Πόσες διεθνείς συγκρούσεις μπορεί να διαχειριστεί ταυτόχρονα μια υπερδύναμη; Η κυβέρνηση Μπάιντεν προσπαθεί σήμερα να διαχειριστεί πολέμους στη Μέση Ανατολή και στην Ευρώπη ενώ προετοιμάζεται και για κλιμάκωση των σχέσεων μεταξύ Κίνας και Ταϊβάν. Όλα αυτά συμβαίνουν κάτω από την όλο και πιο βαριά σκιά του Ντόναλντ Τραμπ. Η πιθανή επιστροφή του στον Λευκό Οίκο θέτει θεμελιακά ερωτήματα για το μέλλον της Αμερικανικής Δημοκρατίας αλλά και για τον ρόλο της χώρας στις παγκόσμιες υποθέσεις.
Ο συνδυασμός όλων αυτών των γεγονότων δημιουργεί μια σχεδόν χειροπιαστή αίσθηση έντασης και απειλής στα κυβερνητικά γραφεία στην Ουάσιγκτον. Δεν είναι μόνο ο αριθμός των κρίσεων που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση Μπάιντεν. Είναι το γεγονός ότι πολλές από αυτές παίρνουν λάθος κατεύθυνση - οι πόλεμοι στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή για παράδειγμα. Και οι δημοσκοπήσεις είναι άσχημες για τον Τζο Μπάιντεν. Οι διεθνείς κρίσεις κλιμακώνονται πολύ γρήγορα. «Οι επόμενοι τρεις μήνες θα μπορούσαν να καθορίσουν τα επόμενα χρόνια» μας δήλωσε ανώτατος Αμερικανός αξιωματούχος. Προβεβλημένο στέλεχος των Δημοκρατικών ανησυχεί πως «μέχρι τον Ιανουάριο θα μπορούσαμε να συζητάμε για το πώς ο Τζο Μπάιντεν έχασε την Ουκρανία».
Το νέο πακέτο βοήθειας προς τον ουκρανικό στρατό και τους πολιτικούς θεσμούς έχει κολλήσει στο Κογκρέσο. H κυβέρνηση Μπάιντεν εμφανίζεται σίγουρη ότι θα υπάρξει τελικά συμφωνία. Αν όμως η οικονομική βοήθεια δεν εγκριθεί πριν από το τέλος του χρόνου, η Ουκρανία θα μπορούσε να αισθανθεί τις επιπτώσεις στα πεδία των μαχών μέσα σε λίγες εβδομάδες. Προσπάθειες για να συμφωνηθεί ένα νέο πακέτο χρηματοδότησης προς την Ουκρανία από την Ε.Ε. καθυστερούν επίσης εξαιτίας διαφωνιών στις Βρυξέλλες. Στρατιωτικοί αξιωματούχοι στις ΗΠΑ προειδοποιούν το Κογκρέσο πως αν η χρηματοδότηση προς τη χώρα διακοπεί και ο Πούτιν, ως αποτέλεσμα, σημειώσει σημαντική πρόοδο στον πόλεμο, η Ρωσία θα μπορούσε να απειλεί τις χώρες της Βαλτικής ως τα τέλη του 2024. Τις επόμενες εβδομάδες η Ρωσία αναμένεται να εξαπολύσει μπαράζ επιθέσεων σε ουκρανικές υποδομές με την ελπίδα να σακατέψει το δίκτυο ηλεκτροδότησης και τη χειμερινή θέρμανση της χώρας. Η Μόσχα προσπάθησε κάτι ανάλογο και τον περσινό χειμώνα, αλλά απέτυχε. Όμως οι Ρώσοι διαθέτουν τώρα περισσότερα drones και πυραύλους χάρη στο Ιράν, στη Βόρεια Κορέα και στην αναβαθμισμένη εγχώρια παραγωγή. Η ουκρανική αεράμυνα εμφανίζεται προβληματική σε ορισμένες περιοχές και θα μπορούσε να καταβληθεί.
