Το αρνητικό ισοζύγιο κρατήσεων - ακυρώσεων του Απριλίου για τον μήνα Μάιο συνεχίστηκε καθ’ όλο το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου για κρατήσεις και ακυρώσεις Ιουνίου. Καθημερινές είναι από την αρχή του μήνα οι ακυρώσεις κρατήσεων στα ξενοδοχεία της χώρας για τον Ιούνιο, με αναιμικές κρατήσεις, προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερο «πονοκέφαλο» στον κόσμο του τουρισμού.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ένας από τους μεγαλύτερους tour operators, η TUI Βρετανίας, καταγράφει τις περισσότερες ακυρώσεις, εξέλιξη που έρχεται μετά τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου που τοποθέτησε την Ελλάδα ως προορισμό στην «πορτοκαλί» ζώνη. Ακυρώσεις καταγράφουν, έστω και με βραδύτερους ρυθμούς, και οι υπόλοιπες αγορές. Σαφέστατο δε μήνυμα που έδειξε η προχθεσινή επίσημη έναρξη της σεζόν είναι ότι το 2021 θα έχουμε στην Ελλάδα «τουρισμό της τελευταίας στιγμής».
Τούτο συμβαίνει διότι το στοιχείο της απροσδιοριστίας και της συνεπαγόμενης διστακτικότητας εκ μέρους των ενδιαφερόμενων ταξιδιωτών, κυρίως λόγω βραδυπορίας των περισσότερων εθνικών εμβολιαστικών προγραμμάτων και της βραδυπορούσας υγειονομικής προόδου στην Ελλάδα, δεν έχουν επιτρέψει ακόμη να μετουσιωθεί σε «κλεισίματα» εισιτηρίων, δωματίων και πακέτων σε αριθμούς που να θυμίζουν έστω και κατ’ ελάχιστον μια νορμάλ τουριστική περίοδο.
Στο μεταξύ η αργή πρόοδος στους εμβολιασμούς και τα υψηλά ποσοστά κρουσμάτων στη χώρα μας έχουν καταστήσει ελκυστικότερους προορισμούς όπως η Ισπανία ή η Πορτογαλία, η οποία σημειωτέον περιλαμβάνεται στην «πράσινη ζώνη» των Βρετανών.
Χαρακτηριστικό είναι του tweet του ευρωβουλευτή της Νέας Δημοκρατίας Γιώργου Κύρτσου: «Η Πορτογαλία γεμίζει τουρίστες από το Ην. Βασίλειο. Εμείς θα πρέπει να περιμένουμε τη βελτίωση της επιδημιολογικής μας κατάστασης. 70 θάνατοι στην Ελλάδα το τελευταίο 24ωρο, 1 στην Πορτογαλία. Πριν λίγους μήνες η Πορτογαλία υπέφερε, βελτιώθηκε όμως έγκαιρα για τον τουρισμό».
Στο μεταξύ οι ξενοδόχοι αγωνιούν πώς θα εξελιχθεί το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαΐου μετά το επίσημο άνοιγμα της σεζόν και τις απελευθερώσεις των διαπεριφερειακών μετακινήσεων. Ενδεικτικό αυτής της στάσης αναμονής, την οποία τηρούν εδώ και εβδομάδες οι ξενοδόχοι, είναι και ότι αποφεύγουν προσλήψεις προσωπικού. Αλλά και όπου αυτό συμβαίνει ο γενικός κανόνας είναι να προσλαμβάνουν εργαζόμενους με ευέλικτες μορφές απασχόλησης. Δηλαδή είτε μερικής απασχόλησης είτε εκ περιτροπής, προκειμένου να διασφαλιστεί τουλάχιστον η τυπική λειτουργία των μονάδων, εν αναμονή σημείων ανάκαμψης των αφίξεων και του κύκλου εργασιών.
