Η πανδημία δεν είναι η αιτία. Η πανδημία είναι η αφορμή και συνάμα η ευκαιρία για να εξελίσσεται μπροστά στα μάτια μας η ακύρωση της δημοκρατίας και η διολίσθηση προς τον αυταρχισμό.
Το πολιτικό φαινόμενο που εξελίσσεται μπροστά στα μάτια μας δεν είναι μια απλή αναστολή δικαιωμάτων, είναι η ορμητική είσοδος του αυταρχισμού στην καθημερινότητά μας. Το σημαντικότερο είναι ότι αυτό προβάλλεται ως κανονικότητα στο όνομα της δημοκρατίας μας.
Είναι προφανές πλέον ότι η Ν.Δ. του Κ. Μητσοτάκη αντιλαμβάνεται τη δημοκρατία ως τεχνική της εξουσίας η οποία έχει το μαχαίρι και όλα τα σφάζει, όλα τα μαχαιρώνει. Ότι έχει την ιδιοκτησία της χώρας και οι κάτοικοί της είναι υπήκοοι.
Η Ν.Δ. δεν αντιλαμβάνεται ότι σ’ αυτή την χώρα ο λαός έχει καταθέσει τίμημα ζωής για να μην είναι υπήκοος, αλλά πολίτης με δικαιώματα και υποχρεώσεις. Δεν αντιλαμβάνεται ότι η δημοκρατία δεν είναι απλώς ένα σύστημα εξουσίας, αλλά το θεμελιώδες συστατικό του πολιτισμού μας.
Ότι η δημοκρατία μας συναπαρτίζεται από το σύνολο των δικαιωμάτων μας. Των δικαιωμάτων που πρέπει να δίνουν τη δυνατότητα στον λαό να βρίσκεται κοντά στα κέντρα που παίρνονται οι αποφάσεις. Των δικαιωμάτων που αναγνωρίζουν τη δυνατότητα στην ιδιαιτερότητα, των κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων που δίνουν τη δυνατότητα σε όλους και σε όλες να επικοινωνούν με τους συμπολίτες, να συγκεντρώνονται και να συνδικαλίζονται.
Πρόσχημα η πανδημία
Η Ν.Δ. με πρόσχημα την πανδημία μετατρέπει την έννοια της δημοκρατίας σε έναν ανάλγητο μηχανισμό νομής της εξουσίας και ανεξέλεγκτης διανομής του δημόσιου πλούτου.
Στις μέρες τής Ν.Δ. η περίφημη ρήση που λέει ότι «η Βουλή είναι ο ναός της δημοκρατίας» αρχίζει να μοιάζει με ανέκδοτο και δεν είναι μόνο η αναίτια πληθώρα των Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου, είναι το ύφος και το ήθος της εξουσίας, είναι η κοινωνική αναλγησία.
Η σημερινή κυβέρνηση μας υποχρεώνει, πριν απ’ όλα, να κατανοήσουμε την αξία από όσα ως λαός ιστορικά κατακτήσαμε. Να συνειδητοποιήσουμε την υποχρέωσή μας να διευρύνουμε τη δημοκρατία μας.
Η δημοκρατία δεν είναι το άθροισμα μηχανισμών καταστολής, ούτε το δόγμα «αποφασίζομεν και διατάσσομεν». Δεν είναι ένα στατικό και αμετάβλητο μέγεθος, ένα αμετάβλητο άθροισμα κανόνων, αλλά εμπλουτίζεται με νέα δικαιώματα καθώς η κοινωνία εξελίσσεται, καθώς καινούργια φαινόμενα και κατακτήσεις καταγράφουν η ανθρώπινη δουλειά και ο ανθρώπινος νους.
Εμείς εξεγειρόμαστε όταν βλέπουμε τμήματα του πληθυσμού να μην έχουν τη δυνατότητα να ωφεληθούν από τις κατακτήσεις του ανθρώπου κι αυτό είναι δικαίωμα. Εξεγειρόμαστε καθώς το όνειδος που λέγεται κοινωνικές ανισότητες διευρύνεται, καθώς η συρρίκνωση της δημοκρατίας δίνει τη θέση της στον αυταρχισμό και στην πολιτισμική βαρβαρότητα κι αυτό είναι δημοκρατικό μας δικαίωμα.
Διαμόρφωση πολύμορφου πανδημοκρατικού μετώπου
Είμαστε υποχρεωμένοι να ορθώσουμε τείχος. Αυτή τη μεγάλη σύγκρουση ανάμεσα στη δημοκρατία και στον αυταρχισμό πρέπει να την κερδίσουμε.
Προϋπόθεση για να ανακόψουμε τη διεύρυνση των ανισοτήτων είναι η διεύρυνση της δημοκρατίας, η διαρκής διεύρυνση των δικαιωμάτων για να μην γνωρίσουμε νέες γενιές νεόπτωχων, νέες γενιές αποκλεισμένων, για να μην αφήσουμε τη βαρβαρότητα να κυριαρχήσει για ακόμη μια φορά στην πατρίδα μας.
