Η 12η σκακιστική Ολυμπιάδα διοργανώθηκε στη Μόσχα από τις 31 Αυγούστου μέχρι την 25η Σεπτεμβρίου του 1956. Η Σοβιετική Ένωση, τροπαιούχος των δύο προηγούμενων Ολυμπιάδων, ήταν φυσικά και πάλι το μεγάλο φαβορί, ακόμα περισσότερο επειδή οι αγώνες ελάμβαναν χώρα, με ιδιαίτερη λαμπρότητα, στην πρωτεύουσά της. Για πρώτη φορά ανάμεσα στους συμμετέχοντες βρέθηκαν χώρες όπως η Μογγολία, το Ιράν και η Ινδία. Χώρος διεξαγωγής των αγώνων, το επιβλητικό Κεντρικό Θέατρο του Κόκκινου Στρατού.
Η Σοβιετική Ένωση τερμάτισε μόνη πρώτη και την ακολούθησαν η Γιουγκοσλαβία, η Ουγγαρία (η μόνη που νίκησε την ΕΣΣΔ) και η Αργεντινή.
Στην Ολυμπιάδα έλαμψε για πρώτη φορά το άστρο του Δανού Μπεντ Λάρσεν που κατέκτησε το χρυσό ατομικό μετάλλιο στην 1η σκακιέρα.
Μια εντυπωσιακή μινιατούρα:
Ρόμπατς (Αυστρία) - Λάρσεν (Δανία) [A04]
1.Ιζ3 ζ5 2.ε4 ζxε4 3.Ιη5 ε5 4.δ3 ε3 5.Αxε3 Ιγ6 6.Βθ5+ η6 7.Βζ3 Βζ6 8.Βη3 Ιηε7 9.Ιγ3 θ6 10.Ιηε4 Βζ7 11.Ιβ5 Ιζ5 12.Βζ3 δ5 13.Ιζ6+ Βxζ6 14.Ιxγ7+ Ρδ8 15.Ιxα8 ε4 16.δxε4 Βxβ2 17.Βδ1 Ιxε3 18.ζxε3 Βγ3+ 19.Ρζ2 Αγ5 0-1.
«Οι Έλληνες κατατρόπωσαν τους Πέρσας!»
Η ελληνική ομάδα (Σιαπέρας, Άγγος, Λοβέρδος, Αναστασόπουλος, Μαστιχιάδης, Παυλάτος) έλαβε μέρος με σχετική επιτυχία. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες πτυχές των αγώνων περιέχει το κείμενο του Σπύρου Λοβέρδου από το περιοδικό «Ελληνικό Σκάκι» του 1996:
«Στην εορταστική υποδοχή των ομάδων μία μέρα πριν την έναρξη, είχαμε τιμητική θέση στην πλατεία του Θεάτρου του Σοβιετικού Στρατού όπου έγιναν όλοι οι αγώνες. Έτσι βρισκόμαστε ακριβώς πίσω από τη σοβιετική ομάδα Μποτβίνικ, Σμίσλοβ, Κέρες, Μπρονστάιν, Ταιμάνοβ, Γκέλλερ. Έβλεπα από κοντά τα μυθικά πρόσωπα που διάβαζα στα βιβλία.
Το διεθνές ντεμπούτο μου ήταν με το Ιράν, το οποίο κερδίσαμε 3-1, νίκη που έδωσε την ευκαιρία στον πρόεδρό μας (Αρ. Μπαλάσκας) να πάει το ίδιο βράδυ στο ραδιοφωνικό σταθμό της Μόσχας και στην ελληνική εκπομπή να αναφωνήσει: Επανελήφθη η ιστορία 3.000 ετών. Οι Έλληνες κατατρόπωσαν τους Πέρσας!...
Θυμάμαι τον Τάσο Αναστασόπουλο που εκείνη την εποχή βασίλευε στην Αθήνα και λίγοι τον κέρδιζαν. Είχαμε φάει τόσο ‘ξύλο’ στη Μόσχα, που κάθε βράδυ όταν πηγαίναμε για φαγητό ήταν κατηφής και με τα αφτιά μέχρι το πάτωμα μου έλεγε ‘Σπύρο, να μην ξαναπαίξουμε σκάκι...’. Αυτός που η ζωή του ήταν ένα σκάκι, και που περπατούσε στον δρόμο με ένα σκάκι της τσέπης στο χέρι του»...
