Παρά τη συντονισμένη προσπάθεια της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων (ΓΓΙΦ) με σκοπό την ενίσχυση των δράσεων των δήμων στην κατεύθυνση της εξάλειψης της έμφυλης βίας και των διακρίσεων με βάση το φύλο, αργά βήματα έχουν γίνει στην χώρα μας. Οι περισσότεροι δήμοι έχουν πραγματοποιήσει περιορισμένες δράσεις, στην συντριπτική τους πλειονότητα δεν διαθέτουν δομές προστασίας των κακοποιημένων γυναικών, ενώ το κύριο βάρος πέφτει στα κέντρα συμβουλευτικής που υπάγονται στη ΓΓΙΦ. Αυτό δείχνει η ετήσια έκθεση της ΓΓΙΦ με τον γενικό τίτλο “Πρόοδος των πολιτικών ισότητας των φύλων στη χώρα - Η εφαρμογή των πολιτικών ισότητας στους δήμους”, που παρουσιάστηκε χθες.
Από τη Χάρτα... στη δράση
Στην έκθεση αποτυπώνεται ότι από τον Νοέμβριο του 2011 έως τον Απρίλιο του 2016, οπότε ολοκληρώθηκε η έρευνα, σε δείγμα 110 δήμων, το 56,4%, ήτοι 62 δήμοι είχαν υπογράψει την Ευρωπαϊκή Χάρτα Ισότητας των Φύλων στις τοπικές κοινωνίες, ενώ το υπόλοιπο 43,6%, ήτοι 48 δήμοι, δεν την είχαν υπογράψει. Από αυτούς που υπέγραψαν, περί το 90,9% των δήμων δήλωνε ότι γνώριζε το ακριβές περιεχόμενο της Ευρωπαϊκής Χάρτας. Βέβαια, από την έρευνα προκύπτει ότι “η υπογραφή της Χάρτας από τη δημοτική αρχή δεν συνεπάγεται αυτομάτως τη διάχυση της πληροφορίας στη διοίκηση ή στη δημοτική αρχή”. “Η έλλειψη πληροφόρησης της δημοτικής αρχής (πολιτικό γραφείο δημάρχων) μπορεί να ερμηνευτεί από την αλλαγή της πολιτικής ηγεσίας μετά τις δημοτικές εκλογές το 2014” επισημαίνουν οι ερευνητές για να προσθέσουν: “Η έλλειψη πληροφόρησης της διοίκησης είναι ενδεικτική της ελλιπούς επικοινωνίας μεταξύ πολιτικής ηγεσίας και υπηρεσιών των δήμων ή απουσίας πρωτοβουλιών σε θέματα ισότητας”.
Στο σκέλος της οργανωτικής δομής για υλοποίηση δράσεων σχετικά με την ισότητα, το 46,6% των δήμων επί των 110 δήλωσε ότι διέθετε διακριτή υπηρεσιακή μονάδα, αλλά μόλις το 4,5% δήλωσε ότι διέθετε εξειδικευμένους επιστήμονες σε θέματα ισότητας. Ενώ οι δήμοι που απάντησαν ότι δεν έχουν στήσει δομές ισχυρίστηκαν ότι αυτό σχετίζεται με την εν γένει έλλειψη προσωπικού. Στο σύνολο των 325 δήμων μόνο οι 94 έχουν συστήσει Δημοτική Επιτροπή Ισότητας και από αυτούς μέχρι τον Νοέμβριο του 2016, οπότε ολοκληρώθηκε η έρευνα, μόνο οι 83 είχαν υπογράψει την Ευρωπαϊκή Χάρτα. Ενώ με βάση τα σημερινά δεδομένα, που 211 δήμοι έχουν υπογράψει τη Χάρτα, μόλις το 39% αυτών έχει συστήσει Δημοτική Επιτροπή Ισότητας.
Λίγες οι δομές ...
