Πόπη Βασιλιά / «Φοβόμουν να μιλήσω, τυχερή που πρόλαβα να φύγω»

Πριν από λίγες μέρες και με αφορμή την γυναικοκτονία στην Αλεξανδρούπολη, τη δολοφονία της Τζεβριέ από την σύζυγό της, η ομάδα βόλεϊ γυναικών του Πανσερραϊκού, έστειλε ένα δυνατό μήνυμα σηκώνοντας πανό που έγραφε: «Δεν είμαστε όλες εδώ, λείπουν οι δολοφονημένες». Ηταν μια πρωτοβουλία του έφορου της ομάδας Λάμπρου Μπορμπόκη την οποία τα κορίτσια όχι μόνο υποστήριξαν αλλά εμφανίστηκαν συγκινημένες με το πανό στα χέρια. Ένα δυνατό μήνυμα που ήρθε να αγγίξει ιδιαίτερα μία από τις αθλήτριες, την Καλλιόπη Βασιλιά και να της θυμίσει τη δική της οδυνηρή εμπειρία. Αλλά και να δώσει μια ώθηση ενδυνάμωσης όπως και αλληλεγγύη στα θύματα κακοποίησης.

Θύμα κακοποίησης στα 19 της χρόνια

Η Πόπη Βασιλιά έχει η ίδια υποστεί κακοποίηση από τον τότε σύντροφό της, για μεγάλο διάστημα πριν από αρκετά χρόνια, στην πολύ γλυκιά ηλικία των 19 ετών. Η δημοσιογράφος και αθλήτρια του Πανσερραϊκού μίλησε στο Κόκκινο για τη δική της εμπειρία, για τα σημάδια που υπήρχαν και στη δική της περίπτωση, μόνο που τότε αδυνατούσε να τα αναγνωρίσει. «Σε μένα συνέβη αυτό το ‘κλικ’ που με οδήγησε να βγω ζωντανή από αυτή την κακοποιητική σχέση», θα πει. Τονίζει πως το θύμα βρίσκεται σε ισχυρό συναισθηματικό δεσμό με τον θύτη και αδυνατεί να μιλήσει όταν συμβαίνει. Και δεν πρέπει να εγκαλείται που δεν μπορεί να μιλήσει ή που αδυνατεί να φύγει. Η μαρτυρία της Καλλιόπης Βασιλιά είναι συγκλονιστική όπως και η πραγματικότητα, όπως κάθε ιστορία γυναίκας που έχει βρεθεί στη θέση του θύματος. Είναι μια κραυγή απέναντι σε όσους εξακολουθούν να μην αναγνωρίζουν τον όρο ‘γυναικοκτονία’, να αποστρέφονται την θλιβερή πραγματικότητα…

Αναλυτικά η συνέντευξη της Π. Βασιλιά στο Κόκκινο:

«Ηταν μια πρωτοβουλία του κ. Λάμπρου Μπορμπόκη, μας ενημέρωσε ότι θέλει να βγούμε με αυτό το πανό, εννοείται πως η απόφασή μας ήταν ομόφωνη, θέλαμε να ακουστούμε, αυτή είναι η φωνή μας εκείνη τη στιγμή, δεν μπορούμε να μιλήσουμε με τα λόγια, μιλάμε με τις πράξεις μας. Ο αθλητισμός δεν είναι παρά μία έκφραση της κοινωνίας μας, θέλουμε να καλέσουμε τους ανθρώπους του χώρου που έχουν μια μεγαλύτερη επιρροή και η φωνή τους ακούγεται περισσότερο από τη δική μας, να βοηθήσουν και να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο ώστε να μη γίνουμε μάρτυρες άλλων γυναικοκτονιών».

Η αλήθεια είναι πως πλέον κουνάμε η μια το κεφάλι στην άλλη σε κάθε είδηση που αφορά μια νέα γυναικοκτονία. Μετρήσαμε την 16η, δεν νομίζω πως υπάρχουν λόγια, δεν μπορούμε ούτε καν να το συζητήσουμε πλέον, βλέπουμε τη μία γυναικοκτονία μετά την άλλη, είμαστε πολύ ταραγμένες, και δεν νομίζω ότι είμαστε μόνο οι γυναίκες αλλά και κάποιοι ευαισθητοποιημένοι άνδρες που υπάρχουν εκεί έξω. Με τις φίλες μου και τις συμπαίκτριές μου λέμε ‘όχι πάλι, γιατί πάλι’, είναι η κοινή μας φράση πλέον».

Για το εάν, μετά το #metoo, είναι πιο εύκολο για τη γυναίκα να μιλήσει

«Δεν ξέρω αν είναι πιο εύκολο. Επειδή έχω υπάρξει θύμα, νομίζω ότι είναι το πώς το θύμα βιώνει όλο αυτό και όλη αυτή την κατάσταση, νομίζω ότι η κοινωνία ευαισθητοποιείται λίγο παραπάνω, τα θύματα ακόμη φοβούνται, θα μιλήσουν μετά από χρόνια γι’ αυτό που έχουν βιώσει, είναι δύσκολο να μιλήσουν αλλά όταν μιλούν τόσο πιο εμφανές γίνεται το φαινόμενο που έχει να κάνει με το τι βλέπουμε και παρατηρούμε καθημερινά.

Αλλά δεν μπορείς να κουνάς το δάχτυλο στα θύματα γιατί δεν μίλησαν, αυτό που απεχθάνομαι να ακούω είναι το ‘γιατί τώρα’, γιατί τώρα ένιωσα δυνατή να το κάνω, γιατί αν εσύ ήσουν στη θέση μου δεν θα μπορούσες να το κάνεις ή αν εσύ ήσουν στη θέση μου δεν ξέρεις πότε θα ήσουν έτοιμος να το κάνεις».

