πρωτοχρονιάτικος Μαραθώνιος Ράπιντ Καλλιθέας: 1) Χρ. Κράλλης 6,5 σε 7, 2) Δ. Αλεξάκης 6, 3-4) Στ. Κούρκουλος-Αρδίτης, Γ. Φινοκαλιώτης 5,5.
Στο Πρωτοχρονιάτικο τουρνουά της «Σκακιστικής Επικοινωνίας» Ηρακλείου πρώτευσε ο Χ. Μπάρδης (6 σε 7) προ των Λ. Παπαδημητρίου (6) και Γ. Μαυρικάκη (5,5).
Πανικάριους Διαδικτυακούς Αγώνες οργανώνουν ο Δήμος και ο Σ.Ο. Ικαρίας (http://ikariachess.blogspot.com/).
