Κλειστά κρατά τα χαρτιά της η κυβέρνηση της Ν.Δ., που διαφημίζει μεν, χωρίς να διευκρινίζει δε, επικείμενη “αποφασιστική και ουσιαστική παρέμβαση” για μείωση στην τιμή του ρεύματος, οριζόντια και για μεγάλο χρονικό διάστημα, αφήνοντας, πάντως, εκτός συζήτησης την ίδια την αγορά, από την οποία και ξεκινούν όλα, αλλά και την αίρεση της αποδοχής τού όποιου σχεδίου από την Κομισιόν.
Εδώ και μέρες διαρρέονται δύο σενάρια, που εδράζονται στην αποσύνδεση της τιμής του φυσικού αερίου από αυτήν του ρεύματος, προκρίνοντας την επιβολή πλαφόν στη χονδρεμπορική τιμή, είτε ενιαία για όλους τους παραγωγούς είτε ανά τεχνολογία - καύσιμο παραγωγής (φυσικό αέριο, λιγνίτης, υδροηλεκτρικά, ΑΠΕ), χωρίς ωστόσο να γίνεται λόγος για παράλληλες, αναγκαίες παρεμβάσεις στη λειτουργία της αγοράς και για την τύχη όλων των επιπλέον κερδών, από τον Αύγουστο 2021 έως και σήμερα.
Διαφωνίες
Φαίνεται πάντως ότι η υπό εξέταση παρέμβαση έχει δημιουργήσει τριβές μεταξύ παραγωγών -και ιδίως ΔΕΗ- και κυβέρνησης Ν.Δ. και πιθανόν γι' αυτό δεν έχει καταλήξει το τελικό σχήμα, αν και διαρκώς προαναγγέλλεται.
Για παράδειγμα, πιθανή επιβολή ορίου τιμής ανά τεχνολογία μάλλον θα στερήσει τα μεγαλύτερα “ουρανοκατέβατα” κέρδη που αποκομίζει η ΔΕΗ από τη λειτουργία των υδροηλεκτρικών, τα οποία μπορεί να πλησιάζουν και το 1 δισ., με συνακόλουθη επίπτωση στα οικονομικά αποτελέσματά της (λειτουργική κερδοφορία), που αποτελούν προτεραιότητα για διοίκηση και κυβέρνηση.
Βέβαια, υπερκέρδη υπάρχουν και στις άλλες τεχνολογίες, ΑΠΕ, λιγνίτες, αλλά και φυσικό αέριο. Στην περίπτωση του φυσικού αερίου πρέπει να υπολογιστεί ότι, εκτός από τα όποια κέρδη της βασικής χονδρεμπορικής αγοράς επόμενης ημέρας, η αγορά εξισορρόπησης “προσφέρει” μηνιαία κέρδη που δεν πέφτουν κάτω από τα 50 εκατ. ευρώ τον μήνα. Ενδεικτικά, υπολογίζεται ότι μόνο τον Μάρτιο οι παραγωγοί του φυσικού αερίου αποκόμισαν υπερκέρδη ύψους 170 εκατ. από την αγορά επόμενης ημέρας και άλλα 70 εκατ. από την αγορά εξισορρόπησης...
Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα;
Σε κάθε περίπτωση, το βασικό ζητούμενο είναι το πώς θα εφαρμοστεί το όποιο σενάριο, με τι είδους φόρμουλα και έλεγχο, προκειμένου όχι μόνο να υπάρξει μείωση της τιμής στη λιανική, αλλά και να υπάρχει διαφάνεια, ώστε να μην καταλήξει ο ελληνικός λαός να πληρώνει ξανά, εμμέσως, τα υπερκέρδη των παραγωγών. Δηλαδή θα συνεχίσουν να υπάρχουν υπερκέρδη, με τη διαφορά ότι πλέον θα αποδίδονται από την κυβέρνηση της Ν.Δ., μέσω του κρατικού κορβανά, και μάλιστα χωρίς να είναι απολύτως... σαφές το ύψος τους;
Προφανώς, πρέπει να απαντηθούν βασικά ερωτήματα, όπως το ποιος θα ορίζει και πώς θα ορίζεται το μεταβλητό κόστος των μονάδων παραγωγής. Θα υπολογίζεται στην πραγματική του βάση ή θα λαμβάνεται υπόψη ένα ποσό, κατά δήλωση; Και σε ποιο ύψος θα τεθεί το πλαφόν; Ήδη κυκλοφορούν κάποια νούμερα (π.χ στα 100 ευρώ) που ανοίγουν περισσότερο ή λιγότερο την ψαλίδα της επιδοτούμενης διαφοράς. Πώς θα γίνεται ο έλεγχος της τιμής στην οποία θα αποζημιώνονται οι μονάδες παραγωγής; Θα υπάρξει εξορθολογισμός στα υπερκέρδη π.χ. του φυσικού αερίου; Κι αν εντέλει υπάρχει τρόπος για τον έλεγχο των υπερκερδών, γιατί δεν έχει εφαρμοστεί έως σήμερα; Τελικά θα ελέγχεται και με ποιο τρόπο η διαφορά που θα αποζημιώνεται με κρατική επιδότηση;
Άλλωστε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δ. Οικονόμου εστίασε, σε δηλώσεις του, σε αυτό που απασχολεί τον κόσμο, δηλαδή να πληρώνει μικρότερους λογαριασμούς για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ανέφερε ότι ο τρόπος διαμόρφωσης των τιμών είναι αρκετά πολύπλοκος, “είναι μια αγορά με πολύ μεγάλες στρεβλώσεις”, και σημείωσε ότι γίνονται συνεχείς συσκέψεις, ώστε να προσδιοριστεί ακριβώς το οικονομικό ύψος της παρέμβασης.
