Του Γιάννη Σιώτου
Είναι τελικά το Μνημόνιο θέσφατο; Αν πιστέψουμε στις δηλώσεις των επωνύμων Ευρωπαίων, ναι. Αν όμως ακολουθήσουμε την οδό της λογικής, τότε η απάντηση μπορεί να είναι εντελώς διαφορετική. Τώρα το πόσο διαφορετική μπορεί να είναι, αυτό είναι μια μεγάλη συζήτηση. Ένα όμως είναι σίγουρο: οι διεθνείς συμφωνίες υπάρχουν για να αναθεωρούνται και ενίοτε να καταργούνται και σε αυτό οι πρώτοι διδάξαντες είναι οι πρόγονοι των σημερινών ηγετών της Γερμανίας.
Μία συμφωνία τις περισσότερες φορές αντιπροσωπεύει τις προτεραιότητες, τις ανάγκες και τους στόχους της κάθε πλευράς που το υπογράφει τη δεδομένη στιγμή. Πολλές φορές είναι και ένας συνδυασμός που περιλαμβάνει τα προαναφερόμενα σε σχέση με τους γενικότερους συσχετισμούς δυνάμεων που έχουν διαμορφωθεί τη συγκεκριμένη συγκυρία. Από την οπτική αυτή μπορεί άλλωστε να ερμηνευτούν πολλές διεθνείς συμφωνίες που έγιναν μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων τους προηγούμενους δύο αιώνες και οι οποίες με το πρώτο φύσημα του αέρα ανατράπηκαν. Από πού να αρχίσει και πού να τελειώσει κανείς: Από το Συνέδριο του Βερολίνου, τη συνθήκη των Βερσαλλιών, τη συνθήκη του Ράπαλο, τη συμφωνία του Μονάχου, τη συμφωνία Μολότοφ - Ρίμπεντροπ... Ο κατάλογος των συμφωνιών που ίσχυσαν μέχρι την κατάργησή τους, ατελείωτος. Όλες τους υπεγράφησαν με τυμπανοκρουσίες και όλες τους καταργήθηκαν σιωπηρά.
Έτσι και σήμερα. Η Ευρώπη και ο κόσμος ολάκερος βρίσκονται σε ένα ρευστό περιβάλλον. Η κινεζική κρίση, το πιθανό ντόμινο στις αγορές της Ασίας, η ρωσική ύφεση, η εύθραυστη ισορροπία των χωρών της Νότιας Αμερικής είναι ένα μέρος του παζλ το οποίο αναδείχθηκε μετά τη συμφωνία με τους δανειστές. Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθεί η επιφυλακτικότητα με την οποία αντιμετωπίζεται η ανάκαμψη στις ΗΠΑ, που άλλωστε αποτυπώθηκε από την απόφαση της FED να μην αλλάξει τα επιτόκια. Αν στο κάδρο περιληφθούν το προσφυγικό, τα προβλήματα της γαλλικής και της ιταλικής οικονομίας, αλλά και οι εκλογές σε Πορτογαλία, Ισπανία και Ιρλανδία, τότε δεν χρειάζεται να είναι ειδικός κανείς για να αντιληφθεί πόσο έχει αλλάξει το περιβάλλον τους τελευταίους δύο μήνες.
Τώρα το εύρος των δυνατοτήτων που προσφέρουν οι αλλαγές αυτές είναι ένα εντελώς διαφορετικό θέμα. Όπως διαφορετικό θέμα είναι η επιλογή του κατάλληλου χρόνου αλλά και του πλέον πρόσφορου αιτήματος για να ανοίξει ο φάκελος. Σίγουρα το θέμα του χρέους προσφέρεται, καθώς κάτω από την ομπρέλα του μπορεί να χωρέσουν όλα τα θέματα της ελληνικής οικονομίας. Από την ανάπτυξη μέχρι την αύξηση των δημόσιων δαπανών για ανθρωπιστική και προνοιακή πολιτική και από το θέμα των επενδύσεων και της ροής των κοινοτικών κονδυλίων μέχρι την ανακεφαλαιοποίηση. Όλα αυτά μπορεί να ανοίξουν πάλι.
Είναι μία δυνατότητα και μία ευκαιρία, αρκεί η όλη συζήτηση να βασίζεται σε ρεαλιστικά επιχειρήματα και αριθμούς και όχι στις μαθηματικές ελπίδες που περιλαμβάνονται στη θεωρία των πιθανοτήτων. Τα «επιχειρήματα» άλλωστε είναι το όπλο της διπλωματίας ενώ οι «πιθανότητες» των καζίνων.
