Αντώνης Γαλανόπουλος / Για τον αντιλαϊκισμό, η λαϊκή κυριαρχία είναι ελάττωμα της δημοκρατίας
Για το βιβλίο του Thomas Frank, “Ο λαός δίχως εξουσία- Μια σύντομη ιστορία του αντιλαικισμού”, το οποίο έχει μεταφράσει, μίλησε Στο Κόκκινο και στον Νίκο Ξυδάκη, ο υποψήφιος διδάκτορας στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών στο ΑΠΘ, Αντώνης Γαλανόπουλος.
«Ο Φράνκ δείχνει το πώς χρησιμοποιείται ο ορός λαϊκισμός στην εποχή μας. Επιστρέφει πίσω στη λαϊκιστική παράδοση του δεκαετία του 1890, επιχειρώντας να αποκαταστήσει τον λαϊκισμό ως αυτό που ήταν: η βαθιά δημοκρατική, προοδευτική παράδοση στην Αμερική.
Στο βιβλίο του, ο Τόμας Φράνκ, στοχεύει να αποκαταστήσει αυτή την λαϊκιστική παράδοση. Το κάνει αναλύοντας την κριτική των ανθρώπων που μισούν αυτή την προοδευτική παράδοση, δηλαδή των ελίτ που κωδικοποιούνται με τον όρο αντιλαικιστές, από το 1890 μέχρι τη θητεία του προέδρου Τράμπ.
Στην καρδιά του βιβλίου του Φράνκ, βρίσκεται η χρυσή περίοδος του λαϊκισμού, η περίοδος του Ρούζβελτ και του New Deal. Πρόκειται για μία στάση διακυβέρνησης στην οποία πρωταρχικό μέλημα είναι τα συμφέροντα των πολλών, των κοινών ανθρώπων, του λαού. Αυτή είναι η βασική αξία πίσω από το νέο συμβόλαιο, μία νέα σχέση κυβέρνησης και λαού που αναγνωρίζει την εξουσία του λαού και λέει ότι εμείς θα προστατεύσουμε τα συμφέροντα του και θα φέρουμε όλα τα μέτρα που χρειάζονται, αδιαφορώντας για την κριτική των ελίτ.
Ο Ρούζβελτ δήλωσε ρητά ότι η καρδιά και η ψυχή της χώρας, είναι η καρδιά και η ψυχή του κοινού ανθρώπου. Στράφηκε απευθείας στον απλό άνθρωπο της βάσης, χωρίς εξαρτήσεις από τις ελίτ, από τις οποίες προερχόταν ο ίδιος, κάτι το οποίο αποτυπώθηκε στο πνεύμα και στις τέχνες της εποχής.
Απέναντί του είχε το Ρεπουμπλικανικό κόμμα, τον Τύπο με τους πλούσιους ιδιοκτήτες που ένιωθαν ότι απειλούνται τα συμφέροντά τους και μία δομημένη ανεξάρτητη πολιτική παρέμβαση που οργάνωναν οι ίδιες μεγάλες εταιρείες, προκειμένου να στήσουν ιδεολογικούς μηχανισμούς σκέψης.
Η ανάδυση του τραμπισμού ήρθε από μία σειρά γεγονότων που μπορούμε να αναζητήσουμε στη δεκαετία του 60, από τα λάθη που κάνουν οι φιλελεύθερες ελίτ και πιο συντονισμένα από τη δεκαετία του 70 με την εμφάνιση του Ρέηγκαν. Ο Φράνκ λέει ότι ο Τραμπ δεν αποτελεί εξαίρεση και ότι δεν ήρθε από το πουθενά. Ο Τράμπ είναι το επιστέγασμα μακρόχρονων τάσεων που λειτουργούν στο δεξιό συντηρητικό στρατόπεδο της Αμερικής και κορυφώνονται με τη δικιά του εκλογή.
Θα λέγαμε ότι στη δεκαετία του 50-60 έχουμε την εκδήλωση του αντιλαικισμού από τη φιλελεύθερη ακαδημαϊκή ελίτ της Αμερικής και τους θεωρητικούς οι οποίοι αλλάζουν εντελώς το όνομα του λαϊκισμού, τον αποσυνδέουν από τα λαϊκά κινήματα και του δίνουν έναν όρο που αφορά το πολιτικό στυλ που χρησιμοποιείται από οποιονδήποτε αντίπαλο, ταυτίζοντάς τον με την ανευθυνότητα, τον ανορθολογισμό, τη δημαγωγία και τη συνωμοσιολογία. Στην ουσία εχθρεύονται και φοβούνται την έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας και της καθολικής ψηφοφορίας. Θεωρούν ότι ο λαός είναι ελάττωμα της δημοκρατίας».