Η επισφαλής κατάσταση στην Ουκρανία λαμβάνει λιγότερη προσοχή απ’ όσο θα έπρεπε εξαιτίας της Μέσης Ανατολής. Όμως η κυβέρνηση Μπάιντεν πληρώνει βαρύ τίμημα τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό για την υποστήριξή της προς το Ισραήλ. Οι ΗΠΑ πιέζουν τώρα δημοσίως το Ισραήλ να αλλάξει στρατιωτική τακτική στη Γάζα σκοτώνοντας λιγότερους Παλαιστίνιους αμάχους. Όμως οι αμερικανικές ανησυχίες ξεπερνούν κατά πολύ τα όρια της Γάζας. Η κυβέρνηση Μπάιντεν αισθάνεται πως βρίσκεται επικίνδυνα κοντά σε έναν ευρύτερο περιφερειακό πόλεμο που θα μπορούσε να παρασύρει και τις ΗΠΑ. Επιθέσεις σε ναυτιλιακές μεταφορές από τους Χούτι, τους υποστηριζόμενους από το Ιράν αντάρτες της Υεμένης, θα μπορούσαν να αποτελέσουν την αφορμή για κλιμάκωση. Υπάρχουν επίσης ισχυρές φωνές στο Ισραήλ που υποστηρίζουν πως μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, το Ισραήλ δεν έχει το περιθώριο να ανεχτεί την παρουσία της Χεζμπολάχ, μιας άλλης ένοπλης οργάνωσης που υποστηρίζεται από το Ιράν, στα βόρεια σύνορά του. Όμως ένας πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ θα μπορούσε να αποδειχθεί πιο σοβαρός από τη σύγκρουση με τη Χαμάς. Η αποστολή αμερικανικών αεροπλανοφόρων και αντιπυραυλικών συστημάτων στη Μέση Ανατολή σημαίνει ότι αυτά δεν είναι διαθέσιμα για άλλα προβληματικά σημεία. Αυτό δεν έχει επιπτώσεις μόνο για την Ουκρανία αλλά και για την Ανατολική Ασία.
Η Ουάσιγκτον εκτιμά πως τις προεδρικές εκλογές της 13ης Ιανουαρίου στην Ταϊβάν θα κερδίσει ο Λάι Τσινγκ-Τε, που θεωρείται από το Πεκίνο ως επικίνδυνος αυτονομιστής. Αν η Κίνα απαντούσε σε μια νίκη του Λάι με απειλητικές επιδείξεις στρατιωτικής ισχύος, αυτό θα μπορούσε εύκολα να πυροδοτήσει νέα κρίση. Υπάρχει επιφυλακτική αισιοδοξία πως η αρχική αντίδραση από το Πεκίνο σε μια νίκη του Λάι θα επικεντρωθεί σε οικονομική και πολιτική πίεση. Μέσα στον χρόνο η Κίνα θα μπορούσε όμως να κλιμακώσει σε νέα επίπεδα τον στρατιωτικό εκφοβισμό τής Ταιβάν, ιδίως τη στιγμή που οι ΗΠΑ φαίνονται αποδυναμωμένες από τις εξελίξεις σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή.
Το γεγονός ότι η Κίνα θα παρακολουθεί στενά την Ουκρανία και τη Γάζα αντικατοπτρίζει τη συνδυασμένη φύση αυτών των κρίσεων. Δυτικοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι η Ρωσία, η Κίνα, το Ιράν και η Βόρεια Κορέα συνεργάζονται περισσότερο από το παρελθόν. Οι Ρώσοι εξαρτώνται τώρα από την κινεζική οικονομική υποστήριξη και δεν γνωρίζουν πια περιορισμούς στη στρατιωτική τους συνεργασία με τη Βόρεια Κορέα και το Ιράν. Με τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές να απέχουν πια λιγότερο από έναν χρόνο, όλες αυτές οι διεθνείς κρίσεις έχουν αντίκτυπο στην αμερικανική πολιτική ζωή. Ο Ντόναλντ Τραμπ θα εκμεταλλευτεί κάθε ευκαιρία να κατηγορήσει τον Τζο Μπάιντεν πως ηγήθηκε μιας περιόδου αδυναμίας και υποχώρησης, επικαλούμενος το Αφγανιστάν, την Ουκρανία, τη Γάζα και τα στενά της Ταϊβάν.
Μια χαοτική και διχαστική προεκλογική εκστρατεία στις ΗΠΑ -με τον Ντ. Τραμπ ως κεντρική φιγούρα- θα συμβάλει ακόμα περισσότερο στην εντύπωση της αμερικανικής αδυναμίας και παρακμής. Η Κίνα, η Ρωσία και το Ιράν θα το απολαμβάνουν ρωτώντας πώς η Αμερική υπόσχεται να υπερασπιστεί τη Δημοκρατία στο εξωτερικό όταν η δική της αντιμετωπίζει τόσα προβλήματα. Δυστυχώς, είναι ένα καλό ερώτημα.
