Η πρόθεση της κυβέρνησης να νομοθετήσει έναν νέο τρόπο φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών με τη δημιουργία τεκμαρτού εισοδήματος έχει προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις. Τόσο τα στοιχεία της ΑΑΔΕ όσο η καθημερινή μας συναλλαγή με ελεύθερους επαγγελματίες αποδεικνύουν το τεράστιο μέγεθος της φοροδιαφυγής. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία από τις δηλώσεις των ελεύθερων επαγγελματιών.
Τι δηλώνουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες (στοιχεία εισοδημάτων 2021):
* 23,5% δηλώνουν ετήσιο εισόδημα έως 1.000 ευρώ.
* 55,2% δηλώνουν ετήσιο εισόδημα έως 5.000 ευρώ.
* 73,1% δηλώνουν ετήσιο εισόδημα έως 10.000 ευρώ.
* 88,1% δηλώνουν ετήσιο εισόδημα έως 20.000 ευρώ.
* 93,9% δηλώνουν ετήσιο εισόδημα έως 30.000 ευρώ.
* 0,5% δηλώνουν εισόδημα πάνω από 100.000 ευρώ.
Στοιχεία του προς διαβούλευση νομοσχεδίου
* Κατώτερο και ανώτερο όριο τεκμαρτού εισοδήματος
- Κατώτερο: Το ετήσιο εισόδημα του αμειβόμενου με τον κατώτατο μισθό (10.920 ευρώ)
- Ανώτερο: 50.000 ευρώ
* Προσαύξηση ορίου:
- Χρόνια λειτουργίας
0% για τα πρώτα 3 έτη λειτουργίας
10% για τα 4 έως και 6 έτη λειτουργίας
20% για τα 7 έως και 9 έτη λειτουργίας
30% για τα 10 έτη και πάνω
- Μισθολογικό κόστος
Στο ύψος του ανώτερου μισθού και έως τις 30.000 ευρώ.
10% του ετήσιου κόστους μισθοδοσίας και έως τις 15.000 ευρώ.
* Αυξημένος τζίρος σε σχέση με τον μέσο όρο του ΚΑΔ
35% προσαύξηση με τζίρο 100% πάνω από τον μέσο όρο
70% προσαύξηση με τζίρο 150% πάνω από τον μέσο όρο
100% προσαύξηση με τζίρο 200% πάνω από τον μέσο όρο
* Μείωση ορίου τεκμαρτού
- Βάσει χρόνων λειτουργίας:
100% για τα πρώτα 3 χρόνια
67% για τον 4ο χρόνο
33% για τον 5ο χρόνο
- Πληθυσμιακά όρια
50% για χωριά έως 500 κατοίκους ή νησιά με έως 3.100 κατοίκους.
- Ποσοστό αναπηρίας
50% με ποσοστό αναπηρίας ίσο ή μεγαλύτερο του 80%
* Τέλος επιτηδεύματος:
50% μείωση για όσους υπερβούν το τεκμαρτό όριο φορολόγησης
25% μείωση για όσους υπολείπονται του τεκμαρτού ορίου φορολόγησης
* Εξαιρούνται:
- Επαγγελματίες που είναι και μισθωτοί, αρκεί το συνολικό εισόδημα να υπερβαίνει το τεκμαρτό όριο φορολόγησης
- Επαγγελματίες με μπλοκάκι με έως 2 εργοδότες
- Αγρότες
Το νέο κατώτερο εισόδημα είναι μαχητό.
Ο φορολογούμενος θα φέρνει το βάρος της απόδειξης.
Προβληματισμοί που γεννά το σχέδιο νόμου
* Αναδρομικότητα εφαρμογής: Εισοδήματα από την 1η Ιανουαρίου 2023 θα φορολογηθούν με νόμο που θα ψηφιστεί στο τέλος του χρόνου.
* Επιπρόσθετος φόρος 22%: Αν ο ελεύθερος επαγγελματίας φορολογηθεί βάσει τεκμαρτού εισοδήματος, πρέπει να καλύψει το 30% αυτού με ηλεκτρονικές αγορές.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ελεύθεροι επαγγελματίες / Έντονη αντίδραση απέναντι στην κυβέρνηση για το φορολογικό νομοσχέδιο
* Προσαύξηση τεκμαρτού εισοδήματος ανάλογη με τον τζίρο: Ο συνεπής ελεύθερος επαγγελματίας που δηλώνει υψηλό τζίρο θα τιμωρείται με προσαύξηση του τεκμαρτού εισοδήματος.
* Παραδοχή αδυναμίας φορολογικών ελέγχων: Οι εξαγγελίες για ψηφιοποίηση της φορολογίας με ηλεκτρονικά βιβλία και στοιχεία, με διασύνδεση των ταμειακών με τα POS, με εφαρμογή του ηλεκτρονικού πελατολογίου διαφαίνεται ότι δεν είναι ικανές για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και η Πολιτεία καταφεύγει στο τεκμαρτό εισόδημα.
* Τεκμήρια διαβίωσης προάγγελος του τεκμαρτού εισοδήματος: Ενώ τα τεκμήρια διαβίωσης επινοήθηκαν για να συλλάβουν το αδήλωτο εισόδημα, τα στοιχεία δείχνουν ότι στο δόκανο των τεκμηρίων πέρυσι πιάστηκαν:
- 571.088 μισθωτοί
- 542.463 συνταξιούχοι
- 146.292 ελεύθεροι επαγγελματίες
Συμπέρασμα
Η φοροδιαφυγή είναι ένα διαρκές έγκλημα κατά του κοινωνικού συνόλου και η Πολιτεία οφείλει να την πατάξει με ελεγκτικούς μηχανισμούς και τρόπους εντοπισμού αυτής και όχι με οριζόντια μέτρα με τα οποία, όπως λέει και ο σοφός λαός μας, «κοντά στα ξερά καίγονται και τα χλωρά».
Ο Γιάννης Χατζησαλάτας είναι οικονομικός σύμβουλος
