Πέθανε χθες στο σπίτι του στο Μουριέ στη Νότιο Γαλλία ο Σαρλ Αζναβούρ, ένας από τους σημαντικότερους γαλλόφωνους ερμηνευτές του εικοστού αιώνα. Ο Σανούρ Βαγκινάχ Αζναβουριάν, όπως ήταν το πλήρες αληθινό όνομά του, γεννήθηκε στις 22 Μαΐου 1924 στο Παρίσι από γονείς που είχαν μεταναστεύσει εκεί από την Αρμενία. Από τον πατέρα του μάλιστα, που ήταν εξαιρετικός ερμηνευτής και κέρδιζε τα προς το ζην τραγουδώντας σε εστιατόρια πριν ανοίξει το δικό του αρμενικό εστιατόριο, αναμφίβολα κληρονόμησε ένα μεγάλο μέρος του φωνητικού ταλέντου του.
Καθόλου παράξενο λοιπόν ότι ήταν οι γονείς του που, διαβλέποντας αυτό το ταλέντο, τον ώθησαν να αρχίσει να τραγουδά δημόσια σε πολύ μικρή ηλικία. Η απήχησή του στο κοινό ήταν τόση ώστε στα εννέα (!) εγκατέλειψε το σχολείο για να αφοσιωθεί στο τραγούδι. Η μεγάλη όμως στιγμή για εκείνον ήταν όταν, σε ηλικία είκοσι δύο ετών, η μέγιστη Εντίθ Πιάφ τον επέλεξε για να την συνοδεύσει σε μια περιοδεία στην Γαλλία και την Αμερική. Ήταν το ξεκίνημα μιας μεγαλειώδους διαδρομής, η οποία περιλάμβανε αναρίθμητες εμφανίσεις στη Γαλλία αλλά και σε πολλές άλλες χώρες, κυρίως γαλλόφωνες αλλά όχι μόνον...
Ο Σαρλ Αζναβούρ αξιώθηκε να ερμηνεύσει τραγούδια κορυφαίων ομοεθνών του - αλλά και άλλων εθνικοτήτων- συνθετών σε μερικά από τα οποία μάλιστα είχε γράψει ο ίδιος τους στίχους, Πέρα όμως από το προσωπικό του ρεπερτόριο, ερμήνευε με ευκολία σχεδόν οποιοδήποτε άλλο τραγούδι έπρεπε ή το επιθυμούσε, αρκεί οι στίχοι του να είχαν προσαρμοστεί στα γαλλικά, αν και από μια στιγμή και μετά άρχισε τουλάχιστον να τραγουδά και σε άλλες γλώσσες, περισσότερο φυσικά στην αγγλική.
Τυπικό παράδειγμα ερμηνευτή που ενώ έφερε την ταυτότητα της χώρας όπου είχε γεννηθεί με υπερηφάνεια και εξέφρασε τον λαό της όσο ελάχιστοι άλλοι, ταυτόχρονα ήταν και διεθνής, με την πιο πλήρη και ουσιαστική έννοια της λέξης. Για τον Σαρλ Αζναβούρ αυτό ισχύει περισσότερο από πολλούς/ές άλλους και άλλες και πριν από όλα για τη χώρα καταγωγής της οικογενείας του. Εξίσου υπερήφανος για τις αρμενικές ρίζες του όσο και για τη γενέθλια χώρα του μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1986 εκεί ίδρυσε την οργάνωση Aznavour For Armenia μέσω της οποία προσέφερε τόσα πολλά στην Αρμενία ώστε ο λαός τον τίμησε οικοδομώντας ένα μουσείο αφιερωμένο σε εκείνον στην πρωτεύουσα Γεριβάν και δίνοντας το όνομά του σε μια κεντρική πλατεία της τελευταίας και άλλη σε μιαν ακόμα πόλη.
Έχαιρε εκτίμησης
Με μεγάλη δισκογραφία, η οποία είχε μεγάλη εμπορική επιτυχία, σε μερικές περιπτώσεις ακόμα και εκτός Γαλλίας, και γνωρίζοντας κυριολεκτικά την αποθέωση του κοινού στις συναυλίες του, ο Σαρλ Αζναβούρ ευτύχησε να συνεργαστεί με μια πλειάδα σπουδαίων ερμηνευτών και ερμηνευτριών από πολλές χώρες, γεγονός που φυσικά δείχνει και την εκτίμηση την οποία έχαιρε μεταξύ των ομοτέχνων του. Από τον Φρεντ Αστέρ και τον Μπινγκ Κρόσμπι και τους ομοεθνείς του Δαλιδά και Σερζ Γκένσμπουργκ μέχρι τους Τομ Τζόουνς, Σίρλεϊ Μπάσεϊ, τον τενόρο Χοσέ Καρέρας και την ημέτερη Νάνα Μούσχουρη αλλά και τους Ρέι Τσαρλς, Έλτον Τζον και τον Μπομπ Ντίλα (!), πολλοί και πολλές θεωρούσαν τιμή τους να τραγουδήσουν μαζί του.
Για την αισθαντικότητα της φωνής του και την άνεσή του να ερμηνεύει σχεδόν οποιοδήποτε τραγούδι ονομάστηκε ο Γάλλος Φρανκ Σινάτρα και, ως απόδειξη, ήταν ο μοναδικός ερμηνευτής από τη Γαλλία που τραγούδησε μαζί με τον τελευταίο. Πάνω από όλα όμως, ήταν εκείνος που μαζί με το γυναικείο ανάλογό του, τη φίλη και μέντορά του Εντίθ Πιάφ, χαρακτήρισαν με τις φωνές τους τη γαλλική μουσική του εικοστού αιώνα.
Παράλληλα με όλα αυτά είχε και μιαν αξιοσημείωτη καριέρα ως κινηματογραφικός ηθοποιός έχοντας εμφανιστεί, ανάμεσα σε άλλες, ακόμα και σε ταινία του τρομερού παιδιού της νουβέλ βαγκ Φρανσουά Τριφό.
Ενεργός πολίτης και με ενδιαφέρον για όλα τα σημαντικά κοινωνικά και πολιτικά θέματα, το απέδειξε και στην πράξη με την ανοιχτή τοποθέτησή του στις προεδρικές εκλογές του ’02 υπέρ του προσωπικού φίλου του Ζακ Σιράκ, γεγονός που σίγουρα βοήθησε τον δεύτερο να επικρατήσει του Ζαν Μαρί Λεπέν.
Έχοντας ζήσει μια τόσο γεμάτη ζωή (που ανάμεσα στα άλλα περιλάμβανε τρεις γάμους από τους οποίους απέκτησε έξι παιδιά) έφυγε πληρέστατος ημερών, έξι μόλις χρόνια πριν φτάσει τον έναν αιώνα ύπαρξης στον πλανήτη. Και σε λίγους θα αξίζει άλλος αποχαιρετισμός από το να ακουστεί η «Μασσαλιώτιδα» από όσο σε αυτόν τον Αρμένιο που αγάπησε και τίμησε τη Γαλλία όσο ελάχιστοι άλλοι κάτοικοί της...
