Πριν από λίγους μήνες κυκλοφόρησε ένας δίσκος που ο τίτλος του θα μπορούσε πολύ ωραία να χαρακτηρίζει και τη μέχρι τότε παρουσία του δημιουργού του στην ελληνική μουσική σκηνή. Το «Αόρατος» περιλαμβάνει μόλις επτά τραγούδια σε στίχους Μάνου Ελευθερίου, που τη μουσική τους υπογράφει ο όχι μόνο πρωτοεμφανιζόμενος αλλά και ο εντελώς άγνωστος μέχρι τότε συνθέτης Περικλής Κανάρης. Αν και είναι επίσης ερμηνευτής, εμπιστεύθηκε τις φωνές αρκετών και σημαντικών άλλων, των Βασίλη Παπακωνσταντίνου, Κώστα Μακεδόνα, Ρίτας Αντωνοπούλου, Λαμπρινής Καρακώστα και Γιώργου Καλούδη. Αξιοσημείωτη όμως είναι σίγουρα και η εξαιρετικά σπάνια για ελληνικό δίσκο παρουσία μιας σειράς διακεκριμένων ξένων μουσικών, των Neil Dorfsman, John Benitez και Shane Shanahan αλλά και του πιο γνωστού στη χώρα μας Αρμενιοαμερικανού συνθέτη και δεξιοτέχνη στο ούτι Ara Dinkjian. Το σημαντικότερο όμως -και αυτό που τελικά περισσότερο αιτιολογεί, παρά δικαιολογείται από τα προηγούμενα- είναι ότι το «Αόρατος» είναι ένα ντεμπούτο που σου αφήνει την αίσθηση του άρτιου και ολοκληρωμένου, αλλά ταυτόχρονα σου επιτρέπει και να διακρίνεις τη μελέτη και την προσοχή οι οποίες έχουν επενδυθεί (συνθετικά, ενορχηστρωτικά αλλά ακόμα και εκτελεστικά) σε κάθε τραγούδι, αντιμετωπίζοντάς το σαν αυτοδύναμο και ισότιμο τμήμα ενός θαυμάσιου συνόλου. Ζητήσαμε από τον Περικλή Κανάρη να μας εξηγήσει το πώς κατόρθωσε να φτάσει σε ένα τόσο καλό αποτέλεσμα ήδη από το δισκογραφικό ξεκίνημά του.
Συνέντευξη στον Θάνο Μαντζάνα
* Πείτε μας δυο λόγια για τον εαυτό σας. Πού γεννηθήκατε, πώς βρεθήκατε στην Αμερική και πώς άρχισε η ενασχόλησή σας με τη μουσική;
Γεννήθηκα στην Αθήνα. Η κλίση μου στη μουσική ήταν εμφανής και οι δάσκαλοί μου έπεισαν τους γονείς μου να αρχίσω μαθήματα. Η οικογένειά μου όμως προέβαλε μεγάλη αντίσταση στο να ασχοληθώ επαγγελματικά μαζί της, με το επιχείρημα της δύσκολης οικονομικής αποκατάστασης ενός καλλιτέχνη. Τελικά, έκανα το όνειρό μου πραγματικότητα κερδίζοντας μια υποτροφία για σπουδές στην Αμερική.
* Οι κυριότερες επιρροές σας προέρχονται από την ελληνική ή τη διεθνή μουσική; Και πώς θα τις συνοψίζατε σε ιδιώματα ή και κάποια συγκεκριμένα ονόματα;
Η παιδική ηλικία μου συνοδεύτηκε από κλασική μουσική, «έντεχνο» / λαϊκό τραγούδι και βυζαντινή μουσική. Στην εφηβεία μου ήρθε το rock και αργότερα, στο πανεπιστήμιο, η κινηματογραφική μουσική και η jazz. Μερικά ονόματα που μου έρχονται στο μυαλό είναι οι Βασίλης Τσιτσάνης, Μάνος Χατζιδάκις, Maurice Ravel, Ennio Morricone, Keith Jarrett, Genesis, Dire Straights, Police και U2, ενώ ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου έχουν οι αδελφοί Κατσιμίχα.
