Κόσμημα της ύπαρξης

Κόσμημα της ύπαρξης

Κοίτα να δεις κάτι μυστήριες συμπτώσεις. Από την Τετάρτη το πρωί που ανακοινώθηκε ο θάνατος του Γ.Χ. Χουρμουζιάδη τον σκεφτόμουν πολύ έντονα. Δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Όσοι είχαν τη χαρά, την τιμή και την τύχη να τον γνωρίσουν και να συνομιλήσουν μαζί του γνωρίζουν καλά το βαθύ, κατάμαυρο θαυμαστικό κενό της απορίας που αφήνει πίσω του ο θάνατος. Ας είναι. Την Πέμπτη το απόγευμα λοιπόν έψαχνα να βρω τα "12 ποιήματα για τον Καβάφη" του Γιάννη Ρίτσου, θέλοντας να κάνω από την εκπομπή μου στην αυτοδιαχειριζόμενη ΕΡΤ ένα μικρό αφιέρωμα - αντίδοτο στην ηλίθια έμπνευση του Ιδρύματος Ωνάση που, χωρίς συναίσθηση χωρίς αιδώ και με λειτουργικό αναλφαβητισμό, αποφάσισε να κατατεμαχίσει τον Καβάφη με μια λογική βάρβαρης ευστροφίας, όπως των διαφημιστικών τρικ και να τον κρεμάσει στα τρόλεϊ και στα λεωφορεία.

Ψάχνοντας, έφτασα και στον 9ο τόμο με τα ποιήματα του Ρίτσου. Και έπεσα πάνω σ' αυτή την επιφυλλίδα του Γ.Χ. Χουρμουζιάδη -πρέπει να είναι αρχές Ιουνίου ή τέλος Μαΐου του 1989- για τον "Ριζοσπάστη", που είχα κόψει και είχα φυλάξει. Και αμέσως αναδύθηκε ο άνδρας. Πέρα και έξω από ιδιότητες, βιογραφικά, αρμοδιότητες και χρήσεις εντολής. Έχω γράψει πριν από χρόνια ότι ο Γ.Χ. Χουρμουζιάδης είναι ένα κόσμημα της ύπαρξης. Και λυπάμαι βαθύτατα που από 'δώ και ύστερα πρέπει να αντικαταστήσω το "είναι" με το θλιπτικό "ήταν". Ήταν λοιπόν υπόδειγμα γλυκύτητας (όχι γλυκασμού), πραότητας, επιστημοσύνης, ορθοστασίας και εγερμένης ανθρωπιάς. Σαν να τον βλέπω μπροστά μου. Δεν ήξερες αν είναι έτοιμος να χαμογελάσει ή να δακρύσει ή και τα δύο μαζί. Ένας κομμουνιστής βγαλμένος όχι από τα βιβλία, αλλά μέσα από τις διηγήσεις της μητέρας μου για το πώς είναι οι κομμουνιστές. Ένας πολίτης που με κόπο, επιμονή, περιέργεια, πάθος, έρωτα, απίστευτο σεβασμό (και γι' αυτό με απαιτήσεις) για τον καθημερινό άνθρωπο και τα έργα του σε όλο το μήκος της ιστορίας του και της προϊστορίας του, ένας πολίτης που αξιώθηκε μια πόλη απέραντης ευρυχωρίας. Τω όντι σπάνιος. Ας είναι φωτεινό το αλωνάκι του.

ΥΓ.: Κι όσο για το κείμενο, θα μπορούσε να γραφεί αύριο. Ας το διαβάσουν με προσοχή εκείνοι που πρέπει να το διαβάσουν. Δηλαδή όλοι, ο καθένας από το πόστο του. Το να διαβάζεις και να αναμετράσαι με τέτοια κείμενα δεν είναι αναγνωστική διαδικασία. Είναι μια εξαίσια ποιητική, πολιτική πράξη.