Ο θάνατος, σε ηλικία 95 ετών, του Ρομπέρ Μπαντεντέρ, εμβληματικού υπουργού Δικαιοσύνης του Φρανσουά Μιτεράν από το 1981 έως το 1986, θύμισε μια από τις κορυφαίες σελίδες της σύγχρονης Ιστορίας της χώρας: την κατάργηση της θανατικής ποινής (που εκτελούνταν διά αποκεφαλισμού στο εσωτερικό των φυλακών), σύμφωνα και με την προεκλογική δέσμευση του πρώτου σοσιαλιστή Προέδρου της χώρας. Στην απόφασή του αυτή είχε παίξει καθοριστικό ρόλο ο δικηγόρος και μέλος του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ρ. Μπαντεντέρ, που συνδεόταν φιλικά με τον μελλοντικό Πρόεδρο της χώρας. Στις 17 Σεπτεμβρίου του 1981 μπροστά στα γεμάτα έδρανα της Βουλής ο Μπαντεντέρ εκφωνεί μια ιστορική πλέον ομιλία, που σήμερα θεωρείται σημείο αναφοράς για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της θανατικής ποινής ειδικότερα. Την εποχή εκείνη το 63% των συμπολιτών ήταν υπέρ της θανατικής ποινής, όπως και μια μεγάλη μερίδα του πολιτικού κόσμου... Κάτι που δεν αποθάρρυνε ούτε τον Μιτεράν ούτε τον υπουργό του.
«Γιατί κανένας άνθρωπος δεν είναι πλήρως υπεύθυνος, γιατί καμία Δικαιοσύνη δεν μπορεί να είναι απολύτως αλάνθαστη, η θανατική ποινή είναι ηθικά απαράδεκτη». Τα επιχειρήματά του κατά της βαρβαρότητας της θανατικής ποινής ο Μπαντεντέρ τα είχε πλήρως εκθέσει ήδη από το 1973 στο βιβλίο-μανιφέστο του «Η εκτέλεση», στο οποίο περιγράφει τη δίκη των Κλοντ Μπιφέ και Ροζέ Μποντόμ, κατηγορουμένων για δύο φόνους, των οποίων ήταν συνήγορος. Και οι δύο εκτελέστηκαν με αποκεφαλισμό παρότι ο Μποντόμ δεν σκότωσε. «Η γαλλική Δικαιοσύνη δεν μπορεί πλέον να είναι μια Δικαιοσύνη που σκοτώνει» ήταν η φράση του που πέρασε στην ιστορία, όπως άλλωστε και ο ίδιος, που αργότερα διετέλεσε πρόεδρος του Συνταγματικού Δικαστηρίου και γερουσιαστής.
Οταν η 13χρονη Μαρίν υποστήριζε τη θανατική ποινή…
Εκείνη την Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου του 1981, που ο Ρ. Μπαντεντέρ εξηγούσε στους βουλευτές και στους Γάλλους πολίτες γιατί δεν πρέπει να συνεχίσει η γαλλική Δικαιοσύνη να είναι φονιάς, η Μαρίν Λεπέν, 13 ετών, έκανε εκστρατεία στο προαύλιο του κολεγίου όπου φοιτούσε υπέρ της θανατικής ποινής. Κόρη ενός από τους φανατικούς υπέρμαχους της θανατικής ποινής, του Ζαν Μαρί Λεπέν, δέχεται τις επιπλήξεις για τη στάση της αυτή από τους καθηγητές της. Η Μ. Λεπέν, όπως έγραψε στην αυτοβιογραφία της το 2006, δεν ξέχασε ποτέ αυτές τις επιπλήξεις... Ως πολιτικός αργότερα ακολούθησε την ίδια γραμμή υπέρ της θανατικής ποινής. Μάλιστα, το 2012 πρότεινε να τεθεί το ζήτημα σε... δημοψήφισμα! «Είμαι υπέρ της κλίμακας των ποινών και πιστεύω ότι η θανατική ποινή είναι μέρος τους» εξηγούσε το 2011. Το 2015 θεωρούσε ότι «σε προσωπικό επίπεδο, ως δικηγόρος, ένα ποινικό σύστημα δεν μπορεί να σταθεί χωρίς θανατική ποινή». Ο στόχος του προεδρικού θώκου την έκανε, όμως, προοδευτικά να λειάνει την τοποθέτησή της στο θέμα. Έτσι από το προεδρικό της πρόγραμμα του 2017 και του 2022 απουσίαζε η επαναφορά της θανατικής ποινής. Με αφορμή τον θάνατο του Μπαντεντέρ, πολλοί αναρωτήθηκαν τι είδους δήλωση θα έκανε η Λεπέν. Η ακροδεξιά ηγέτιδα τον χαιρέτισε ως πολιτικό αντίπαλο: «Μπορεί να μην συμμεριζόμαστε όλους τους αγώνες του Ρομπέρ Μπαντεντέρ, αλλά αυτός ο άνθρωπος των πεποιθήσεων ήταν αναμφισβήτητα μια προσωπικότητα που σημάδεψε το νομικό και πνευματικό περιβάλλον»...