Για αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών οι δήμοι στην πλειονότητά τους αξιοποιούν τις δομές του δικτύου που εποπτεύει η ΓΓΙΦ, είτε κέντρα κοινότητας, είτε συμβουλευτικά κέντρα οικογένειας, είτε ιδιωτικά κέντρα, είτε ΜΚΟ. Γι' αυτό και ήταν καθοριστικής σημασίας η προσπάθεια της ΓΓΙΦ Φ. Κούβελα να εντάξει στο ΕΣΠΑ την τηλεφωνική γραμμή SOS 15900, τα συμβουλευτικά κέντρα και τους ξενώνες φιλοξενίας σε όλη τη χώρα, εξασφαλίζοντας τριετή χρηματοδότηση μέχρι το 2020 για τη συνέχιση της λειτουργίας τους.
Να σημειωθεί ότι μόλις 25 δήμοι σε σύνολο 325 διαθέτουν συμβουλευτικό κέντρο. Μόλις οι 17 διαθέτουν διακριτή δομή για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας και από αυτούς μόνοι οι 15 δήμοι διαθέτουν ξενώνες για κακοποιημένες γυναίκες. Από τη μελέτη προκύπτει ότι “το σύνολο των δήμων που διαθέτουν ξενώνα έχουν προχωρήσει και στην υπογραφή της Χάρτας, όπως και το σύνολο των δήμων που έχουν συμβουλευτικό κέντρο”. Έτσι, επιβεβαιώνεται ότι “η ύπαρξη διακριτής δομής για την αντιμετώπιση της βίας παίζει μεγάλο ρόλο στην ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση της τοπικής κοινωνίας και κατ’ επέκταση της διοίκησης του δήμου σε ζητήματα ισότητας”.
Με καθυστερήσεις...
Βέβαια, η υπογραφή της Χάρτας προϋποθέτει για τον δήμο την εκπόνηση ειδικού σχεδίου δράσης για την ισότητα των φύλων. Έτσι σε σύνολο 110 δήμων μόλις οι 12 (10,9%) δήλωσαν ότι καταρτίζουν Ειδικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων, εκ των οποίων οι 10 έχουν υπογράψει τη Χάρτα. Επίσης, από τους 49 δήμους που δήλωσαν ότι έχουν διακριτή υπηρεσιακή μονάδα αρμόδια για τα θέματα φύλου, Ειδικό Σχέδιο Δράσης έχουν καταρτίσει μόλις οι 7. Ενώ για το 60,9% του δείγματος (67 δήμοι) τα θέματα ισότητας των φύλων εντάσσονται στο γενικό επιχειρησιακό πρόγραμμα του Δήμου.
“Το χαμηλό ποσοστό των δήμων που κατήρτισαν Ειδικό Σχέδιο Δράσης είναι ενδεικτικό της έλλειψης διάχυσης των θεμάτων ισότητας στους δήμους, παρά την υπογραφή της Χάρτας” εξηγούν οι ερευνητές υπογραμμίζοντας την ανάγκη για υποστήριξη του προσωπικού μέσω παροχής τεχνογνωσίας σε θέματα ισότητας στις τοπικές κοινωνίες και ειδικότερα σε θέματα κατάρτισης Σχεδίων Ισότητας και εδραίωσης της επικοινωνίας με τη ΓΓΙΦ.
Φ. Κούβελα: Συνεχίζουμε τη συνεργασία με τους ΟΤΑ
«Η εφαρμογή των πολιτικών ισότητας στους δήμους, τόσο ως προϋπόθεση για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών όσο και ως παράμετρος εξυγίανσης των έμφυλων ανισοτήτων, δύναται να συμπράξει στην ευρύτερη αποκατάσταση των δυσλειτουργιών της Αυτοδιοίκησης” σχολίασε η ΓΓΙΦ Φωτεινή Κούβελα χθες κατά την παρουσίαση της έκθεσης, προσθέτοντας: “Για τον λόγο αυτόν θα συνεχίσουμε να διευρύνουμε τη σταθερή μας συνεργασία με τους δήμους και τις Περιφέρειες, εμπλουτίζοντας τον αγώνα μας για τη διεκδίκηση της συμμετοχής των γυναικών στην Αυτοδιοίκηση χωρίς βία, έμφυλες ή/και πολλαπλές διακρίσεις. Αλλά με ισότητα και δικαιοσύνη”.
