Ο υπουργός Εξωτερικών της Παλαιστίνης Ριάντ Αλ Μαλίκι βρέθηκε, στα μέσα της περασμένης εβδομάδας, στην Ελλάδα, όπου είχε συναντήσεις με τον Έλληνα ομόλογό του Ν. Δένδια και τον υπεύθυνο Εξωτερικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ Γ. Κατρούγκαλο. Στο πλαίσιο της επίσκεψης αυτής, δόθηκε και η συνέντευξη που δημοσιεύει σήμερα η ΑΥΓΗ.
Ο Ριάντ Αλ Μαλίκι αναφέρεται στην ολέθρια πολιτική που κληρονομεί η προεδρία Μπάιντεν από τον Τραμπ, ο οποίος έφτασε μέχρι την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του ισραηλινού κράτους, παραβιάζοντας όλες τις διεθνείς συμφωνίες και τις αποφάσεις του ΟΗΕ και ενθάρρυνε την αυθαιρεσία της κυβέρνησης Νετανιάχου και τον εποικισμό της Δυτικής Όχθης. Ο Παλαιστίνιος υπουργός μιλάει ακόμα για το πλαίσιο των διμερών σχέσεων με την Ελλάδα, την επίδραση των κρίσεων του αραβικού κόσμου στον αγώνα του δικού του λαού για ανεξαρτησία, καθώς και για το τι κρύβεται πίσω από την εξομάλυνση των σχέσεων ορισμένων αραβικών χωρών με το Ισραήλ. Καταγγέλλει το κράτος του Ισραήλ για παραβίαση της συμφωνίας της Γενεύης, η οποία υπογράφηκε το 2003 με στόχο τη διευθέτηση της ισραηλινο-παλαιστινιακής διένεξης και κατοχυρώνει ρητά τα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού. Τέλος, αναφέρεται στο τεράστιο πρόβλημα της πανδημίας και τις ανισότητες στη διάθεση των εμβολίων.
Η αλλαγή κυβέρνησης στις ΗΠΑ μπορεί να σηματοδοτήσει αλλαγές στην αμερικανική πολιτική για το Παλαιστινιακό; Ο νέος υπουργός Εξωτερικών Μπλίνκεν απέφυγε μέχρι τώρα να αναφερθεί σε αναθεώρηση σχετικών αποφάσεων του Τραμπ, όπως η αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του ισραηλινού κράτους. Πώς το σχολιάζετε;
Προς το παρόν, η νέα αμερικανική κυβέρνηση δεν τοποθετείται απέναντι στην πολιτική που ακολούθησε η διακυβέρνηση Τραμπ στο Παλαιστινιακό. Μέχρι τώρα βλέπουμε να συνεχίζεται η αρνητική στάση των ΗΠΑ απέναντι στα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει το παλαιστινιακό κράτος.
Μας έχουν έρθει πολλά μηνύματα που μας διαβεβαιώνουν ότι η πολιτική αυτή θα επανεξεταστεί. Επιβεβαιώνω ότι έχουμε αρχίσει επαφές με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση για τη διόρθωση των αρνητικών θέσεων που είχαν ληφθεί μέχρι τώρα. Ξέρουμε ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει άμεσα, καθώς σχετίζεται με νόμους που έχουν ψηφιστεί από το αμερικανικό Κογκρέσο. Δεν θα βιαστούμε λοιπόν. Έχουμε υπομονή και δίνουμε περιθώρια στη νέα αμερικανική κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τα προβλήματα τα οποία της κληροδότησε το προηγούμενο καθεστώς. Θα περιμένουμε να δούμε τις κατευθυντήριες γραμμές και τα όρια της νέας αμερικανικής ηγεσίας πάνω στο Παλαιστινιακό. Αλλά δεν θα διστάσουμε, αν χρειαστεί, να πούμε ότι η νέα αμερικανική κυβέρνηση δεν παίρνει μέτρα για να διορθώσει τις λανθασμένες αποφάσεις που ελήφθησαν από την προηγούμενη.
Η Ευρώπη είναι ο μεγάλος απών στο Παλαιστινιακό. Τι θα περιμένατε από την ελληνική κυβέρνηση, για την προώθηση ενός ουσιαστικού διαλόγου με άξονα τις αποφάσεις του ΟΗΕ;
Θέλουμε να έχουμε άριστες σχέσεις με την Ελλάδα, ανεξάρτητα από το ποια κυβέρνηση κυβερνά τη χώρα σας. Σε ό,τι αφορά την προηγούμενη κυβέρνηση, είχαμε μεγαλύτερες προσδοκίες. Είχαμε βάλει τον πήχη σε ένα επίπεδο πολύ υψηλότερο από αυτό που είδαμε να πραγματοποιείται. Περιμέναμε περισσότερα πράγματα, ανάμεσα στο οποία και την αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης, κάτι που δεν συνέβη. Το 2015 είχαμε μια ιστορική ευκαιρία για ένα τέτοιο βήμα, καθώς όλο το σώμα του ελληνικού Κοινοβουλίου ήταν θετικό απέναντι σε μια τέτοια εξέλιξη. Δυστυχώς, αυτή η προοπτική άρχισε σταδιακά να αποδυναμώνεται και κλιμακωτά φτάσαμε στη σημερινή κατάσταση, όπου μπορούμε να πούμε πλέον ότι η δυναμική αυτή χάθηκε. Σημειώνω, σχετικά, τη ραγδαία ανάπτυξη των σχέσεων της Ελλάδας με το Ισραήλ, που δεν ξεκίνησε με την τωρινή κυβέρνηση αλλά με την προηγούμενη.
