«Η κυβέρνηση έχει από καιρό πει ότι πρέπει να υπάρχει μια ελάχιστη βάση εισαγωγής που θα ορίζεται από την Πολιτεία και από εκεί και πέρα να μπορεί κάθε πανεπιστήμιο να ορίζει, εάν θέλει, ακόμη υψηλότερη βάση» δήλωσε η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, με αφορμή την ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής, προσθέτοντας ότι τα αποτελέσματα και η εισαγωγή υποψηφίων με πολύ χαμηλές βαθμολογίες «πρέπει να μας προβληματίσουν».
Οι πολύ χαμηλές βάσεις σε ορισμένες σχολές έδωσαν την αφορμή στην υπουργό Παιδείας να επανέλθει στην επιχειρηματολογία της αναφορικά με την επαναφορά της «βάσης του 10», όπως άλλωστε είχε κάνει και προεκλογικά. Οι παρεμβάσεις θα είναι άμεσες καθώς από αρχές Σεπτεμβρίου το θέμα θα συζητηθεί, όπως είπε, με τις πρυτανικές αρχές και την πανεπιστημιακή κοινότητα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου, ένας στους τέσσερις υποψηφίους από τα Γενικά Λύκεια πετυχαίνει σε σχολή με βαθμό κάτω από τη βάση, ενώ το ποσοστό των επιτυχόντων από τα επαγγελματικά Λύκεια φτάνει το 40%.
Βλέπουμε το δέντρο και χάνουμε το δάσος
Τα περιβόητα τμήματα των 840, 1.000, 2.000 και 3.000 μορίων που έγιναν «παντιέρα» ήταν εκείνα των οποίων η βάση διαμορφώθηκε από τον βαθμό του τελευταίου αποφοίτου των ΕΠΑΛ. Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι το ποσοστό εισαγωγής των αποφοίτων των επαγγελματικών Λυκείων στα ΤΕΙ ήταν 20% και 5% στα ΑΕΙ, σε σχετικά αντικείμενα σπουδών. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι είναι ευχάριστο το γεγονός να εισάγεται ένας υποψήφιος με τόσο χαμηλή βαθμολογία.
Ωστόσο η βάση του 10, που θεσμοθετήθηκε επί Γιαννάκου και καταργήθηκε επί Διαμαντοπούλου, δεν συντέλεσε στην ενίσχυση του δημόσιου σχολείου και της παρεχόμενης εκπαίδευσης, ούτε βοήθησε στη στήριξη των αδύναμων μαθητών ή όσων αδιαφορούσαν για το μάθημα στο σχολείο. Είναι σαν να βλέπουμε μόνο το δέντρο και να χάνουμε το δάσος.
Σκοπίμως παραλείπεται να αναφερθεί ότι οι Πανελλαδικές εξετάσεις αποτελούν επί της ουσίας έναν (άκρως ανταγωνιστικό) διαγωνισμό μεταξύ 100.000 και πλέον υποψηφίων και ότι οι βάσεις εισαγωγής βρίσκονται σε ευθεία εξάρτηση με τον βαθμό ευκολίας/δυσκολίας των θεμάτων, τον συνολικό αριθμό των εισακτέων και τις τελικές προτιμήσεις των υποψηφίων όπως αυτές αποτυπώνονται στο μηχανογραφικό. Αυτό σημαίνει ότι τη μια χρονιά μπορεί να καταγραφούν πολύ υψηλές βαθμολογίες και την άλλη πολύ χαμηλές, φαινόμενο που επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο.
Με την ίδια λογική, υπάρχουν υποψήφιοι που γράφουν πάνω από δέκα και μένουν εκτός Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, όπως συμβαίνει στο πρώτο επιστημονικό πεδίο των ανθρωπιστικών επιστημών. Με δεδομένο ότι η ζήτηση είναι μεγαλύτερη της προσφοράς των θέσεων, ο ανταγωνισμός στο πεδίο αυτό είναι μεγαλύτερος. Επομένως οι βάσεις εισαγωγής είναι υψηλότερες σε σύγκριση με τα πεδία των θετικών/τεχνολογικών επιστημών ή των σπουδών Οικονομικών και Πληροφορικής, όπου δημιουργούνται «συνθήκες ελεύθερης πρόσβασης».
Μόνο αν το σχολείο καταφέρει να γίνει ελκυστικό, ζωντανό, αν καταφέρει να αναβαθμιστεί, να εκσυγχρονιστεί και να παρέχει ένα ενισχυμένο απολυτήριο, θα μπορούσε να εξαλειφθεί το φαινόμενο, χωρίς να υπάρχει η ανάγκη θεσμοθέτησης κατώτατου ορίου εισαγωγής.
Εκτός αν ο στρατηγικός στόχος είναι να μειωθεί σταδιακά ο αριθμός των υποψηφίων που θα σπουδάσουν στα δημόσια πανεπιστήμια, στον οποίο φαίνεται ότι προσανατολίζεται η κυβέρνηση, ενισχύοντας την εκπαιδευτική ανισότητα.
Οι πανελλαδικού τύπου εξετάσεις στο Λύκειο, όπου οι βαθμοί κάθε τάξης θα συνυπολογίζονται για το απολυτήριο (τράπεζα θεμάτων), ο βαθμός του απολυτήριου που θα μετρά για την εισαγωγή στα ΑΕΙ, η επαναφορά της βάσης του 10, η ελευθερία των πανεπιστημίων να καθορίζουν τόσο βάση εισαγωγής υψηλότερη της κατώτατης όσο και τον αριθμό των εισακτέων οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η ρητορική περί «αριστείας» και «πειθαρχίας» δεν είναι παρά ένα τέχνασμα ώστε να μείνουν εκτός τριτοβάθμιας εκπαίδευσης χιλιάδες υποψήφιοι ώστε να γίνουν οι καλύτεροι «πελάτες» της ιδιωτικής εκπαίδευσης.