* Πώς ήρθατε σε επαφή, αν και πρωτοεμφανιζόμενος, με τον Μάνο Ελευθερίου και σας έγραψε τους στίχους γι' αυτά τα τραγούδια;
Ήταν μια εντελώς αναπάντεχη συγκυρία, καθώς ζούσαμε σε κυριολεκτικά άλλες ηπείρους. Μια στενή φίλη του άκουσε ένα δείγμα της δουλειάς μου και πήρε την πρωτοβουλία να μας φέρει σε επαφή. Στην πρώτη μας συνάντηση μου είπε ότι εκείνη την εποχή δεν έγραφε τραγούδια. Περίπου δύο χρόνια αργότερα, όμως, βρήκα στο γραμματοκιβώτιό μου στη Νέα Υόρκη ποιήματά του.
* Υπάρχει ένα «νήμα», μια κεντρική ιδέα κατά κάποιον τρόπο που να συνδέει στιχουργικά τα τραγούδια;
Ο ίδιος δεν μου προσδιόρισε κάποιο «νήμα» όταν μου έδωσε τα ποιήματα, το άφησε κι αυτό «αόρατο». Οι συναντήσεις μου μαζί του κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του δίσκου (χρειάστηκαν πέντε ολόκληρα χρόνια για να γίνει αυτό) ανέδειξαν ως τέτοιο τον ίδιο και τον ψυχισμό του. Αυτό το νήμα γινόταν όλο και πιο ορατό όσο τον γνώριζα καλύτερα ως άνθρωπο.
* Εκτός από προσωπικά θέματα, τα τραγούδια αυτά αποτυπώνουν και το κλίμα αλλά και τις συνέπειες της πολύμορφης κρίσης που ταλανίζει την χώρα μας τα τελευταία χρόνια;
Είναι βέβαιο ότι ποιητές όπως ο Μάνος Ελευθερίου αφουγκράζονται την κοινωνία και αντιδρούν μέσω της γραφής τους είτε ως «προφήτες» είτε σαν καθρέφτες αυτών που συμβαίνουν γύρω τους. Την ίδια στιγμή ο τρόπος που ο ακροατής επεξεργάζεται νοητικά και συναισθηματικά την πληροφορία ενός τραγουδιού είναι πάντα μοναδικός.
* Σε τι ακριβώς αναφέρεται αλλά και τι υπονοεί ο τίτλος «Αόρατος»;
Ο δίσκος έχει τον τίτλο ενός τραγουδιού που ερμηνεύει ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου. Αναφέρεται σε έναν από τους χαρακτήρες του Μάνου Ελευθερίου, έναν άνθρωπο που οι συνθήκες γύρω του τον κάνουν να αισθάνεται ένας «αόρατος, μοιραίος μισθοφόρος». Υπονοεί τη μοναξιά και την αγωνία ενός τέτοιου οδοιπόρου που αδυνατεί να ζήσει συμβατικά και παραμένει να «γυρνά έξω απ' τα δίχτυα».
* Αφού είστε και ερμηνευτής, τι σας έκανε να μην αναλάβετε εξ ολοκλήρου και αυτόν τον ρόλο στον δίσκο αλλά να τον μοιραστείτε ή και να τον αναθέσετε σε άλλους;
Τα ίδια τα τραγούδια με πήραν απ' το χέρι και με οδήγησαν στις φωνές στις οποίες τα ανέθεσα!
* Πώς προέκυψε η συνεργασία σας με τους συγκεκριμένους ξένους μουσικούς;
Τους είχα γνωρίσει στη Νέα Υόρκη, ζώντας και δουλεύοντας εκεί για μια δεκαετία. Ήξερα πολύ καλά τον ήχο τους και τι μπορούσε αυτός να προσφέρει στο όραμα που είχα για τον δικό μου ήχο.
