Επιστήμονες, συμπαραστάτες, «μικροί» γιατροί, με πληγωμένες μέσες και πόδια ολοστόλιστα με τα τατουάζ της εργατικής τάξης*, τρέχουν ακούραστα στους διαδρόμους προσφέροντας λύσεις και ανακούφιση. Για τους νοσηλευτές και τις νοσηλεύτριες, ηρωικές φιγούρες στα νοσοκομεία, η χθεσινή Παγκόσμια Ημέρα - φόρος τιμής στο πρόσωπό τους δεν είναι γιορτή, «ήταν, είναι και θα είναι μέρα τιμής και αγώνων», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδας (ΕΝΕ).
Από το 1965 και κάθε χρόνο στις 12 Μαΐου, γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Νοσηλευτών, με πρωτοβουλία του Διεθνούς Συμβουλίου Νοσηλευτών (International Council of Nurses - ICN). Η 12η Μαΐου καθιερώθηκε ως Διεθνής Ημέρα Αδελφών Νοσοκόμων για να τιμήσει τη γέννηση το 1820 της Φλόρενς Νάιτινγκεϊλ, της Αγγλοϊταλίδας φιλανθρώπου που θεωρείται η ιδρύτρια της σύγχρονης νοσηλευτικής.
Κάθε χρόνο ορίζεται από το Διεθνές Συμβούλιο Νοσηλευτών ICN και ένα διαφορετικό θέμα εορτασμού για την ημέρα αυτή. Το φετινό θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας του Νοσηλευτή είναι «Νοσηλευτές, Μια Δύναμη Αλλαγής: Βελτίωση της ανθεκτικότητας των συστημάτων υγείας». Δηλαδή, η φετινή Παγκόσμια Ημέρα αφιερώθηκε στην ανάγκη για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας των συστημάτων υγείας, είναι το κλειδί για τη βιωσιμότητα των ίδιων των συστημάτων υγείας.
«Η πολιτεία έχει από χρόνια κατατάξει τους Νοσηλευτές στη βάση της αξιολογικής πυραμίδας του συστήματος υγείας, λειτουργώντας απαξιωτικά και μειωτικά για τους εξουθενωμένους και λιγοστούς πλέον εναπομείναντες στυλοβάτες του», επισημαίνει η Πανελλήνια Συνομοσπονδία Νοσηλευτών ΕΣΥ (ΠΑΣΥΝΟ ΕΣΥ) και χαρακτηρίζει «κενή κάθε περιεχομένου» την επέτειο στη χώρα μας.
Λίγοι οι νοσηλευτές στα νοσοκομεία
Παρά τις εκατοντάδες προσλήψεις νοσηλευτών το τελευταίο ενάμιση έτος, τα κενά εξακολουθούν να είναι πολλά, με αποτέλεσμα να εξοντώνονται οι εργαζόμενοι και να υποβαθμίζεται η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει η Συνομοσπονδία, στη χώρα μας, για κάθε 1.000 κατοίκους αντιστοιχούν 3,6 νοσηλευτές, ενώ «σε κάθε γιατρό αντιστοιχεί μισός νοσηλευτής, με αποτέλεσμα η «φροντίδα των ασθενών να έχει δώσει τη θέση της στην απλή διεκπεραίωση» και ως εκ τούτου, «δεν μπορούμε να γιορτάζουμε, αλλά να προβληματιζόμαστε και να επαγρυπνούμε». Σύμφωνα δε με την ΕΝΕ οι κενές οργανικές θέσεις στα δημόσια νοσοκομεία αγγίζουν το 35%.
«Βιώνουμε τις οδυνηρές συνέπειες μιας πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης», τονίζει σε μήνυμά της η διευθύντρια της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Αγ. Νικολάου (ΓΝΑΝ) Αναστασία Μανιάτη και συνεχίζει:
«Οι αθρόες αποχωρήσεις νοσηλευτών τα τελευταία χρόνια προς συνταξιοδότηση, οι μειωμένες έως ανύπαρκτες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, με ταυτόχρονη αύξηση της νοσηλευτικής κίνησης των ασθενών στα δημόσια νοσοκομεία, είχαν ως αποτέλεσμα την εντατικοποίηση της εργασίας των εναπομεινάντων νοσηλευτών, την επαγγελματική εξουθένωση και την εξάντληση των αποθεμάτων υπομονής και ενέργειάς τους, καθιστώντας τις συνθήκες εργασίας τους, επισφαλείς».
