Με ένα σμπάρο όχι δύο αλλά τρία τρυγόνια. Κάπως έτσι θα πρέπει να σκέφθηκε ο Εμανουέλ Μακρόν όταν αποφάσιζε να «παρακάμψει» τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί στα σχολεία και, ενόψει της σχολικής χρονιάς, η κυβέρνηση στις 27 Αυγούστου ανακοίνωνε ότι απαγορεύεται η αμπάγια, ένα παραδοσιακό, μακρύ φόρεμα που φορούν ορισμένες μουσουλμάνες. Παρότι το Γαλλικό Συμβούλιο της Μουσουλμανικής Θρησκείας υπενθύμισε ότι η αμπάγια δεν είναι θρησκευτικό ένδυμα και ότι ο νόμος του 2004 προβλέπει ότι «τα αξεσουάρ και τα ρούχα που φορούν συνήθως οι μαθητές χωρίς κάποιον συμβολισμό» δεν απαγορεύονται. Όμως για τον Μακρόν και την κυβέρνησή του προέχουν τα μικροπολιτικά οφέλη. Έτσι, με την αιτιολογία της προστασίας της «ανεξιθρησκείας στα σχολεία», ο υπουργός Παιδείας Γκαμπριέλ Ατάλ ανακοίνωσε ότι η αμπάγια «αντιβαίνει στις ισχυρές αξίες που εκφράζει το γαλλικό σχολείο». Υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι αυτή η απαγόρευση είναι η «απάντηση στα πλήγματα που δέχεται η ανεξιθρησκεία στα σχολεία». «Η κυβέρνηση δεν θα αφήσει τίποτε να περάσει», δήλωνε αποφασιστικά την 1η Σεπτεμβρίου ο Μακρόν. Όπως ήταν αναμενόμενο, προκλήθηκαν αλυσιδωτές αντιδράσεις - από πολιτικά κόμματα, εκπαιδευτικούς, γονείς, εκπροσώπους της μουσουλμανικής κοινότητας. Έτσι ο τριπλός στόχος της κυβέρνησης επιτεύχθηκε.
CGT: Συγκαλύπτει τα πραγματικά θέματα
Καταρχήν το θέμα «αμπάγια» κυριάρχησε στην επικαιρότητα, λειτουργώντας παρελκυστικά και συγκαλύπτοντας τις πραγματικές προτεραιότητες των σχολείων και τα σοβαρά προβλήματα των εκπαιδευτικών, για τα οποία η κυβέρνηση αδιαφορεί συστηματικά. Δελτία ειδήσεων, αφιερώματα, αναλύσεις κ.ά. είχαν ως αντικείμενό τους την… αμπάγια. «Επικίνδυνη ενέργεια» χαρακτήρισε η Σοφί Μπινέ, γενική γραμματέας του ισχυρότερου συνδικάτου, του CGT, την κυβερνητική απόφαση. «Συγκαλύπτει τα πραγματικά θέματα και, το πιο σοβαρό, στιγματίζει ένα μέρος του πληθυσμού, όλως τυχαίως πάντα το ίδιο, ενώ το θέμα αφορά το πολύ, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου, 155 σχολεία επί συνόλου 55.000»!
Είναι έτσι ενδεικτικό ότι, κατά την έναρξη της σχολικής χρονιάς, τη Δευτέρα 4 Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργού Ατάλ, «298 άτομα παρουσιάστηκαν φορώντας αμπάγια». «Η μεγάλη πλειοψηφία δέχθηκε να τη βγάλει, 67 άτομα αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με τον κανόνα», είπε ο ίδιος. Και τι έγινε με τα κορίτσια αυτά; Εν είδει ρεπόρτερ, ο υπουργός απάντησε: «Επέστρεψαν στα σπίτια τους. Θα παρουσιαστούν ξανά στο λύκειο για να παρακολουθήσουν τα μαθήματά τους, θα δούμε αν στο μεταξύ έχουν συμμορφωθεί με τον κανόνα», προσθέτοντας ότι οι «υπηρεσίες θα βρίσκονται σε εγρήγορση». Από την πλευρά τους, οι εκπαιδευτικοί διόλου δεν εκτίμησαν αυτή την εξέλιξη, θεωρώντας ότι μετατρέπονται σε «αστυνομικούς της… ενδυματολογίας»! «Δεν είμαστε χαζοί! Είναι σαφές ότι η ισλαμοφοβική πολιτική της κυβέρνησης στοχεύει στο να κουκουλώσει τα πλήγματα κατά του εκπαιδευτικού συστήματος», έγραψαν σε κείμενο που διένειμαν οι εκπαιδευτικοί του Λυκείου στο Stains στο Seine-Saint-Denis στο Παρίσι. Με την απόφαση αυτή, «δημιουργείται ένα είδος ανεξιθρησκείας του αποκλεισμού» κατήγγειλε ο Γκρεγκορί Τιζά, γραμματέας του συνδικάτου της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης SNES-FSU στο Διαμέρισμα 93.
