Ας αρχίσουμε με τον σινιόρε Ντάριο Λο Μπόσκο, που είναι πρόεδρος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ιδιοκτησίας του ιταλικού Ομίλου Trainitalia. Πριν οι Ιταλοί μας τον στείλουν, ήταν πρόεδρος της RFI (Ιταλικό Σιδηροδρομικό Δίκτυο). Ο κύριος αυτός είχε καταδικαστεί το 2015 από δικαστήριο του Παλέρμο σε φυλάκιση 4 ετών και 2 μηνών με την κατηγορία της δωροδοκίας για προωθήσει την αγορά συγκεκριμένου αισθητήρα για την παρακολούθηση της φθοράς των σιδηροδρομικών βαγονιών. Και μετά τη λήξη της ποινής, μας τον έστειλαν να διευθύνει εδώ τις κερδοφόρες για τους Ιταλούς μπίζνες.
Εχουμε και λέμε. Το μνημόνιο συνεργασίας του Ελληνικού Δημοσίου με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, που υπογράφτηκε στις 29 Νοεμβρίου του 2019 παρουσία του υπουργού Κ. Αχ. Καραμανλή, προέβλεπε επενδύσεις 2,5 δισ. ευρώ μέσα στα επόμενα εννέα χρόνια για ουσιαστική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών στο σιδηροδρομικό δίκτυο.
Οι άμεσες επενδύσεις της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στην απόφαση του Δ.Σ. της εταιρείας τον Νοέμβριο του 2020 κυμαίνονταν από 645 έως 810 εκατ. ευρώ. Βασική προϋπόθεση, όπως καταγράφεται στο άρθρο 20 του μνημονίου, ήταν το Ελληνικό Δημόσιο να προβεί στην ολοκλήρωση της σηματοδότησης και του ETCS (διαφάνεια εκπαίδευσης) στον άξονα Πειραιάς-Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Ειδομένη. Επίσης, για τις ιταλικές επενδύσεις στην Ελλάδα παρέχεται, ως αντάλλαγμα εκ μέρους του Δημοσίου, μια επιδότηση 750 εκατ. ευρώ (50 εκατ. ανά έτος επί 15 έτη).
Ωστόσο, τίποτα (!) δεν υλοποιήθηκε από όσα προβλέπονταν στο μνημόνιο αυτό. Ούτε έργα σηματοδότησης, ούτε η λειτουργία του ETCS ολοκληρώθηκαν μέχρι το τέλος του 2021 από το Ελληνικό Δημόσιο, αλλά και ούτε επενδύσεις ξεκίνησαν από την ιταλική εταιρεία. Αντιθέτως, το Ελληνικό Δημόσιο καταβάλλει κανονικά την επιδότηση των 50 εκατομμυρίων ετησίως για τις άγονες γραμμές. Και φτάνουμε στις 9 Ιουλίου του 2022, όπου επικυρώνεται στη Βουλή η σύμβαση Καραμανλή μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, σύμφωνα με την οποία οι άμεσες επενδύσεις της ιταλικής Trainitalia στην Ελλάδα συρρικνώνονται, από τα 645 εκατ. ευρώ, στα 77,5 εκατομμύρια! Παράλληλα, απεμπολείται η υποχρέωση του ιταλικού ομίλου να αναλάβει το κόστος αγοράς νέων τρένων (215 εκατ. ευρώ). Με λίγα λόγια, το Ελληνικό Δημόσιο ζημιώνεται συνολικά κατά 797 εκατ. ευρώ. Υποθέτω πως ο Λο Μπόσκο πρέπει να έλαβε παχυλό πριμ για τα κατορθώματά του στην Ελλάδα.
Μας καλούσε λοιπόν η ιταλική εταιρεία να ταξιδεύουμε με τα «υπερσύγχρονα ταχύτατα και ασφαλή τρένα της». Και μας έφερε πέντε τύπου ETR 470, τα οποία οι ελβετικοί σιδηρόδρομοι απέσυραν χαρακτηρίζοντάς τα αφερέγγυα και επικίνδυνα για το επιβατικό κοινό, καθώς μόνο σε ευθεία γραμμή και χωρίς ανηφοριές μπορούσαν να αναπτύξουν ταχύτητες. Και στην Ελλάδα οι μεγάλες διαδρομές σε ευθεία είναι ελάχιστες. Επιπλέον, με νόμο (Υπουργική Απόφαση) απαλλάχθηκε η ΤΡΕΝΟΣΕ από την υποχρέωση για καταβολή αποζημίωσης σε συγγενείς θυμάτων.
Τα προβλήματα ήταν συχνά, τα τρένα σταματούσαν, οι επιβάτες συνέχιζαν με λεωφορεία, αλλά κανενός δεν ίδρωνε το αυτί. Μάλιστα, η εταιρεία επιβαρύνθηκε με διοικητικό πρόστιμο 300.000 ευρώ από τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων τον Ιανουάριο του 2023 για την ακινητοποίηση πέντε αμαξοστοιχιών της και τη συνακόλουθη ταλαιπωρία που υπέστησαν 820 επιβάτες κατά την κακοκαιρία «Ελπίς» τον Ιανουάριο του 2022. Και μετά την τραγωδία η μοναδική επαφή της ΤΡΑΙΝΟΣΕ με τους διασωθέντες ήταν για να τους πει πού να απευθυνθούν αν έχουν χάσει βαλίτσες!
Γινόμαστε πάλι οι ρεζίληδες της Ε.Ε., καθώς στις 15 Φεβρουαρίου 2023 η Κομισιόν αποφάσισε να παραπέμψει την Ελλάδα της κυβέρνησης Μητσοτάκη στο δικαστήριο επειδή δεν εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει της Οδηγίας για τη δημιουργία ενιαίου ευρωπαϊκού σιδηροδρομικού χώρου. Η σύναψη της συμφωνίας θεωρήθηκε ιδιαίτερα σημαντική για τη διαφάνεια των επικείμενων έργων στο δίκτυο σιδηροδρομικής υποδομής. Και, παρά τις ανταλλαγές επιστολών, οι εθνικές Αρχές εξακολουθούν να μην έχουν υπογράψει και δημοσιεύσει τη συμβατική συμφωνία με τον ελληνικό οργανισμό διαχείρισης της σιδηροδρομικής υποδομής, τον ΟΣΕ.
Και έτσι φτάσαμε στην τραγωδία των Τεμπών. Πριν, λοιπόν, από το «ανθρώπινο λάθος» του σταθμάρχη, προηγήθηκαν εγκληματικές πολιτικές αμέλειες για την ασφαλή μετακίνηση των επιβατών.