* Και, αντίστοιχα, γιατί και πώς επιλέξατε να συνεργαστείτε με καθέναν από τους Έλληνες ερμηνευτές και πόσο εύκολο ήταν να εξασφαλίσετε τη συμμετοχή τους;
Όπως είπα και πριν, το ίδιο το υλικό με οδήγησε σ' αυτούς. Δύσκολη ήταν μόνο η πρώτη επαφή, καθώς δεν είχα μέχρι τότε παρουσία στην ελληνική δισκογραφία. Άλλοτε μόνος και άλλοτε με τη βοήθεια φίλων κατάφερα να τους βρω και να τους εκθέσω τη μουσική μου πρόταση. Από εκεί και πέρα τα πράγματα κύλησαν πολύ πιο εύκολα.
* Δεδομένης της κρίσης που υπάρχει στη διεθνή δισκογραφία και της σχεδόν ανύπαρκτης πια ελληνικής και, κατά συνέπεια, των περίπου μηδαμινών πωλήσεων, ποιες ήταν οι προσδοκίες σας από αυτό το album και σε ποιο βαθμό ικανοποιήθηκαν;
Οι προσδοκίες μου αφορούσαν πρωταρχικά την καλλιτεχνική δημιουργία. Ήθελα να αποτυπώσω τη δουλειά μου σε μια ολοκληρωμένη πρόταση και να τιμήσω τον Μάνο Ελευθερίου για την εμπιστοσύνη που μου έδειξε. Αισθάνομαι ότι το κατάφερα, καθώς η αγοραστική ζήτηση ήδη απαιτεί περισσότερα αντίτυπα από όσα διατέθηκαν στην κυκλοφορία του τον Μάρτιο. Είναι μια πολύ ευχάριστη εξέλιξη / έκπληξη, ακριβώς λόγω των συνθηκών που περιέγραψες.
* Σας ενδιαφέρει περισσότερο μια καριέρα στην Ελλάδα, στο εξωτερικό ή εξίσου και στα δύο;
Πυξίδα μου είναι η ψυχή μου. Προς το παρόν ως δημιουργός εκτιμώ πάρα πολύ την ποικιλία από ερεθίσματα που μου επιτρέπει μια καριέρα που συνδυάζει την Ελλάδα με το εξωτερικό. Η καριέρα όμως δεν είναι το παν για εμένα και αυτό μου έχει γίνει πολύ καλό μάθημα στη μέχρι τώρα διαδρομή μου.
* Και ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια, σε σχέση με τον δίσκο αλλά και πιο μακροπρόθεσμα;
Σε λίγο καιρό θα ανακοινωθεί η πρώτη μου συναυλία στην Αθήνα, στην οποία θα συμπράξουν Έλληνες και ξένοι ερμηνευτές. Πιο μακροπρόθεσμα σχέδια είναι η ηχογράφηση του επόμενου δίσκου και συναυλίες σε Ευρώπη και Αμερική. Παράλληλα, σκοπεύω να συνεχίσω να ασχολούμαι με τη σύνθεση μουσικής για ταινίες, η οποία άλλωστε ήταν και το κύριο αντικείμενο των σπουδών μου.
Κάτι που είναι απολύτως... ορατό στον τρόπο που ο Περικλής Κανάρης προσεγγίζει το τραγούδι στο άλμπουμ «Αόρατος» και είναι ο συνδυασμός αυτών των δύο -επιφανειακά αντιφατικών μεταξύ τους- ιδιωμάτων ακόμα ένας λόγος που μας κάνει να πιστεύουμε ότι θα ακούσουμε πολύ πιο ενδιαφέροντα πράγματα από αυτόν στο μέλλον....
ΜΟΤΟ
Συνδετικό «νήμα» των τραγουδιών είναι ο ίδιος ο Μάνος Ελευθερίου και ο ψυχισμός του
Ο τρόπος που ο ακροατής επεξεργάζεται νοητικά και συναισθηματικά την πληροφορία ενός τραγουδιού είναι πάντα μοναδικός
Τα ίδια τα τραγούδια με πήραν απ' το χέρι και με οδήγησαν στις φωνές στις οποίες τα ανέθεσα!
Η αγοραστική ζήτηση του δίσκου ήδη απαιτεί περισσότερα αντίτυπα από όσα διατέθηκαν στην κυκλοφορία του
