«Τέταρτο δρόμο» για την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία «βλέπει» έκθεση του Ιδρύματος Ευρωπαϊκών Προοδευτικών Μελετών (FEPS, think tank που είναι συνδεδεμένο με το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα). Στην έκθεση, την οποία υπογράφει η Άνα Ρίτα Φερέιρα, καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστημίου Beira Interior της Πορτογαλίας, αναλύεται το επιτυχημένο παράδειγμα της νυν κυβέρνησης της Πορτογαλίας σε αντίθεση με τον αποτυχημένο «τρίτο δρόμο» που εφάρμοσε ο πρώην πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας Τόνι Μπλερ.
Η έκθεση του FEPS, του οποίου επικεφαλής είναι ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάσιμο Ντ' Αλέμα, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η σοσιαλιστική κυβέρνηση της Πορτογαλίας, που εξελέγη το 2015 και υποστηρίζεται από τρία κόμματα αριστερών και προοδευτικών πεποιθήσεων, έχει καταφέρει να «γυρίσει τη σελίδα στη λιτότητα», εφαρμόζοντας παράλληλα τους ευρωπαϊκούς κανόνες δημοσιονομικής πολιτικής.
Συγκεκριμένα η συγγραφέας της έκθεσης του FEPS αναφέρει ότι «η τρέχουσα πορτογαλική πολιτική εμπειρία δείχνει ότι μια πολιτική πορεία που επικεντρώνεται στην οικονομική ανάπτυξη, την απασχόληση και την καταπολέμηση των ανισοτήτων είναι συμβατή με τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες» και ότι «παρά τους όποιους περιορισμούς, είναι δυνατόν να υιοθετηθεί σήμερα μια εναλλακτική με κοινωνικά και δημοκρατικά χαρακτηριστικά στην Ε.Ε.».
Η έκθεση εξηγεί πως η τρέχουσα συνεργασία των τεσσάρων κομμάτων στην Πορτογαλία (Σοσιαλιστικό Κόμμα, Κομμουνιστικό Κόμμα, κόμμα της Αριστεράς και κόμμα των Πρασίνων) σε μια προοδευτική κυβέρνηση ήταν μια αναγκαιότητα προκειμένου να αναστραφούν τα μέτρα λιτότητας που είχε επιβάλει η προηγούμενη κυβέρνηση της Δεξιάς. Τα εν λόγω μέτρα είχαν «πολιτικές και κοινωνικές συνέπειες», όπως «τη διάλυση του κράτους πρόνοιας, την έλλειψη κοινωνικής μέριμνας για τους πιο ευάλωτους, την εξαθλίωση της μεσαίας τάξης, τη γενικευμένη ιδιωτικοποίηση των δημόσιων εταιρειών».
Αντίθετα, στις «επιτυχίες» της πορτογαλικής προοδευτικής κυβέρνησης συνεργασίας συγκαταλέγονται σύμφωνα με τη Φερέιρα: «Η αποκατάσταση των οικογενειακών εισοδημάτων, η επανεκτίμηση και η εμβάθυνση του κράτους πρόνοιας, τα μέτρα για τη διασφάλιση αξιοπρεπούς εργασίας και τα μέτρα ώθησης της ανάπτυξης». Οι εν λόγω πολιτικές, «ταυτόχρονα με την τήρηση των ευρωπαϊκών κανόνων για τα δημόσια οικονομικά, απέδειξαν ότι μια άλλη πολιτική πορεία είναι δυνατή» συμπεραίνει η συγγραφέας, προσθέτοντας ότι «η ανάπτυξη, ο αριθμός των απασχολουμένων και των ελλειμμάτων το 2016 αποδεικνύουν ότι το δόγμα ΤΙΝΑ (σ.σ.: There Is No Alternative, δηλαδή “δεν υπάρχει εναλλακτική λύση”) ήταν ψευδές και ότι η κοινωνική δημοκρατία εξακολουθεί να είναι ένας πολύ καλός τρόπος για την επίλυση κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων».
Εξάλλου, η συγγραφέας υπογραμμίζει ότι μια ακόμα σημαντική συνέπεια μιας τέτοιας αριστερής συμμαχίας είναι ότι θα μπορούσε να κάνει «τα ριζοσπαστικά αριστερά κόμματα πιο ρεαλιστικά και πιο υπεύθυνα για τις προτάσεις και τις θέσεις τους σε χώρες που δεν συνέβαλαν ποτέ στις κυβερνητικές λύσεις και είχαν έναν ρόλο αποκλειστικά διαμαρτυρίας».
Ως εκ τούτου η έκθεση καταλήγει με την προτροπή να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Πορτογαλίας τα «αδελφά κόμματα» και άλλων χωρών: «Τα σοσιαλιστικά, σοσιαλδημοκρατικά και εργατικά κόμματα θα πρέπει να προσπαθήσουν να βρουν τις καλύτερες προϋποθέσεις για να προτείνουν την ατζέντα τους στο εκλογικό σώμα και τους καλύτερους εταίρους για να το εκτελέσουν».
