Του Γιώργου Εμμανουήλ*
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο, στην ΟΚΕ και στην Επιτροπή Περιφερειών στις 29.11.2017 τις προτάσεις της για "Το μέλλον των τροφίμων και της γεωργίας" για την περίοδο 2021-27.
Στον δημόσιο διάλογο που ξεκίνησε για το μέλλον της νέας ΚΑΠ προτείνουμε τους παρακάτω 5 άξονες κριτικής και δράσης:
1) Προωθώντας μια νέα κοινή αγροτική πολιτική παραγωγική, κοινωνική και περιβαλλοντική
- Που θα διασφαλίζει την κυριαρχία και το δικαίωμα επιλογής των τοπικών κοινωνιών και χωρών στα τρόφιμα.
- Που θα εντάσσεται σε ένα χρηματοδοτικό πλαίσιο σημαντικών πόρων προϋπολογισμού της Ε.Ε. σε 5% για την επόμενη προγραμματική περίοδο 2021-2027 αντί του 1% που προτείνουν οι κυρίαρχοι πολιτικοί κύκλοι της Ε.Ε.
- Που δεν θα μειώνει τον πρώτο πυλώνα άμεσων ενισχύσεων κατά 5% και τον δεύτερο πυλώνα της ΚΑΠ Αγροτικής Ανάπτυξης κατά 10%, αλλά αντίθετα θα αυξάνει τους πόρους τους.
- Που θα απορρίπτει την πρόταση της Ε.Ε. για συγχρηματοδότηση της ΚΑΠ από εθνικούς πόρους των χωρών - μελών, καθώς και τη σύγκλιση των άμεσων ενισχύσεων του πρώτου πυλώνα ανάμεσα στα κράτη - μέλη.
- Που θα προβλέπει προώθηση πολιτικών περιβαλλοντικού πρασινίσματος και στους δύο πυλώνες της ΚΑΠ.
- Που θα δίνει τη δυνατότητα σε κάθε χώρα για σύγκλιση των ιστορικών δικαιωμάτων για παροχή ενισχύσεων στους αγρότες και κυρίως στους νέους και ενεργούς γεωργούς, καθώς και θα θέτει όριο στο ύψος των ενισχύσεων ανά εκμετάλλευση με στόχο την ενίσχυση της οικογενειακής εκμετάλλευσης εντάσεως εργασίας και όχι της εντάσεως κεφαλαίου επιχειρηματικής εκμετάλλευσης.
- Που θα προβλέπει μηχανισμούς στήριξης των μικρομεσαίων παραγωγών σε περιόδους κρίσης κλάδων και προϊόντων, όπως συμβαίνει τώρα στην κτηνοτροφική παραγωγή και εμπορία, και θα αποτρέπει την κερδοσκοπία των πολυεθνικών.
- Που θα δίνει τη δυνατότητα αύξησης των πόρων για συνδεδεμένες ενισχύσεις με την ποιοτική φυτική και κτηνοτροφική παραγωγή.
- Που θα ενισχύει συνεργατικά σχήματα ομάδων παραγωγών, διεπαγγελματικών οργανώσεων και περιφερειακών αγροδιατροφικών συμπράξεων στην πρωτογενή παραγωγή και στη διασύνδεσή της με την προστιθέμενη αξία και καινοτομία της μεταποίησης, τις τοπικές αγορές και τα συνεργατικά δίκτυα διανομής.
- Που θα ενισχύει αποκεντρωμένα τοπικά παραγωγικά και καταναλωτικά συστήματα και περιφερειακές πολιτικές τοπικοποίησης για βιώσιμη ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών.
- Που θα συνεργεί με τα διαρθρωτικά ταμεία περιφερειακών πολιτικών της Ε.Ε. (των οποίων οι πόροι δεν πρέπει να μειωθούν στην περίοδο 2021-27) κυρίως μέσω του πυλώνα 2 της ΚΑΠ για την προώθηση συνδεδεμένων περιβαλλοντικών πολιτικών και δράσεων βιώσιμης αγροτικής και περιφερειακής ανάπτυξης.
