Στην πλάτη μιας κοινωνίας εξουθενωμένης από την ακρίβεια στα τρόφιμα και τα ενοίκια η ΔΕΗ ξεκινά έναν νέο γύρο κερδοσκοπίας, σέρνοντας όλους τους παρόχους σε αυξήσεις 10%-40% στα τιμολόγια. Η αύξηση αυτή όχι μόνο θα είναι εξοντωτική για τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις, αλλά θα ενεργοποιήσει ένα νέο ντόμινο ακρίβειας στα ράφια των σούπερ μάρκετ και στα είδη πρώτης ανάγκης. Την ίδια στιγμή η εταιρεία αναμένει για το 2023 λειτουργικά κέρδη πάνω από 1,3 δισ. λόγω της μείωσης στις διεθνείς τιμές ενέργειας και φυσικού αερίου. Είναι ξεκάθαρο ότι η ΔΕΗ, λειτουργώντας με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, αλλά με ισχυρές δημόσιες πλάτες, λεηλατεί ασύστολα την κοινωνία, σπρώχνοντας οικογένειες στη φτώχια και μικρά μαγαζιά στο λουκέτο.
Οι πάροχοι ενέργειας δεν είναι οι μόνοι που ληστεύουν τον κόσμο. Οι ελληνικές τράπεζες βουλιάζουν στα κέρδη, διατηρώντας ένα σκανδαλώδες άνοιγμα στην ψαλίδα ανάμεσα στα επιτόκια καταθέσεων και χορηγήσεων. Οι 8 στις 10 μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν έχουν πρόσβαση σε τραπεζική χρηματοδότηση, ενώ τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης που αφορούν τον ιδιωτικό τομέα κατευθύνονται, στη συντριπτική τους πλειονότητα, σε λίγες δεκάδες ισχυρούς της αγοράς.
Εξίσου δραματική, όμως, είναι και η κατάσταση των μισθωτών. Στην Ελλάδα μόλις το 25% των εργαζομένων καλύπτεται από κάποια συλλογική σύμβαση, την ώρα που ο ευρωπαϊκός στόχος είναι το 80%. Αποτέλεσμα της απουσίας συλλογικών συμβάσεων είναι να κινούνται οι μισθοί σε επίπεδα εξαθλίωσης. Ο μέσος μισθός στην Ελλάδα κινείται λίγο πάνω από τα επίπεδα της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, και σήμερα παρατηρείται το φαινόμενο ακόμα και νοικοκυριά με δύο εργαζομένους να μην μπορούν να βγάλουν τις υποχρεώσεις του μήνα.
Οι κοινωνικές διεκδικήσεις
Η λειτουργία της ΔΕΗ υπό δημόσιο έλεγχο, η στήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, ο έλεγχος της τραπεζικής ασυδοσίας και η επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων θα έπρεπε να είναι κορυφαίες διεκδικήσεις ενός μεγάλου λαϊκού κινήματος για την αποκατάσταση της κοινωνικής δικαιοσύνης στη χώρα. Το ίδιο και αιτήματα όπως η αντιμετώπιση της αισχροκέρδειας και η φορολόγηση των υπερκερδών στα καύσιμα και στην ηλεκτρική ενέργεια. Στις σημερινές συνθήκες, όμως, οι κοινωνικές αντιδράσεις είναι από μικρές έως ανύπαρκτες. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη φροντίζει μια χούφτα φίλων και χρηματοδοτών της να θησαυρίζει σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος και της μεγάλης κοινωνικής πλειονότητας, κρατώντας τους πολίτες βυθισμένους στην άγνοια, στην απάθεια και στην παραπληροφόρηση. Και η αντιπολίτευση, δουλειά της οποίας είναι να αφυπνίσει τις κοινωνικές συνειδήσεις, να εξηγήσει στον κόσμο τι είναι δίκαιο και τι άδικο, να βοηθήσει στην οργάνωση κοινωνικών αγώνων και στη διατύπωση ώριμων αιτημάτων, βρίσκεται βυθισμένη σε μια κατάσταση μακράς και στενάχωρης εσωστρέφειας. Αυτό επιτρέπει στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, μια κυβέρνηση κατά γενική ομολογία ανίκανη, διεφθαρμένη, βαθιά διαπλεκόμενη, επικίνδυνη για τη Δημοκρατία και τους θεσμούς και αδιάφορη για την κατάσταση και τα προβλήματα της κοινωνίας, να πολιτεύεται, ουσιαστικά, χωρίς αντίπαλο.
Μια αντιπολίτευση που να αξίζει στην κοινωνία
Πώς αλλάζει αυτό; Ίσως με μετατόπιση του σημείου από το οποίο βλέπει κανείς τα πράγματα. Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., πριν την επάνοδό του στη διακυβέρνηση της χώρας, που είναι διακηρυγμένος πολιτικός του στόχος, χρειάζεται μάλλον να γίνει μια αντιπολίτευση που να αξίζει πραγματικά στον τόπο και στον λαό και να αντιστοιχεί στις απαιτήσεις και στις ανάγκες της μεγάλης κοινωνικής πλειονότητας. Για να το καταφέρει, πρέπει να γίνει αυστηρός και απαιτητικός με τον εαυτό του, με την επάρκεια και την αποτελεσματικότητά του, καθώς και με το επίπεδο της επαφής του με την κοινωνία. Και να απεγκλωβιστεί από άγονες καταστάσεις που καταναλώνουν τους πόρους του. Προφανώς και είναι δύσκολο. Εξαιρετικά δύσκολο. Αλλά στο σημείο που βρισκόμαστε ο εύκολος δρόμος δεν οδηγεί πουθενά.
