Ο τρίτος δίσκος του Σπύρου Παρασκευάκου, το «Μπελ επόκ», είναι και ο πρώτος αληθινά προσωπικός του, καθώς σ’ αυτόν, εκτός από συνθέτης, όπως στους προηγούμενους, είναι επίσης στιχουργός και ερμηνευτής. Πρόκειται για μια κυριολεκτικά και μεταφορικά προσωπική κατάθεση ψυχής, καρδιάς και μυαλού και μιλάει γι’ αυτήν απλά και ειλικρινά.
Στους δύο πρώτους δίσκους σου ήσουν το ένα μέρος της τυπικής τριάδας του τραγουδιού συνθέτης-στιχουργός-ερμηνευτής. Πόσο διαφορετικά αντιμετώπισες τη δημιουργική διαδικασία αυτή τη φορά που ήσουν και τα τρία;
Αυτή τη φορά μου δόθηκε μεγαλύτερη ελευθερία να ψάξω περισσότερο τον εαυτό μου από όλες τις πλευρές, με αποτέλεσμα να χτιστεί ένας καινούργιος κόσμος. Ένας κόσμος που συνεχίζεται στην ενορχήστρωση, στην αισθητική και σε νέους τρόπους έκφρασης και παρουσίασης στη σκηνή. Είναι μια πολύ πιο δημιουργική διαδικασία και απολαυστική!
Θα έλεγες λοιπόν ότι πλέον είσαι τραγουδοποιός (και ερμηνευτής), ενώ στους δύο πρώτους δίσκους ήσουν μόνο συνθέτης;
Θα έλεγα ότι είμαι απ’ όλα. Ναι, η προτεραιότητά μου είναι η προσωπική μου δουλειά, τα τραγούδια μου και η φωνή μου. Από κει ξεκινούν όλα κι αυτό είναι ο πυρήνας μου, το κέντρο μου. Ωστόσο, πάντα απολαμβάνω να γράφω τραγούδια για συναδέλφους που αγαπώ ή για άλλους ερμηνευτές.
Αφού μπορείς να τραγουδήσεις, γιατί δεν το έκανες εξαρχής και, αντίστοιχα, τι σε ώθησε να το κάνεις αυτή τη φορά;
Η σχέση μας με τη φωνή μας είναι μια πολύ βαθιά ψυχολογική διαδικασία που με απασχόλησε πολύ και με απασχολεί ακόμα. Δεν ήμουν έτοιμος. Μελέτησα πολύ, προσπάθησα και συνεχίζω να προσπαθώ. Το να βρίσκει κάποιος τη φωνή του, κόντρα στα πρότυπα που του έχουν επιβληθεί με τα χρόνια, ισοδυναμεί με το να βρίσκει τον εαυτό του κόντρα στα στερεότυπα, την ίδια την ελευθερία του. Είναι μια διαρκής και ευαίσθητη διαδικασία στην οποία έχω πλέον αφοσιωθεί. Απολαμβάνω να ερμηνεύουν τα τραγούδια μου φωνές που εκτιμώ, όπως έχει γίνει στο παρελθόν πολλές φορές και θα συνεχίσει να γίνεται, ωστόσο ένιωσα την ανάγκη να κάνω μια δουλειά που δεν θα περνάει από φίλτρα άλλων. Κάτι εντελώς προσωπικό, μια απόλυτη κατάθεση. Έτσι ώστε να μπορώ να ταξιδέψω τα τραγούδια μου παντού με δική μου ευθύνη.
Συνθετικά οι επιρροές σου έχουν αλλάξει από τον πρώτο δίσκο μέχρι τώρα; Κάνω λάθος που εντόπισα σ’ αυτόν και μια επίδραση από τον Σταμάτη Κραουνάκη όχι τόσο στο ύφος όσο στο πνεύμα;
Από τον Σταμάτη είμαι επηρεασμένος εξαρχής, από τη γέννησή μου. Αλλά τώρα, κάνοντας μια τραγουδοποιητική δουλειά όπως αυτή, τα πράγματα είναι πιο εμφανή. Με αυτή τη δουλειά ένιωσα πιο κοντά στους τραγουδοποιούς και ο Σταμάτης έχει ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Είναι ένας υπέροχος συνθέτης, ωστόσο εγώ πάντα απολάμβανα και τους στίχους του και την ερμηνεία του ακόμα περισσότερο, και κάπου εκεί νιώθω μια συγγένεια.