Απαιτείται η υπεράσπιση της βιοποικιλότητας κυρίως μέσω δράσεων στις περιοχές Natura 2000 και στις ορεινές περιοχές.
Στην κατεύθυνση αυτή, σημαντικές δράσεις είναι:
- H προστασία των τοπικών σπόρων και φυλών ζώων και της παραγωγής βιολογικών και παραδοσιακών ΠΟΠ-ΠΓΕ προϊόντων και πρωτεϊνούχων ζωοτροφών σε αντικατάσταση της μεταλλαγμένης σόγιας.
- H αποτροπή της καλλιέργειας και εμπορίας των μεταλλαγμένων και της γλυφοσάτης.
- Ο έλεγχος της χρήσης φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων.
- Η αποτροπή της χρήσης ορμονούχων κρεάτων, αντιβιοτικών και της χλωρίωσης πουλερικών.
- Η περιβαλλοντική και κοινωνική διαχείριση των υδατικών πόρων ανά λεκάνη απορροής με μικρομεσαία έργα και δράσεις ορθολογικής ταμίευσης και διαχείρισης υδατικών πόρων και η υλοποίηση. περιφερειακών σχεδίων μετά από επιστημονική και κοινωνική διαβούλευση
3) Η αποτροπή της κλιματικής αλλαγής, η οποία συντελεί σε πλημμύρες, διάβρωση εδάφους και ακτών, επιμήκυνση περιόδων ξηρασίας, πυρκαγιές δασικών και αγροτικών εκτάσεων, απώλεια βιοποικιλότητας, κ.λπ.
Με τήρηση των δεσμεύσεων της διεθνούς συμφωνίας του Παρισιού - ΟΗΕ του 2015 και με προώθηση ευρωπαϊκών, εθνικών και περιφερειακών σχεδίων δράσεων αποτροπής της κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα με το εθνικό στρατηγικό σχέδιο για την κλιματική αλλαγή, εκτιμάται ότι το κόστος προσαρμογής μόνο για τη χώρα μας θα ανέλθει έως το 2100 στα 123 δισ. ευρώ, ενώ το σενάριο μη δράσης ανεβάζει το κόστος οικονομικών μόνο επιπτώσεων σε 700 δισ. ευρώ (TE).
Η προώθηση της κυκλικής οικονομίας
* Με προώθηση δράσεων διαλογής στην πηγή, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης των απορριμμάτων και εκροών οργανικών τροφίμων και της αρχής "Ο ρυπαίνων πληρώνει".
* Με προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ηλιακής, αιολικής, υδροηλεκτρικής και αποτροπής επιδοτήσεων εντατικών καλλιεργειών για βιοκαύσιμα
Η υπεράσπιση της αρχής της πρόληψης
* Yπερασπίζοντας στις 50 υπό διαπραγμάτευση διεθνείς εμπορικές συμφωνίες της Ε.Ε. (ceta, ttip, mercosure, tisa κ.λπ.), τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές προδιαγραφές και τις αρχές του δίκαιου εμπορίου, τη δημόσια υγεία, ποιότητα και ασφάλεια τροφίμων και την περιβαλλοντική αειφορία. Αποτρέποντας τον αθέμιτο ανταγωνισμό των πολυεθνικών σε βάρος των παραγωγών και υπερασπίζοντας το δικαίωμα των καταναλωτών και πολιτών να έχουν πρόσβαση σε επάρκεια ποιοτικών τροφίμων χωρίς να παραπλανώνται.
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων είναι αναγκαία η αντιπαράθεση του Ευρωπαϊκού Προοδευτικού Φόρουμ και των κοινωνικών κινημάτων με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές στην Ε.Ε. και με τις επιδιώξεις των πολυεθνικών εταιρειών να ιδιωτικοποιούν τα δημόσια αγαθά και να κερδοσκοπούν επιδιώκοντας να απορυθμίζουν τις αγορές από μέτρα δημόσιου συμφέροντος.
* Ο Γιώργος Εμμανουήλ είναι μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής του Δικτύου stop ttip, ceta, tisa, isds. Για μια δημοκρατική Ευρώπη σε έναν κόσμο δίκαιου εμπορίου