Το τέχνασμα του Άγγου
Η Εθνική Ελλάδας, ύστερα από 4 ήττες στους πρώτους γύρους, αντιμετώπιζε την ισχυρή ομάδα των Φιλιππίνων. Στη δεύτερη σκακιέρα ο Αλέξανδρος Άγγος έφθασε σε χαμένη θέση με τον μετέπειτα πρόεδρο της FIDE, τον Φλορέντσιο Καμπομάνες. Ξαφνικά, όλα πήραν καινούργια τροπή!
Ας δούμε πώς περιγράφει ο Άγγος το συγκεκριμένο στιγμιότυπο (περιοδικό ΜΑΤ, τεύχος 66 του 1957): «Έχοντας την κίνησιν, αντί να εγκαταλείψω, έπαιξα την πολύ ψυχολογημένην κίνησιν 57...Βε6 αφού επί αρκετήν ώραν προηγουμένως είχα καρφώσει το βλέμμα μου στην πτέρυγα του λευκού βασιλέως».
«Ο αντίπαλός μου, κατάκοπος από τον αγώνα και επηρεασμένος από το προσηλωμένο στην πτέρυγα του βασιλέως του βλέμμα μου, σκέφθηκε μερικά λεπτά που μου εφάνηκαν αιώνες και βέβαιος για τη νίκη του έπαιξε χαμογελώντας 58.α7;; (ούτως ώστε να βγάλη νέα βασίλισσα με σαχ εάν πάρω το... λευκό πιόνι η4, με σύντομο νίκη). Η έκπληξης και η ταραχή του ήτο πολύ μεγάλη όταν έπαιξα όλως αφελώς 58...Β:β6. Ηκολούθησε 59.α8=Β+ Ρθ7 60.Βζ3 και διακοπή μετά από λίγες κινήσεις».
Η παράξενη μονομαχία έληξε ισόπαλη και κόστισε στις Φιλιππίνες την ήττα (η μεγάλη παρτίδα των 90 κινήσεων, καθώς και άλλες επιλεγμένες παρτίδες από τον μετρ Λουκά Ζαχείλα στο avgi.gr).
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Μεγάλα σκορ από τα φαβορί στον πρώτο γύρο του Speed 2020 chess.com (Κάρλσεν - Μαγκσουντλό 24-5, Νακαμούρα - Μαρτιροσιάν 21-5, Σο - Αμπτουσατόροβ 18-10, Βασιέ Λαγκράβ - Σαρίν 16,5-11,5) και μία έκπληξη: Ντούντα - Καρουάνα 17-9! (https://www.chess.com/article/view/2020-speed-chess-championship).
Συμφωνία μεταξύ FIDE και Chess.com για μετάδοση του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος 2021. Η μεγαλύτερη διαδικτυακή σκακιστική πλατφόρμα θα μεταδώσει την άνοιξη το δεύτερο μισό του Τουρνουά Διεκδικητών (είχε διακοπεί λόγω της πανδημίας) και το φθινόπωρο του 2021 το τελικό ματς μεταξύ του νικητή του Τουρνουά Διεκδικητών και του παγκόσμιου πρωταθλητή Κάρλσεν. Το προηγούμενο ματς του 2018 μεταξύ Κάρλσεν και Καρουάνα είχαν παρακολουθήσει, μέσω Διαδικτύου, δεκάδες εκατομμύρια φίλοι του σκακιού.
Το ελληνικό σκάκι έχασε έναν από τους στυλοβάτες του. Ο Βύρων Τσορμπατζόγλου (28.9.1943 - 11.11.2020), ένας ιδιαίτερα αγαπητός άνθρωπος, είχε συνδέσει το όνομά του με την ανάπτυξη και τη διάδοση του πνευματικού αθλήματος στη Θεσσαλονίκη, καθώς και με την ελληνική σκακιστική διαιτησία. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ένωσης Σκακιστικών Σωματείων Βόρειας Ελλάδας, αντιπρόεδρος της Ελληνικής Σκακιστικής Ομοσπονδίας, πρόεδρος, μέχρι τον θάνατό του, του ΑΜΟ Γαλαξίας Θεσσαλονίκης και της Κεντρικής Επιτροπής Διαιτησίας. Διαιτήτευσε σε κορυφαίες διοργανώσεις, μετέφρασε κανονισμούς και δίδαξε σε πολλά σεμινάρια διαιτησίας.
Στο φύλλο της ερχόμενης Κυριακής 29 Νοεμβρίου: αφιέρωμα στη Σκακιστική Ολυμπιάδα που οργανώθηκε στο Μόναχο το 1958. Οι εφτά νίκες της Εθνικής Ελλάδας, τα τέσσερα χρυσά μετάλλια των Σοβιετικών και η βαριά ήττα της Δυτικής Γερμανίας από την Ανατολική με 0,5-3,5!