Για τη δική της οδυνηρή εμπειρία

«Ημουν στα 19 με 20, είχα συνάψει την πρώτη μου σχέση, όλα ήταν πάρα πολύ όμορφα, ξεκίνησαν πολύ όμορφα, παρόλα αυτά υπήρχαν μικρά - μικρά δείγματα στα οποία εγώ έκλεινα τα μάτια μου. Ξεκίνησε από μικρά δείγματα ζήλιας, περάσαμε σε συμπεριφορές του να με μειώνει, πήγαμε στο άλλο στάδιο του να μη με αφήνει να περιποιούμαι τον εαυτό μου. Περάσαμε στο στάδιο του να μη με αφήνει να βγαίνω από το σπίτι και καταλήξαμε στη βιοπραγία. Η σχέση μου κράτησε γύρω στα τέσσερα χρόνια αλλά τα έντονα φαινόμενα ήταν τα δύο τελευταία χρόνια. Νομίζω ήμουν από τις πολύ τυχερές που απλά έγινε αυτό το μαγικό ‘κλικ’ που λέμε μέσα στο μυαλό και λες ‘φεύγω τώρα γιατί δεν γίνεται αλλιώς’. Με εμένα έγινε αυτό το μαγικό κλικ, παρόλο που ήμουν και είμαι ακόμη πολύ κοινωνικό παιδί, με φίλες, φίλους, είμαι πολύ ανοιχτός άνθρωπος, ήμουν ένα τελείως διαφορετικό άτομο οπότε το να μιλήσω γι αυτό μου ήταν πάρα πολύ δύσκολο.

Οι φίλες μου που ήμασταν από μικρές μαζί, το έμαθαν μετά από έναν χρόνο. Φοβόμουν να μιλήσω, φοβόμουν να πω και ένα απλό ‘γεια’ με τις φίλες μου στο δρόμο γιατί δεν ήξερα τι επιπτώσεις θα είχε αυτό στην πορεία της ημέρας. Είναι τα σημάδια που τότε δεν τα βλέπεις, όπως η ζήλια, η κτητικότατη το να σου επιβάλλει κάποιος κάτι που αφορά εσένα, μη φοράς αυτό το φόρεμα, μη δείχνεις προκλητική. Είναι πολύ μικρά σημάδια αλλά χαρακτηρίζουν μια χειριστική συμπεριφορά».

Για τις πρωτοβουλίες που παίρνουν φεμινιστικές συλλογικότητες

«Νομίζω πως τέτοιες κινήσεις μπορούν να βοηθήσουν σε γυναίκες που μπορούν να μιλήσουν και θα τρέξουν να απευθυνθούν για να ‘χουν τη βοήθεια εκείνη τη στιγμή που την χρειάζονται. Νομίζω ότι τα θύματα δεν μιλάνε τη στιγμή που συμβαίνει, οπότε αυτά τα κινήματα είναι περισσότερο για να δώσουν κουράγιο σε κάποιες γυναίκες για να μιλήσουν στο μέλλον, δεν είναι εύκολο ένα θύμα να μιλήσει εκείνη τη στιγμή, ή να τρέξει να φύγει γιατί υπάρχει στη μέση ο συναισθηματικός δεσμός του θύτη και του θύματος που αυτό κρατάει ουσιαστικά δεμένα τα θύματα. Παρόλα αυτά ευαισθητοποιείται σίγουρα η κοινωνία, αρχίζει να γνωρίζει ο διπλανός μας τι σημαίνει να είναι μια γυναίκα κακοποιημένη, να μπορεί να την καταλάβει. Να μπορεί να την βοηθήσει με τον οποιονδήποτε τρόπο. Η κρατική μέριμνα εννοείται είναι μηδαμινή οπότε δεν θέλω να μπω καν στο να συζητήσω γι’ αυτό.

Οσον αφορά τον χώρο του αθλητισμού, ο αθλητισμός μεγαλώνει παιδιά, δεν είναι μόνο οι ομάδες, είναι και οι ακαδημίες, είναι οι γονείς, είναι οι άντρες, οι γυναίκες, οι έφηβοι, είναι το μέλλον μας. Αν αυτά τα παιδιά πάρουν από μικρά αυτά τα ερεθίσματα που δυστυχώς στη δική μου γενιά δεν ήταν αποδεκτά θα χτίσουμε ένα πολύ καλύτερο μέλλον όσον αφορά τις σχέσεις ανάμεσα σε γυναίκα και σε άνδρα. Ακόμη και οι μητέρες που μεγαλώνουν αγόρια μπορούν να βοηθήσουν και αυτές, βλέπουμε αυτό το ‘είναι το αγόρι μου, ο βασιλιάς μου’, ερεθίσματα που παίρνουν τα αγόρια από παιδιά, η οικογένεια παίζει σημαντικό ρόλο, τα μηνύματα μέσα από τον αθλητισμό μπορούν να ακουστούν παντού».

Για τον όρο «γυναικοκτονία»

Δεν κατανοώ για ποιο λόγο κάποιοι νοήμονες και μορφωμένοι άνθρωποι δεν μπορούν ή δεν θέλουν να καταλάβουν τον όρο ‘γυναικοκτονία’. Γυναικοκτονίες υπήρχαν παντού και πάντα, απλά τώρα τις ακούμε.