Πολλή φασαρία έχει σηκώσει η Ν.Δ. αναφορικά με τη φορολογία των μεγαλύτερων επιχειρήσεων της χώρας, οι οποίες σημείωσαν υπερκέρδη το 2022. Κατά κύριο λόγο, πρόκειται για τις ενεργειακές, τις πετρελαϊκές, αλλά και τις τράπεζες. Μάλιστα, ο απελθών υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας δήλωνε την 1η Δεκεμβρίου ότι «βεβαιώθηκε χθες από τη ΔΟΥ ΦΑΕ Αθηνών ποσό ύψους 367.067.027,54 ευρώ για την έκτακτη εισφορά ύψους 90% με βάση την αύξηση του μεικτού περιθωρίου κέρδους στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας για την περίοδο Οκτωβρίου 2021-Ιουνίου 2022». Από πού πηγάζει λοιπόν η δήθεν έκπληξη του εκπροσώπου Άκη Σκέρτσου περί ύπαρξης υπερκερδών και έκτακτης φορολόγησής τους; Όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία, οι εταιρείες ενέργειας, οι αντίστοιχες διύλισης αλλά και οι τράπεζες έκαναν «πάρτι» κερδών με τις… πλάτες της κυβέρνησης Μητσοτάκη, την ώρα που η πλατιά κοινωνική πλειονότητα βιώνει εξαιρετικά δύσκολες στιγμές.
Ρεκόρ το 2022
Κατά αυτόν τον τρόπο, ξεπέρασαν πλέον τις επιδόσεις της «χρυσής περιόδου» των εισηγμένων της πενταετίας 2004-2008, όταν μάλιστα οι εισηγμένες εκείνη την πενταετία ήταν διπλάσιες σε αριθμό σε σχέση με σήμερα. Τα λειτουργικά κέρδη εκτινάχθηκαν επίσης σε ιστορικά υψηλά και στα 14,013 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 35,6%. Περίπου στο μισό (και πλέον) ΑΕΠ της Ελλάδας ανήλθε παράλληλα ο τζίρος των εισηγμένων, αγγίζοντας τα 106,847 δισ. ευρώ, ένα ποσό που δεν έχουμε συναντήσει ποτέ ξανά στην Ιστορία, παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 48,8% σε σχέση με το 2021. Συνεπώς, είναι πέρα από σαφές ότι τίθεται ζήτημα έκτακτων υπερκερδών από πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες «είδαν» τα κέρδη τους να εκτοξεύονται εξαιτίας και του τεράστιου πληθωρισμού, ο οποίος έπληξε τις τσέπες των πολιτών.
Παράλληλα, η καθαρή θέση των εισηγμένων στο σύνολο του 2022 διαμορφώθηκε στα 66,489 δισ., παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 8% σε σχέση με το 2021, τα ταμειακά διαθέσιμα ανήλθαν στα 17,862 δισ., με αύξηση 7,7%, ενώ σημειώθηκε μικρή αύξηση του δανεισμού κατά 2,9% και στα 23,04 δισ.
Τι ισχύει για τον φόρο μερισμάτων
Κατόπιν αυτών, οι διοικήσεις των συγκεκριμένων εταιρειών έσπευσαν να διανείμουν 2,502 δισ. ευρώ σε μερίσματα ή επιστροφές κεφαλαίου, έναντι 2,18 δισ. ευρώ το 2021. Και εδώ ερχόμαστε στο δεύτερο ζήτημα περί μερισμάτων. Αξίζει να υπενθυμιστεί ότι ο ΟΟΣΑ συστήνει στην Ελλάδα να προχωρήσει στην αύξηση του συντελεστή φόρου επί των μερισμάτων, ο οποίος βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο χαμηλό 5%. Όπως τονίζεται στην έκθεση του Οργανισμού, η χώρα μας έχει από τους μικρότερους συντελεστές στα μερίσματα μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ και μια ενδεχόμενη αύξησή τους θα μπορούσε να οδηγήσει στη μείωση των επιβαρύνσεων της μεσαίας τάξης, η οποία, ενώ σήκωσε το βάρος της δημοσιονομικής προσαρμογής τα χρόνια της κρίσης, στην τελευταία μεταρρύθμιση του 2019 είχε τα λιγότερα οφέλη.
Από τις χώρες που επιβάλλουν φόρο στα μερίσματα, η Ελλάδα έχει τον χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ είναι στο 24%. Στα μερίσματα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σλοβενία και Ελλάδα έχουν τον ίδιο συντελεστή (5%), ενώ πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν πολύ υψηλότερους σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ. Σύμφωνα με αυτά, η Ιρλανδία έχει τον υψηλότερο ανώτατο φορολογικό συντελεστή μερισμάτων μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών του ΟΟΣΑ, στο 51%. Ακολουθούν η Δανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, με 42% και 39,4% αντίστοιχα. Η Εσθονία και η Λετονία είναι οι μόνες ευρωπαϊκές χώρες που δεν επιβάλλουν φόρο στο εισόδημα στα μερίσματα. Αυτό οφείλεται στο σύστημα φορολογίας εταιρειών που βασίζεται στις ταμειακές ροές. Αντί να επιβάλλουν φόρο στα μερίσματα, η Εσθονία και η Λετονία επιβάλλουν φόρο εταιρικού εισοδήματος 20% όταν μια επιχείρηση διανέμει τα κέρδη της στους μετόχους. Παράλληλα, ο αντίστοιχος συντελεστής στην Ισπανία είναι 26%, στην Πορτογαλία 28%, στη Σουηδία 30%, στη Γερμανία 26,4% και στη Γαλλία 34%, ενώ στη γειτονική Τουρκία στο 20%.