«Χάνεται και ο Ιούνιος»
Διαπιστώνοντας η κυβέρνηση ότι η εικόνα στον εισαγόμενο τουρισμό απέχει παρασάγγας από τα επιθυμητά επίπεδα, ποντάρει στον εσωτερικό τουρισμό ώστε να επιβιώσει ο κλάδος. Έτσι, διαπιστώνοντας το υπουργείο Τουρισμού ότι δεν εξελίσσονται καθόλου καλά οι κρατήσεις για τον Ιούνιο, στέλνει e-mail σε όλους τους δικαιούχους vouchers με το πρόγραμμα «Τουρισμός για Όλους». Διότι κατά την διάρκεια της περυσινής χρονιάς, με τα απανωτά και κάποιες φορές αιφνιδιαστικά καθολικά και τοπικά lockdowns, τα εν λόγω vouchers δεν χρησιμοποιήθηκαν παρά σε μικρό βαθμό από τους Έλληνες δικαιούχους.
Και μόνο αυτή η απεγνωσμένη κίνηση εκ μέρους της κυβέρνησης έρχεται να επιβεβαιώσει αυτό το «κοινό μυστικό» που συζητείται εντός των τειχών του τουρισμού, ότι ουσιαστικά «χάνεται και ο Ιούνιος». Το οξύμωρο πάντως που εμφανίζεται στην περίπτωση αυτή είναι πως, αν και η κυβέρνηση προσβλέπει στον εσωτερικό τουρισμό προκειμένου να «σωθεί η παρτίδα» τουλάχιστον για τον Ιούνιο, δεν έχει λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα ενίσχυσής του.
Ενδεικτική της ελλιπούς προετοιμασίας είναι και ερώτηση που υπέβαλαν 48 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ για την λήψη μέτρων ενίσχυσης του εσωτερικού τουρισμού. Στην ερώτηση τονίζεται πως, παρά τα μεγαλεπήβολα σχέδια της κυβέρνησης για το άνοιγμα του εξωτερικού τουρισμού, φαίνεται πως δεν περιλαμβάνουν ιδιαίτερες προβλέψεις για τον εσωτερικό τουρισμό, όπως και την προηγούμενη χρονιά, που πλήττεται βάναυσα από την ανασφάλεια, την αβεβαιότητα και τις παλινωδίες της κυβέρνησης.
Επισημαίνεται ότι η κυβέρνηση ψήφισε μεν τον Δεκέμβριο του 2020 την παράταση του προγράμματος «Τουρισμός για όλους» για το έτος 2021, χωρίς ωστόσο να έχει δώσει καμιά περαιτέρω ενίσχυση από πέρσι. Ταυτόχρονα δεν έχει ακόμη προχωρήσει στην έκδοση των απαιτούμενων υπουργικών αποφάσεων, στην επικαιροποίηση των στοιχείων, των καταλόγων των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα, των υγειονομικών πρωτοκόλλων κ.λπ.
Στα του εξωτερικού τουρισμού επαΐοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι με μια απλή παρατήρηση των προγραμμάτων πτήσεων παρατηρείται μια μετάθεση των αφίξεων μετά τις 14 Ιουνίου. Άλλες πάλι πληροφορίες κάνουν λόγο για Ιούλιο. Βέβαιο είναι πάντως ότι, λόγω της αβεβαιότητας παγκοσμίως, πολλοί τουρίστες θα προχωρήσουν σε «last minute» κρατήσεις, κάτι που δεν αφήνει περιθώρια για προγραμματισμό. Και αυτοί όμως πιθανότατα όχι σε μεγάλο αριθμό. Οι αναλυτές της HSBC εκτιμούν ότι οι τουριστικές ροές προς τον ευρωπαϊκό Νότο θα είναι φέτος κατά 50% έως 60% χαμηλότερες σε σύγκριση με το 2019 (από 60% έως 75% το 2020 σε σύγκριση με 2019).