Για εμάς, το θέμα είναι η στάση που παίρνει η εκάστοτε κυβέρνηση απέναντι στα δικαιώματα του λαού της Παλαιστίνης και τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί με βάση το Διεθνές Δίκαιο: αν είναι δεσμευμένη στην τήρηση της διεθνούς νομοθεσίας, αν αναγνωρίζει σταθερά και μόνιμα τα δικαιώματα των λαών, αν δεσμεύεται από τις θέσεις της Ε.Ε. για το Παλαιστινιακό, αν εκτιμά τις ιστορικές σχέσεις που συνδέουν την Ελλάδα με την Παλαιστίνη. Με βάση αυτά μπορούμε να κρίνουμε τι θέση παίρνει η κάθε κυβέρνηση απέναντι στη χώρα και τον λαό μας. Αυτά που σας ανέφερα είναι ένα καλό σημείο εκκίνησης. Και νομίζω ότι η σημερινή κυβέρνηση πρέπει να εκτιμήσει τα σημεία που προανέφερα.
Κατά πόσον η κατάσταση στη Συρία, τον Λίβανο ή τη Λιβύη επηρεάζει μια λύση για την Παλαιστίνη;
Το Παλαιστινιακό είναι το υπ’ αριθμόν 1 πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο αραβικός κόσμος - και αυτό ανεξάρτητα από το μέγεθος των υπόλοιπων κρίσεων που αντιμετωπίζουν κατά καιρούς οι άλλες αραβικές χώρες. Οι κρίσεις στο εσωτερικό άλλων αραβικών χωρών είναι κρίσεις με αρχή και τέλος. Είναι κρίσεις «αραβο-αραβικές», άσχετα αν προκαλούνται από ξένες παρεμβάσεις. Το Παλαιστινιακό δεν είναι το ίδιο. Είναι πρόβλημα κατοχής μιας χώρας από μια άλλη. Είναι εντελώς διαφορετικό ζήτημα, είτε το δούμε κάτω από αραβικό πρίσμα είτε κάτω από διεθνές.
Στον Αραβικό Σύνδεσμο συζητάμε σήμερα για το Ιράκ, τη Λιβύη, τη Συρία, την Υεμένη. Τα προβλήματα που υπάρχουν εκεί θεωρούνται έκτακτα και απαιτούν προτεραιότητα. Κοιτάξτε όμως: Στο Ιράκ γίνονται βήματα σταθεροποίησης. Η Συρία μπαίνει σε μια συνταγματική φάση, με εκλογές και μεγαλύτερη σταθερότητα. Στη Λιβύη συμφωνήθηκε κυβέρνηση εθνικής ενότητας, κάτι που μπορεί να είναι η αρχή μιας συνολικής επίλυσης της κατάστασης. Στην Υεμένη έχουν υπογραφεί συμφωνίες που μπορεί να οδηγήσουν σε ύφεση. Όμως, στο Παλαιστινιακό η κατάσταση είναι διαφορετική. Είναι ένα πρόβλημα κατοχής, ένα πρόβλημα επεκτατισμού. Μια κατάσταση που αφανίζει έναν ολόκληρο λαό και που δεν φαίνεται να οδηγείται σε λύση. Μια κατάσταση που θα συνεχίζεται και απέναντι στην οποία ο λαός μας θα συνεχίσει να αντιστέκεται.
Γιατί θεωρείτε ότι η πρόσφατη εξομάλυνση των σχέσεων ορισμένων αραβικών χωρών με το Ισραήλ αποτελεί τροχοπέδη στην επίλυση του Παλαιστινιακού;
Από το 2002, όλες οι αραβικές και πολλές ισλαμικές χώρες έχουν δηλώσει σεβασμό στην ειρηνευτική διαδικασία. Συμφώνησαν ότι δεν θα υπάρχει εξομάλυνση των σχέσεών τους με το Ισραήλ αν το Ισραήλ δεν αποχωρήσει από τα εδάφη που κατέχει στη Συρία, τον Λίβανο και την Παλαιστίνη.