Γενεαλογικές διαφορές…
Πάντως για τον διάδοχό της στη θέση του προέδρου του Εθνικού Συναγερμού θέμα θανατικής ποινής δεν τίθεται καν, εξηγώντας ότι πρόκειται για «γενεαλογικές διαφορές». «Για μένα η ανώτατη ποινή είναι τα πραγματικά ισόβια» δήλωσε ο Ζορντάν Μπαρντελά στο ειδησεογραφικό κανάλι France Info, εξηγώντας, μάλιστα, πώς εννοεί αυτός τα «πραγματικά ισόβια που πρέπει να εγκαθιδρυθούν στη γαλλική κοινωνία». Ωστόσο εισέπραξε την καταιγιστική απάντηση του υπουργού Δικαιοσύνης Ερίκ Ντιπόν Μορετί ότι «Τα πραγματικά ισόβια υφίστανται ήδη στο γαλλικό Δίκαιο στα άρθρα 221-3 και 221-4 του Ποινικού Κώδικα από το 1994», υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται ακριβώς για την ποινή που επιβλήθηκε στον τζιχαντιστή Σαλάχ Αμπντεσλάμ για τη συμμετοχή του στις επιθέσεις της 13ης Νοεμβρίου του 2015 στο Παρίσι. «Ο Ζορντάν Μπαρντελά έχασε άλλη μία ευκαιρία να σιωπήσει» συνέχισε ο ίδιος.
Πάντως ο Μπαρντελά φρόντισε να «καθαρίσει» τα της Λεπέν, εξηγώντας ότι η «Μαρίν Λεπέν εξελίχθηκε στο θέμα αυτό. Το είπε, το ξαναείπε στις τελευταίες προεδρικές εκλογές (σ.σ.: ήταν για τρίτη φορά υποψήφια) ότι εννοείται πως δεν υπάρχει θέμα στο πρόγραμμά μας για επαναφορά της θανατικής ποινής». Τίποτε από αυτά, βεβαίως, δεν άλλαξε την απόφαση της χήρας του Ρ. Μπαντεντέρ, γνωστής διανοούμενης και φεμινίστριας, Ελιζαμπέτ να απαγορεύσει να παραβρεθούν στην επίσημη τελετή που οργάνωσε την Τετάρτη ο Ε. Μακρόν στη μνήμη του συζύγου της εκπρόσωποι τόσο του Εθνικού Συναγερμού όσο και της… Ανυπότακτης Γαλλίας. «Μια απόφαση, σε ό,τι αφορά την Ανυπότακτη Γαλλία, υπερβολική, καθώς ό,τι κι αν πιστεύει κανείς για την Ανυπότακτη Γαλλία, αυτή εκπροσωπεί τις αξίες της Αριστεράς, ακριβώς στον αντίποδα εκείνων του Εθνικού Συναγερμού» σημείωσε στο κύριο άρθρο της η Humanite.
