«Προστάτεψε τη διαμαρτυρία. Δεν φανταζόμαστε τον κόσμο χωρίς αυτήν». Αυτό είναι το σύνθημα που συνοδεύει την ανακοίνωση του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας για το όργιο καταστολής σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Όπως επισημαίνεται, οι ελληνικές Αρχές, δεδομένου ότι δεσμεύονται από το Διεθνές Δίκαιο και το ίδιο το σύνταγμα, οφείλουν να σέβονται, να προστατεύουν και να προάγουν το δικαίωμα στην ειρηνική συνάθροιση και διαμαρτυρία.
Η Λία Γώγου, ειδική ερευνήτρια για την Ελλάδα και την Κύπρο από τη Διεθνή Γραμματεία της Διεθνούς Αμνηστίας, μιλάει στην ΑΥΓΗ της Κυριακής και κάνει ξεκάθαρο το μήνυμα που θέλει να περάσει το κίνημα.
«Η συχνότητα αυτών των φαινομένων μας ανησυχεί» τονίζει η Λ. Γώγου και επισημαίνει ότι οι συνεχείς συστάσεις που έχουν γίνει προς τις Αρχές δεν έχουν βρει ανταπόκριση. «Η ειρηνική διαδήλωση πρέπει να προστατεύεται, έστω κι αν η κυβέρνηση δεν συμφωνεί» είναι το ξεκάθαρο μήνυμα που θέλει να στείλει η ειδική ερευνήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας με αφορμή τα τελευταία γεγονότα.
Τέλος, υπογραμμίζει τη σημασία να αλλάξει ο νόμος Χρυσοχοΐδη, καθώς με την εφαρμογή του ουσιαστικά ποινικοποιείται η διαμαρτυρία.
Βλέπουμε έντονα φαινόμενα καταστολής το τελευταίο διάστημα με αφορμή την έναρξη λειτουργίας της πανεπιστημιακής αστυνομίας. Τι σας ανησυχεί περισσότερο και γιατί;
Το θέμα της δυσανάλογης και παράνομης χρήσης βίας από τα μέλη των σωμάτων ασφαλείας είναι συνεχιζόμενο, δεν είναι κάτι καινούργιο. Αυτά τα φαινόμενα της χρήσης λιγότερων θανατηφόρων όπλων, όπως χημικών, κρότου-λάμψης, αύρας κ.τ.λ., που μπορούν να προκαλέσουν -και έχουν προκαλέσει- σοβαρούς τραυματισμούς είναι κάτι που έχουμε δει και σε άλλες διαδηλώσεις. Αυτή είναι άλλη μια φορά. Είχαμε τον τραυματισμό του φοιτητή το καλοκαίρι. Είδαμε τώρα φωτογραφίες φοιτητών με ανοιγμένα κεφάλια στα Προπύλαια. Επίσης, είδαμε χρήση χημικών κατά τη διάρκεια συναυλίας 5.000 ατόμων. Έχουμε επισημάνει επανειλημμένα ότι τα λιγότερο θανατηφόρα όπλα είναι πάρα πολύ επικίνδυνα. Έχουμε κάνει έναν σωρό συστάσεις στις ελληνικές Αρχές. Για ακόμα μία φορά κάναμε αυτές τις συστάσεις. Οφείλουν οι ελληνικές Αρχές να κάνουν μια άμεση και ενδελεχή διερεύνηση σε διοικητικό και ποινικό επίπεδο για τους τραυματισμούς και τη χρήση βίας, ώστε όποιοι είναι υπεύθυνοι να οδηγηθούν στη Δικαιοσύνη και να λογοδοτήσουν. Αλλά είναι επαναλαμβανόμενο και είναι η συχνότητα αυτών των φαινομένων που μας ανησυχεί.