Διχάζει τα κόμματα της Αριστεράς
Ο δεύτερος στόχος της αμπάγια ήταν ο διχασμός της αριστερής αντιπολίτευσης. Είναι γνωστές οι διαφορές των κομμάτων του αριστερού συνασπιμού NUPES σε ό,τι αφορά τα ζητήματα της ανεξιθρησκείας. Κάτι που επιβεβαιώθηκε από τις αντιδράσεις τους στην αναγγελία της απόφασης για την απαγόρευση της αμπάγια. Έτσι η Ανυπότακτη Γαλλία και οι Οικολόγοι καταδίκασαν κατηγορηματικά την απόφαση αυτή. «Είναι θλιβερό να βλέπουμε την έναρξη της σχολικής χρονιάς να πολώνεται πολιτικά από έναν νέο, παράλογο θρησκευτικό πόλεμο, εντελώς τεχνητό με αφορμή ένα γυναικείο ρούχο» ήταν η άμεση αντίδραση του Ζαν Λικ Μελανσόν. Από την πλευρά του, ο εθνικός γραμματέας του ΚΚΓ Φαμπιέν Ρουσέλ δήλωσε ότι «μάλλον εγκρίνει» την απαγορευτική απόφαση, προσθέτοντας ότι οι διευθυντές των σχολείων χρειάζονται «σαφείς οδηγίες» και θυμίζοντας ότι «από το 2004 τα θρησκευτικά σύμβολα έχουν απαγορευτεί στα σχολεία». Στο ίδιο μήκος κύματος και ο σοσιαλιστής Ζερόμ Γκετζ: «Από τη στιγμή που η αμπάγια ή το καμίς (το ανδρικό αντίστοιχο) φοριούνται με στόχο την προβολή, πρέπει να απαγορευτούν όπως το επιτρέπει ο νόμος του 2004, χωρίς μεγάλες δυσκολίες».
Ρίχνει νερό στον μύλο της Ακροδεξιάς
Ο τρίτος στόχος της κυβέρνησης έχει να κάνει με το φανερό κλείσιμο του ματιού προς την ακροδεξιά εκλογική πελατεία. Είναι χαρακτηριστική η ευφορία της Ακροδεξιάς, σε πολιτικό και μιντιακό επίπεδο, στο άκουσμα της απόφασης του Συμβουλίου του Κράτους, που θεώρησε ότι η απαγόρευση της αμπάγια είναι σύμφωνη με τις θεμελιώδεις ελευθερίες, υπογραμμίζοντας ότι το φόρεμα αυτό έχει μια «λογική θρησκευτικής δήλωσης». Στο ανώτατο διοικητικό δικαστήριο είχε προσφύγει η οργάνωση Δράση για τα Δικαιώματα των Μουσουλμάνων, η οποία εξέφρασε την απογοήτευσή της για την απόφαση, καταγγέλλοντας ότι το δικαστήριο «δεν επιτελεί τον ρόλο της για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των παιδιών, για την εγγύηση της πρόσβασής τους στην εκπαίδευση και τον σεβασμό της ιδιωτικής τους ζωής, χωρίς καμία μορφή διάκρισης». Η οργάνωση υποστηρίζει ότι δεν ελήφθησαν υπόψη ούτε οι μαρτυρίες ούτε η σοβαρότητα της κατάστασης, δηλώνει ότι θα συνεχίσει τον αγώνα της και εκφράζει την ανησυχία της για «τις συνέπειες που θα έχει η απόφαση αυτή στα νέα κορίτσια, που μπορεί να υφίστανται καθημερινά διακρίσεις στη βάση της εθνοτικής και θρησκευτικής τους εμφάνισης, βλάπτοντας την πρόσβασή τους στην εκπαίδευση και τη σχολική τους επιτυχία». Εννοείται ότι τίποτε από αυτά δεν αγγίζει και δεν νοιάζει την κυβέρνηση Μακρόν. Οι αποφάσεις και οι πολιτικές κατευθύνσεις είναι ειλημμένες…