Προϋπόθεση επίσης είναι να ενσωματώσουμε την έννοια της δημοκρατίας στην πολιτική μας κουλτούρα, να εμπνεύσουμε τον λαό ώστε η πορεία μας να εμπεδώνει και να σταθεροποιεί την κοινωνική δικαιοσύνη, ώστε τα προτάγματα της εποχής μας να αποτελούν κοινό πλούτο.
Γνωρίζουμε ότι τίποτα απ’ όλα αυτά δεν είναι εύκολο, ότι δεν μπορούμε άλλο να καθυστερούμε και ότι χρειάζονται μεγάλες δυνάμεις και χρειάζονται σήμερα, γιατί αύριο μπορεί να είναι αργά.
Πολιτική μας προτεραιότητα είναι να συμβάλουμε αποφασιστικά στη διαμόρφωση ενός πολύμορφου πανδημοκρατικού μετώπου, μιας μεγάλης κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας που θα αποτελεί τον κυματοθραύστη απέναντι στον αυταρχισμό και τον εγγυητή για σταθερή πορεία προόδου στο έδαφος της δημοκρατίας.
Γνωρίζουμε ότι σημαντικό πρόβλημα είναι αυτό που αποκαλείται η «κρίση του πολιτικού συστήματος» και εκφράζεται με την επιφυλακτικότητα του λαού απέναντι στα πολιτικά κόμματα, αλλά και στους θεσμούς κοινωνικής διαμεσολάβησης (συνδικάτα, Αυτοδιοίκηση, συνεταιρισμοί κ.λπ.). Δεν είναι ούτε απλό και φυσικά ούτε δευτερεύον πρόβλημα, δεδομένου ότι για τη δημοκρατική αναγέννηση της χώρας είναι αναγκαία η συνειδητή συμμετοχή του λαού.
Η πρώτη και αναπόδραστη προϋπόθεση για την αντιμετώπιση αυτού του κορυφαίου προβλήματος είναι η θεσμική θωράκιση και η συλλογική συνείδηση ότι τα κόμματα, και πρώτα απ’ όλα το δικό μας κόμμα, αποτελούν θεμελιώδεις θεσμούς της δημοκρατίας, δεν είναι εργαλεία που τα χρησιμοποιούν μόνο για να πετυχαίνουν κάποιους στόχους και για να αναπαράγουν την ύπαρξή τους με πελατειακές πρακτικές.
Η εργαλειακή αντίληψη και η πελατειακή πρακτική στη συγκρότηση των κόμματων και των θεσμών κοινωνικής διαμεσολάβησης συμβάλλει στη διστακτικότητα του λαού να ενταχθεί σ’ αυτά και δεν επιτρέπει στον πολίτη να αναδειχθεί σε υποκείμενο της πολιτικής. Αυτό το πρόβλημα δεν είναι ένα απλό κομματικό πρόβλημα, αλλά ένα πρόβλημα που συνδέεται άμεσα με την ποιότητα και τον χαρακτήρα της δημοκρατίας.
Παλλαϊκή κινητοποίηση
Τώρα όμως βρισκόμαστε σε πόλεμο. Όσο άδικο είναι να μην αναγνωρίσουμε τις δυσκολίες που προκαλεί η πανδημία, άλλο τόσο είναι απαράδεκτο, ως Πολιτεία αλλά και ως κοινωνία, να κατεβάσουμε τα χέρια. Να μην σχεδιάζουμε με επαρκή χρονικό ορίζοντα και να επιτρέπουμε σε οποιονδήποτε να μετατρέπει την περιπέτεια της χώρας σε ευκαιρία αθέμιτου πλουτισμού.
Αν βρισκόμαστε σε πόλεμο, όπως όλοι το αναγνωρίζουμε, τότε χρειάζεται παλλαϊκή κινητοποίηση. Με τη στήριξη από το κράτος προς όλες τις συλλογικότητες. Όλοι οι δήμοι, οι περιφέρειες, τα σωματεία, οι σύλλογοι, οι οργανώσεις των νεολαιών, σε συνδυασμό με ένα επεκτατικό πρόγραμμα που θα ενισχύει τις ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες και τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, όπως τα προγράμματα του ΣΥΡΙΖΑ «Μένουμε Όρθιοι» 1 και 2, θα μπορούσαν να μετατρέψουν κάθε γειτονιά, κάθε δήμο και όλη τη χώρα σε ένα τεράστιο κίνημα αλληλεγγύης όλων προς όλους ώστε να μην μένει κανείς μόνος του στην κρίση.
Η κυβέρνηση όμως έχει επιλέξει την ενοχοποίηση όλων αυτών. Στις ιδεολογικές της παρωπίδες αποτελούμε υπηκόους που οφείλουμε να υπακούμε. Για το μέλλον η Ν.Δ. προδιαγράφει μεγάλες κοινωνικές απαλλοτριώσεις.
Νεοφιλελεύθερος αυταρχισμός, πατριώτες. Ως πότε;
* Ο Στέλιος Παππάς είναι τέως πρόεδρος ΟΑΣΘ