Ερμηνευτικά ποιοι και ποιες θα έλεγες ότι είναι οι κυριότερες επιρροές σου;
Ερμηνευτικά νομίζω πως είμαι επηρεασμένος περισσότερο από γυναίκες. Θα πω πρώτη την Τάνια Τσανακλίδου σίγουρα και ύστερα πιο πολύ από διεθνή ονόματα, Leonard Cohen, Sia, Damien Rice, Mika και Amy Winehouse.
Τι σε ώθησε να μην κάνεις τις ενορχηστρώσεις αλλά να τις αναθέσεις στον Νίκο Μερτζάνο και πόσο σημαντική ήταν η συμβολή του όχι απλώς στον ήχο, αλλά συνολικά στο αποτέλεσμα του δίσκου;
Τις ενορχηστρώσεις τις έκανα μαζί με αγαπημένους συνεργάτες. Εκτός από τον Νίκο, ήταν και ο Αλέξανδρος Κούρος και ο Γρηγόρης Ελευθερίου και κάποια τραγούδια τα έκανα μόνος μου και πάντα με τον Κώστα Παρίσση δίπλα μου, που είναι το στήριγμά μου. Στην ουσία δουλέψαμε μαζί τις ενορχηστρώσεις κι αυτό το είχα ανάγκη γιατί σ’ αυτή τη διαδικασία που έψαχνα τόσα πράγματα, χρειαζόμουν ανθρώπους που εμπιστεύομαι. Ο Νίκος όμως έχει και κάτι ακόμα, είναι συνθέτης, τραγουδοποιός και εξαίρετος ερμηνευτής και ξέρει πολύ καλά πώς να «διαχειριστεί» κάποιον που τώρα ανακαλύπτει τη φωνή του.
Οι στίχοι είναι μια σειρά από ιστορίες ή λίγο πολύ αυτοβιογραφικά γεγονότα και καταστάσεις που τα μετέφερες στα τραγούδια; Υπάρχει κάπου το αποτύπωμα της πανδημίας, της καραντίνας;
Είναι όλοι αυτοβιογραφικοί, ειδικά σ’ αυτόν τον δίσκο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι σε ένα τραγούδι δεν μπορώ να γράψω για πολλά πράγματα. Το «Όλες του κόσμου οι βροχές» ξεκίνησα να το γράφω όταν πέθανε η γιαγιά μου κι ύστερα το συνέχισα για μια ερωτική απογοήτευση, άρα η έννοια της απώλειας μέσα στο τραγούδι είναι ευρύτερη. Κάπως έτσι συμβαίνει στα περισσότερα τραγούδια μου. Το αποτύπωμα της πανδημίας νομίζω εμπεριέχεται όλο στη φράση «Κάνε πιο πέρα να χωράμε και οι δυο» του «Τραπεζάκι σαλονιού». Όλη αυτή η μοναξιά της καραντίνας, που με έκανε πραγματικά να θέλω να κάνω χώρο δίπλα μου για να μοιραστώ τα πράγματα με τους ανθρώπους και να σταματήσω να παλεύω με τα έπιπλα.