Διακρίνετε μια έλλειψη ευαισθησίας από την ελληνική κυβέρνηση σ’ αυτό το κομμάτι;
Από τη μεριά μας, είναι σημαντικό να κάνουμε τις συστάσεις και να ακουστούμε. Πρέπει η κυβέρνηση να καταλάβει ότι δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά και να ανταποκριθεί. Πρέπει να σταματήσει αυτός ο κύκλος ατιμωρησίας, γιατί όσο συνεχίζεται τόσο περνάει ένα συγκεκριμένο μήνυμα. Είναι σημαντικό οι ειρηνικές διαδηλώσεις και το δικαίωμα σ’ αυτές να προστατεύονται. Οι κυβερνήσεις έχουν υποχρέωση, σύμφωνα με το σύνταγμα και το Διεθνές Δίκαιο, να το προωθούν, όχι να το καταστέλλουν. Οπότε, το μήνυμα που θέλουμε να στείλουμε είναι ότι η ειρηνική διαδήλωση πρέπει να προστατεύεται έστω κι αν η κυβέρνηση δεν συμφωνεί.
Με δεδομένο ότι η χρήση βίας από τις αστυνομικές δυνάμεις είναι σύνηθες φαινόμενο, όπως λέτε κι εσείς, ποιες πρωτοβουλίες και από ποιους πρέπει να παρθούν για να υλοποιηθεί ο στόχος που θέτετε, δηλαδή να προστατεύεται το δικαίωμα στη διαμαρτυρία;
Εμείς έχουμε δώσει μια σειρά από συστάσεις. Για παράδειγμα, κατευθύνσεις για τη χρήση των λιγότερο θανατηφόρων όπλων. Τις έχουμε στείλει στις Αρχές. Επίσης, έχουμε πει ότι πρέπει να αλλάξει ο -πολύ κακός- νόμος Χρυσοχοΐδη για τις διαδηλώσεις. Δεν έχουμε δει κάποια ανταπόκριση. Έχουμε μιλήσει για το πώς τα μέλη των Σωμάτων Ασφαλείας πρέπει να φορούν εμφανή διακριτικά, το οποίο η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί ότι θα το κάνει. Είναι πάρα πολύ σημαντικό κομμάτι για τη λογοδοσία. Πέφτει πάνω στις αρχές το βάρος για την εφαρμογή των παραπάνω. Νομίζω ξέρουν τις υποχρεώσεις και το πώς πρέπει να χρησιμοποιούνται τα λιγότερο θανατηφόρα όπλα. Ξέρουν τον τρόπο να χρησιμοποιούνται τα κλομπ για να μην ανοίγουν κεφάλια, ξέρουν ότι δεν πρέπει να πετιούνται οι κρότου-λάμψης ανάμεσα σε διαδηλωτές.
Το γεγονός ότι η κυβέρνηση γνωρίζει ακριβώς τα προβλήματα που δημιουργούνται σημαίνει ότι πλέον μιλάμε για μια επιλογή, μια πολιτική βούληση;
Αυτή την απάντηση δεν μπορώ να σας τη δώσω. Εγώ μπορώ να σας πω ότι είναι πολύ σημαντικό να δοθούν αυτά τα μηνύματα και να παρθούν μέτρα για να σταματήσει.
Τον Νοέμβριο έχει προγραμματιστεί για πρώτη φορά δίκη με εφαρμογή του νόμου περί συναθροίσεων του Χρυσοχοΐδη.
Είχαμε ζητήσει να μην υπάρχει ποινικοποίηση των διαδηλωτών που συμμετείχαν σε αυτές τις διαδηλώσεις. Είδαμε ότι οι ποινικές διώξεις ορισμένων σταμάτησαν, άρα πρέπει να σταματήσουν και οι υπόλοιπες. Είμαστε ξεκάθαροι. Δεν πρέπει να ποινικοποιηθεί η διαδήλωση, ήταν ειρηνικοί διαδηλωτές. Οι περισσότεροι δεν παραπέμφθηκαν, αλλά είναι ανησυχητικό ότι θα πάνε σε δίκη κάποιοι διαδηλωτές. Είναι πρόβλημα ότι οι συγκεκριμένοι άνθρωποι αντιμετωπίζουν δικαστήριο για αυτόν τον λόγο. Είναι ανησυχητικό ότι ποινικοποιείται η διαμαρτυρία, γιατί αυτό έχει συμβεί ουσιαστικά.