Όταν η εξομάλυνση γίνεται χωρίς ανταλλάγματα, δεν μπορείς μετά να απαιτήσεις απόσυρση από τα κατεχόμενα εδάφη. Σήμερα ο Νετανιάχου δηλώνει ότι μεταφερθήκαμε από την «ειρήνη με αντάλλαγμα εδάφη» στην «ειρήνη με αντάλλαγμα ειρήνη». Με τον τρόπο αυτόν, το Ισραήλ κερδίζει ομαλότητα χωρίς να αποδώσει στον παλαιστινιακό λαό τα δικαιώματά του. Και εμείς, μετά από τις εξελίξεις αυτές, χάνουμε ένα πολύ σημαντικό χαρτί, που ήταν η εξομάλυνση με προϋπόθεση την αναγνώριση των δικαιωμάτων του παλαιστινιακού λαού. Και τώρα είμαστε υποχρεωμένοι να σκεφτούμε με άλλους τρόπους.
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο θα ερευνήσει για εγκλήματα πολέμου στην Παλαιστίνη, ενώ είδαμε πρόσφατα τον ισραηλινό στρατό να συλλαμβάνει παιδιά 8 έως 12 ετών. Θα θέλαμε ένα σχόλιο για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη.
Το Ισραήλ δεν σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Έχουμε 16 αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας που αφορούν τέτοιες παραβιάσεις. Και με βάση το άρθρο 7 της συμφωνίας της Γενεύης, καταγγέλλουμε το Ισραήλ ότι καταπατά τα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού. Δηλώνουμε ότι ο ισραηλινός στρατός είναι στρατός κατοχής, δρα ανήθικα και χωρίς κανέναν σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Γι’ αυτόν τον λόγο προσφύγαμε στο Διεθνές Δικαστήριο. Περιμένουμε από τον εισαγγελέα του Δικαστηρίου να εκδώσει τις αποφάσεις του. Εγώ ο ίδιος θα πάω στη Χάγη, προκειμένου για να εξετάσουμε το θέμα των παραβιάσεων. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να αντιμετωπίσει το ζήτημα.
Αυτό που είδατε στη νότια πλευρά της Δυτικής Όχθης είναι καθημερινό φαινόμενο. Δυστυχώς, το Ισραήλ αισθάνεται υπεράνω των νόμων και ξεφεύγει από κάθε είδους καταδίκες και κυρώσεις. Επωφελείται από την πλήρη στήριξη των ΗΠΑ και πολλών ευρωπαϊκών χωρών και ισχυρίζεται ότι διώκεται, επικαλούμενο τον αντισημιτισμό.
Είναι λυπηρό, αλλά πολλές χώρες προσπερνούν το άρθρο 7 της συμφωνίας της Γενεύης που μιλάει για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Μας κάνει εντύπωση ότι ο νέος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ ζητάει την κατάργηση του άρθρου 7, προκειμένου να μην αντιμετωπίσει το Ισραήλ έρευνα εις βάρος του και να μην απολογηθεί για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα για να παρέμβει η Δικαιοσύνη και να υπάρξει καταδίκη και τιμωρία του Ισραήλ πάνω σε αυτό το θέμα.
Ποια είναι η κατάσταση στην Παλαιστίνη με την πανδημία του κορωνοϊού και τα εμβόλια;
Ο κορωνοϊός και οι μεταλλάξεις του μεταφέρθηκαν στην Παλαιστίνη μέσω του Ισραήλ. Σύμφωνα με τη συμφωνία της Γενεύης, το Ισραήλ είναι υποχρεωμένο να εξασφαλίσει τα εμβόλια στα κατεχόμενα εδάφη. Και αντί να παρέχει τα εμβόλια, τα στερεί από τον παλαιστινιακό λαό. Τα πουλάει σε άλλες χώρες, με αντάλλαγμα την εξομάλυνση των μεταξύ τους σχέσεων ή τη μεταφορά των πρεσβειών τους στην Ιερουσαλήμ.
Είναι προφανές ότι οι πλούσιες χώρες αγόρασαν περισσότερα εμβόλια και άφησαν τις φτωχές σε ανεπάρκεια. Δεν υπάρχει λοιπόν δικαιοσύνη. Τα εμβόλια είναι εξασφαλισμένα για τους πλούσιους ενώ για τους φτωχούς δεν υπάρχουν. Οι οικονομικές μας δυνατότητες είναι περιορισμένες. Δεν μπορούμε να βρούμε εμβόλια ούτε στο ελεύθερο εμπόριο. Και αυτό γιατί οι πλούσιες χώρες αγόρασαν τεράστιες ποσότητες, όχι μόνο για τις τρέχουσες ανάγκες τους αλλά και για τις μελλοντικές. Γι’ αυτό λέμε ότι η πανδημία παραβιάζει τη δικαιοσύνη. Η κατάσταση με τα εμβόλια είναι απόδειξη της αδικίας. Ο πλούσιος κόσμος μπορεί να ζήσει και ο φτωχός αναγκάζεται να πεθάνει. Αυτός είναι ο ρατσισμός του εμβολίου. Ο ιός δεν κάνει διακρίσεις ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς. Το εμβόλιο κάνει.