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί ότι σχετικά πρόσφατη έρευνα του National Sleep Foundation φανερώνει ότι, διεθνώς, το 75% των νοσηλευτών στα νοσοκομεία δηλώνει εξάντληση από τον υπερβολικό φόρτο εργασίας και στο στρες που τους δημιουργεί αυτό.
Φυγή στο εξωτερικό
Στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, χιλιάδες νοσηλευτές που ήρθαν αντιμέτωποι με την ανεργία ή πολύ σκληρές συνθήκες εργασίας εξωθήθηκαν στη μετανάστευση, προς αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής.
Μόνο τη διετία 2014-2015, περίπου 1.700 νοσηλευτές έφυγαν από τη χώρα, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΝΕ. Από αυτούς, 920 ήταν πτυχιούχοι σχολών ΑΕΙ και ΤΕΙ και οι υπόλοιποι βοηθοί νοσηλευτών.
Το προφίλ των μεταναστών είναι άνεργος, απόφοιτος ΤΕΙ ή ΑΕΙ Νοσηλευτικής, νέοι άνθρωποι από 23 έως 35 ετών. Η φυγή των νέων νοσηλευτών πληγώνει το δημόσιο σύστημα υγείας, αφού το γηρασμένο προσωπικό αγωνίζεται να ανταπεξέλθει στις αυξημένες απαιτήσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΝΕ, το 70% των αιτημάτων για εργασία εκτός Ελλάδας έγινε από γυναίκες και το 30% από άνδρες. Το 85% των αιτήσεων αφορούσε άνεργους νοσηλευτές, ηλικίας 23 έως 35 χρόνων.
Το 80% των αιτημάτων των νοσηλευτών ήταν για εργασία στη Βρετανία. Αξιοσημείωτο ποσοστό κατευθύνεται προς τη Γερμανία (7%), προς την Κύπρο (4%) και τη Σουηδία (3%).
“Επικίνδυνο και ανθυγιεινό”
Απρόσκοπτα θα συνεχιστεί η καταβολή του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, όπως δηλώνει κατηγορηματικά το υπουργείο Υγείας, σε απόλυτη συνεννόηση με το υπουργείο Οικονομικών. Μάλιστα, η Αριστοτέλους διευκρινίζει ότι η κατάργηση της χορήγησης του επιδόματος «δεν είναι αντικείμενο καμίας διαπραγμάτευσης».
Υπενθυμίζεται δε ότι «η Ευρωπαϊκή Νομοθεσία ορίζει σαφώς τα επαγγέλματα που σχετίζονται με τον τομέα της υγείας ως επικίνδυνα και ανθυγιεινά. Οποιαδήποτε, λοιπόν, αναφορά στην ευθυγράμμιση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, δεν προοιωνίζει την κατάργηση αλλά την προσαρμογή». Δηλαδή, η χορήγηση επιδόματος ανθυγιεινής εργασίας στο νοσηλευτικό προσωπικό είναι ένα ευρωπαϊκό κεκτημένο, όχι αποκλειστικά ελληνικό, που εφαρμόζεται στα νοσηλευτικά ιδρύματα της Γηραιάς Ηπείρου.
Το υπουργείο υπογραμμίζει ότι «η προσπάθεια δημιουργίας αρνητικού κλίματος στους εργαζομένους στο χώρο της υγείας, με τη διασπορά ψευδών και ανυπόστατων ερμηνειών, γίνεται από συγκεκριμένους κομματικούς και συνδικαλιστικούς μηχανισμούς, με σκοπό την απαξίωση των θετικών εξελίξεων στον χώρο της υγείας που προωθεί η κυβέρνηση παρά το περιοριστικό δημοσιονομικό πλαίσιο. Είμαστε βέβαιοι», καταλήγει, «ότι για μια ακόμη φορά οι εργαζόμενοι θα τους γυρίσουν την πλάτη».
* Μια ανεξίτηλη μεταφορά από το kospanti.wordpress.com