Μολονότι ούτως ή άλλως η στιχουργική θεματολογία σου είναι προσωπική, θα έλεγες ότι κάποια τραγούδια έχουν και μια κοινωνική, ίσως ακόμα και πολιτική διάσταση;
Απόλυτα. Ίσως όλα. Γράφω κυρίως από έρωτα. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο έρωτας είναι ίσως η σημαντικότερη πολιτική πράξη. Το πώς επιλέγω να αγαπήσω και να αγαπηθώ είναι πολιτική πράξη. Το πώς θα υποστηρίξω αυτό που αγαπώ, επίσης. Άλλωστε, αυτό που μας θυμώνει σε μια σχέση συνήθως είναι το ίδιο με αυτό που μας θυμώνει σε μια κοινωνία. Γι’ αυτά γράφω…
Σε οκτώ τραγούδια το να είναι τα μισά ντουέτα είναι μάλλον ασυνήθιστο. Γιατί λοιπόν τόσα και γιατί επίσης συγκεκριμένα με τον Νίκο Μερτζάνο και καθεμία από τις τρεις ερμηνεύτριες;
Αυτός ο δίσκος είναι ένα ταξίδι αυτοπροσδιορισμού και, καθώς όλο το υλικό είναι δικό μου, είχα την ανάγκη να το μοιραστώ με ερμηνευτές και φίλους που αγαπώ. Η Ιωάννα Λέκκα είναι μια εξαιρετική ερμηνεύτρια και ηθοποιός και συμπορευόμαστε στη ζωή. Η Πωλίνα Λεσνέβσκαγια προέρχεται από ένα άλλο είδος μουσικής, πειραματικής pop με αγγλικό στίχο, με το οποίο φλερτάρω πια πολύ και με ελκύει. Ο Νίκος Μερτζάνος είναι χρόνια φίλος και εξαιρετικός συνάδελφος. Το τραγούδι το έχουμε πάνω από δέκα χρόνια και ήθελα πολύ σ’ αυτό το ζεϊμπέκικο να συνυπάρξω με κάποιον δημιουργό. Τέλος, η Holly Grace στο τελευταίο τραγούδι είναι μια ειδική περίπτωση. Συνεργαστήκαμε μαζί στην παράσταση του Κρατικού Θεάτρου «Πράγα», για την οποία φτιάξαμε και αυτό το τραγούδι. Αγαπώ πολύ το drag και τελευταία ανθίζει σ’ αυτή τη χώρα χωρίς να βρίσκει την κατάλληλη εκπροσώπηση δισκογραφικά, γι’ αυτό και χαίρομαι πολύ που η εταιρεία μου, η Papia Music, στηρίζει όλες τις φωνές.
Πιστεύεις ότι το μουσικό τοπίο έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια, ακόμα και συγκρίνοντας με την εποχή που ξεκίνησες, σε όλα, ως και στη σχέση μουσικών-κοινού; Ποιες είναι οι κυριότερες αλλαγές και τις κρίνεις ως θετικές ή αρνητικές;
Ναι, το μουσικό τοπίο αλλάζει συνεχώς και μέσα σ’ αυτό αλλάζουμε κι εμείς. Το ηλεκτρονικό στοιχείο έχει εισχωρήσει αρκετά και δημιουργούνται πολύ όμορφα πράγματα βασισμένα στην παράδοσή μας, αλλά ταυτόχρονα «μετατοπισμένα». Έχουν ανθίσει πιο ανεξάρτητοι τραγουδοποιοί της γενιάς μας, πράγμα που μόνο θετικό είναι. Έχει δημιουργηθεί μια πιο άμεση σχέση μουσικών και κοινού νομίζω. Πιστεύω ότι ξεφύγαμε από την εποχή του εντυπωσιασμού και μπαίνουμε σε μια άλλη, πραγματικής επικοινωνίας. Οι συναυλίες πια είναι «στιγμιαίες συνωμοσίες».
Ετοιμάζεις μια ή και περισσότερες ζωντανές παρουσιάσεις ολόκληρου του άλμπουμ;
Ναι, ετοιμάζουμε πολύ όμορφα πράγματα για τον χειμώνα και όσον αφορά στον δίσκο αλλά και νέα πράγματα με νέους μουσικούς που συνεργαζόμαστε διαμέσου της Papia Music. Επίσης, τώρα που ζω και ταξιδεύω μέσα στο δικό μου μουσικό σύμπαν, νιώθω και πιο ελεύθερος να γράψω για άλλους και άλλες από διάφορα ιδιώματα και να συνυπάρξω μαζί τους.
Και τα προσεχή σχέδιά σου, για το καλοκαίρι αλλά και για τη συνέχεια, ίσως και για τον επόμενο δίσκο;
Ξεκινάμε τις ζωντανές συναυλίες την Παρασκευή 22 και 29 Μαρτίου στο Red Jasper στην Κυψέλη με ένα υπέροχο τρίο (keyboards, κιθάρα και μπάσο) και σας περιμένουμε όλους και όλες. Προσκεκλημένες μου θα είναι τρία υπέροχα και πολλά υποσχόμενα κορίτσια, οι Φωτεινή Βαρζάκα, Αλεξάνδρα Χρηστάκη και Παρασκευή Δουρουκλάκη. Στη συνέχεια θα συναντηθούμε σε κήπους και ταράτσες…