Όλοι εύχονται να είναι μακρύ το ελληνικό καλοκαίρι
Με μόλις το 1 στα 3 νησιά θωρακισμένα, ο κόσμος του τουρισμού προβληματίζεται από την «άπνοια» και ελπίζει μόνο σε επιμήκυνση της περιόδου
«Άπνοια» είναι η λέξη που ακούγεται στις παραθεριστικές περιοχές από άκρου εις άκρον της Ελλάδας. Με επιχειρηματίες και εργαζόμενους, αλλά και το Ελληνικό Δημόσιο, να ευελπιστούν σε παράταση της σεζόν, καθώς οι ακυρώσεις κρατήσεων διαδέχονται καθημερινώς η μία την άλλη. Οι βασικοί λόγοι αυτής της «άπνοιας» είναι δύο: η αβεβαιότητα που επικρατεί διεθνώς και αποθαρρύνει τους ταξιδιώτες και η ελλιπής προετοιμασία των αρχών στα θέματα της δημόσιας Υγείας.
Από πλευράς υποδοχής, τουλάχιστον ως προς το υγειονομικό σκέλος, η ελληνική Πολιτεία δεν έδειξε τα απαραίτητα αντανακλαστικά. Χαρακτηριστικά είναι, για παράδειγμα, ρεπορτάζ τοπικών ΜΜΕ της Ρόδου. Όπως αποκάλυψαν, σε έναν από τους 25 πρώτους τουριστικούς προορισμούς στον κόσμο (σύμφωνα με το Trip Advisor τον Φεβρουάριο του 2020, δηλαδή μόλις ένα μήνα πριν από την κήρυξη της πανδημίας), όχι μόνο το νησί, αλλά και «σχεδόν όλα τα Δωδεκάνησα» έμειναν με ελάχιστα self tests «εξαιτίας κακού σχεδιασμού και τεχνικών προβλημάτων που παρουσιάστηκαν με ευθύνη της κεντρικής διοίκησης του υπουργείου Υγείας και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας».
Η ίδια όμως αμέλεια επιδείχθηκε και στον εμβολιασμό των κατοίκων των νησιών. Σχεδόν παντού ακούγονταν παράπονα ότι τα εμβόλια δεν επαρκούσαν για τον ντόπιο πληθυσμό. Σε κάποιον βαθμό συνετέλεσε σε αυτό και η επιλογή πολλών Αθηναίων κατοίκων να δηλώσουν Ταχυδρομικό Κώδικα των νησιών αυτών στην πλατφόρμα emvolio.gov προκειμένου «σπάσουν» την απαγόρευση των διαπεριφερειακών μετακινήσεων, η οποία άρθηκε μόλις προχθές Παρασκευή.
Ακόμη όμως και η εξαγγελία του πρωθυπουργού ότι οι κάτοικοι των νησιών θα εμβολιαστούν με το Johnson & Johnson, το οποίο, ως μονοδοσικό, θα βοηθήσει στην ταχύτερη επίτευξη της ανοσίας αγέλης, ήρθε με μεγάλη καθυστέρηση, καθώς ανάλογες προτάσεις είχαν διατυπωθεί ήδη από μηνός.
Εκεί όμως όπου φάνηκε το «αλαλούμ» ήταν η περίπτωση της Καλύμνου, με φαινόμενα όπως ανεξέλεγκτες μετακινήσεις για εμβολιασμό στην Κάλυμνο με Johnson & Johnson και χωρίς τεστ στην επιστροφή στην Κω.
Σημειώνεται ότι η προχθεσινή πρεμιέρα της φετινής περιόδου ήρθε 48 ώρες μετά την κατάρριψη του αφηγήματος της κυβέρνησης για τα εμβόλια και τον τουρισμό από το BBC και την αιτίαση που απηύθυνε ο δημοσιογράφος του βρετανικού καναλιού προς τον Έλληνα υπουργό Τουρισμού «Δώσατε υπερβολικά πολλές υποσχέσεις χωρίς να τις τηρήσετε».
Ενδεικτικό της ελλιπούς προετοιμασίας είναι πως την Πέμπτη, σε εκδήλωση του υπουργείου Τουρισμού για την έναρξη του Ελληνικού Τουρισμού 2021 "Ανοίγουμε Πανιά!", ο Χάρης Θεοχάρης παραδέχθηκε ότι θωρακισμένα είναι το 1/3 των νησιών, με τα 2/3 στο τέλος Μαΐου και τα 3/3 στο τέλος Ιουνίου.
