Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εβδομάδα για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις ξεκινά αύριο, καθώς λήγει απόψε το βράδυ η Navtex βάσει της οποίας κάνει βόλτες -ή και έρευνες- το τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Oruc Reis» πάνω από την ελληνική υφαλοκρηπίδα, ενώ αρχίζει αύριο στην ελληνική Βουλή η διαδικασία κύρωσης της ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας για τη μερική οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών. Οι βόλτες του «Oruc Reis» θεωρούνται από την Ελλάδα εχθρική ενέργεια, καθώς αμφισβητούνται ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, η συμφωνία του Καΐρου θεωρείται από την Τουρκία εχθρική ενέργεια, καθώς αμφισβητεί την αντίστοιχη τουρκολιβυκή συμφωνία για τα θαλάσσια σύνορα. Η Αθήνα έχει ξεκαθαρίσει από τον περασμένο Νοέμβριο, οπότε και υπεγράφη, ότι θεωρεί παράνομη την τουρκολιβυκή συμφωνία, η οποία εξαφανίζει ως διά μαγείας όλα τα δικαιώματα της Κρήτης και των Δωδεκανήσων - κι έχει καταφέρει να πείσει γι’ αυτό ένα μεγάλο μέρος της διεθνούς κοινότητας. Πλην όμως η Τουρκία δείχνει στην πράξη ότι η συμφωνία της με την κυβέρνηση της Τρίπολης παράγει αποτελέσματα, έστω κι αν αυτά είναι οι βόλτες του «Oruc Reis» έως τον 28ο μεσημβρινό, ακριβώς στο όριο της ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας.
Οι όροι του διαλόγου...
Εάν από αύριο το ερευνητικό πλοίο αποχωρήσει από την περιοχή -θα μπορούσε να πάει να βοηθήσει τον «Πορθητή» στις έρευνες για αέριο στη Μαύρη Θάλασσα, όπου η Τουρκία έχει κάνει «τη μεγαλύτερη ανακάλυψη στην ιστορία της», όπως ανακοίνωσε την Παρασκευή ο Ερντογάν με ένα ταρατατζούμ-, θα μπορούσε να ξεκινήσει ο περιβόητος διάλογος μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας. Ένας διάλογος τον οποίο λέει ότι δεν φοβάται η ελληνική κυβέρνηση «διότι η χώρα έχει το δίκιο με το μέρος της», όπως είπε στο διάγγελμά του προ ημερών ο Μητσοτάκης. Ένας διάλογος τον οποίο επιθυμεί διακαώς η τουρκική πλευρά, όπως λέει και ξαναλέει ο Ερντογάν, τονίζοντας μάλιστα ότι θα πρέπει να κάτσουν στο τραπέζι όλες οι χώρες της ανατολικής Μεσογείου - πλην της Κυπριακής Δημοκρατίας, την ύπαρξη της οποίας δεν αναγνωρίζει. Ένας διάλογος, τέλος, τον οποίο δρομολογούν οι Γερμανοί σε συνεργασία με τους Γάλλους, όπως τόνισαν Μέρκελ και Μακρόν τις προάλλες από την Κυανή Ακτή, υποστηρίζοντας ότι η γαλλική επίδειξη ισχύος -λέμε τώρα…- και η γερμανική επιμονή στην επανέναρξη των διερευνητικών επαφών είναι κινήσεις απολύτως συμπληρωματικές.
...και τα αγκάθια
Με τόση λεκτική προθυμία για διάλογο από όλες τις πλευρές αναρωτιέται κανείς γιατί αυτός δεν έχει ξεκινήσει από καιρό. Ωστόσο, το ερώτημα είναι τι εννοεί ο καθένας με τον διάλογο - και τι προαπαιτούμενα βάζει. Και πώς μπορεί να επιτευχθεί το περιβόητο «kazan kazan» που λέει κατά καιρούς ο Ερντογάν, πώς να φανεί ότι βγαίνουν όλοι κερδισμένοι, αν όχι επί της ουσίας, τουλάχιστον ενώπιον του εσωτερικού τους ακροατηρίου.
Σε πρώτη ανάγνωση αυτό δεν φαίνεται να μπορεί να επιτευχθεί. Διότι η «Γαλάζια πατρίδα» που διεκδικεί η Τουρκία στην ανατολική Μεσόγειο δεν αναγνωρίζει κανένα δικαίωμα όχι μόνο στο Καστελλόριζο, αλλά ούτε καν στην Κρήτη και τη Ρόδο. Αλλά και η ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία, όσο κι αν αφήνει περιθώρια για διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, ήρθε, σύμφωνα με την εκτίμηση των Γερμανών διαμεσολαβητών, στη λάθος χρονική στιγμή, χαλώντας το... κλίμα αποκλιμάκωσης που είχε προσπαθήσει να στρώσει η Μέρκελ. Γι’ αυτό άλλωστε και ο Ερντογάν έβγαλε στο σεργιάνι το «Oruc Reis».
Θα έχει ενδιαφέρον, λοιπόν, να δούμε εάν η Τουρκία θα εκδώσει από αύριο και νέα Navtex ή εάν θα περιμένει να ολοκληρωθεί την Τρίτη η σειρά συναντήσεων των υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας με τον Νίκο Δένδια στην Αθήνα και τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου αμέσως μετά στην Άγκυρα.
Επικίνδυνες αποστολές...
Ο Χάικο Μάας είναι αυτήν την περίοδο ένας εξαιρετικά πολυάσχολος άνθρωπος ως επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας, καθώς η χώρα του έχει αυτό το εξάμηνο και την προεδρία της Ε.Ε. και του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Πρέπει να μάθει εάν πράγματι δηλητηριάστηκε ο πιο επίμονος αντίπαλος του Ρώσου Προέδρου, αλλά και να αποκρούσει τις αμερικανικές επιθέσεις για τον ρωσογερμανικό αγωγό Nord Stream II στη Βαλτική. Θα πρέπει να βρει τις ισορροπίες με τη Λευκορωσία τρίζοντας τα δόντια στον Λουκασένκο, αλλά χωρίς να τα χαλάσει με τον Πούτιν. Και θα πρέπει να συμβάλει στην αποκλιμάκωση της έντασης στην ανατολική Μεσόγειο, να λειτουργήσει ως κοινά αποδεκτός μεσολαβητής μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Στον Μάας δεν άρεσε καθόλου η αιφνιδιαστική υπογραφή της συμφωνίας Ελλάδας - Αιγύπτου πριν από δύο εβδομάδες, καθώς θεώρησε ότι η Αθήνα έθεσε σε κίνδυνο τη διαμεσολάβηση που έκανε η καγκελάριος με την Άγκυρα. Μετά τη νέα κλιμάκωση της έντασης στην ανατολική Μεσόγειο, όμως, και μετά την εμφάνιση του κοινού μετώπου Μέρκελ - Μακρόν την περασμένη Πέμπτη (με τη Μέρκελ να λέει για πρώτη φορά ότι «δεν πρόκειται να ανεχθούμε επιθέσεις σε βάρος της κυριαρχίας κρατών - μελών της Ε.Ε.» και τον Μακρόν να θυμάται την ανάγκη «θετικής ατζέντας για την Τουρκία»), προφανώς δεν έρχεται στην Αθήνα με άδεια χέρια. Ούτε πάει με άδεια χέρια στην Άγκυρα. Το θέμα είναι τι θα ζητήσει από την ελληνική κυβέρνηση για αντάλλαγμα - κι αν θα πείσει την τουρκική να μην προχωρήσει σε νέα Navtex. Μέχρι την Τρίτη το βράδυ θα ξέρουμε...
Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.
