Του Πάνου Σκουρολιάκου*
Συμμετέχοντας σε ημερίδα των Ελληνικών Κοινοτήτων της Γερμανίας στην Νυρεμβέργη με θέμα την εκπαίδευση των ομογενών μας, βρέθηκα μπροστά σε πολλές εκπλήξεις. Μία από αυτές, ευχάριστη μάλιστα, ήταν η ανακάλυψη πως ενώ στην Ελλάδα οι σπουδές των νηπιαγωγών δίδονται σε επίπεδο Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, στη Γερμανία καλύπτονται από διετή πρακτική εξάσκηση. Κατά δυστυχίαν, οι απόφοιτοι των ελληνικών ΑΕΙ εκπαιδευτικοί προσχολικής αγωγής, εκεί, υπολογίζονται στο επίπεδο των συναδέλφων τους της πρακτικής εξάσκησης.
Ένιωσα πραγματικά υπερήφανος για την πρόνοια της ελληνικής πολιτείας να εξασφαλίσει εκπαίδευση υψηλού επιπέδου σε όλες τις βαθμίδες. Από το νηπιαγωγείο έως το πανεπιστήμιο. Μοιραία όμως, ο νους έκανε ένα άλμα προς την καλλιτεχνική εκπαίδευση. Τι έχουμε εδώ; Υπάρχουν πράγματι πανεπιστημιακά τμήματα καλών τεχνών. Και στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη και στην Κέρκυρα, τη Φλώρινα και αλλού. Υπάρχει σε ανώτατο επίπεδο σπουδών η Σχολή Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη. Υπάρχουν τα μουσικολογικά τμήματα σε πανεπιστήμια και σε ΤΕΙ. Υπάρχουν τα τέσσερα τμήματα Θεατρικών Σπουδών. Σε δύο από αυτά γίνονται και μαθήματα θεατρικής πρακτικής, αλλά ούτε οι ιδρυτικές τους αποφάσεις, ούτε το πρόγραμμά τους μπορούν να τα πιστοποιήσουν ως τμήματα των οποίων οι απόφοιτοι είναι ηθοποιοί ή θεατρικοί σκηνοθέτες.
Το να σπουδάσει κανείς ζωγραφική ή υποκριτική σε κάποιο ΤΕΙ ή ΑΕΙ σημαίνει ότι θα γίνει καλύτερος ζωγράφος ή ηθοποιός; Ναι! Και τούτο γιατί, πέρα από το ταλέντο του, κατ' αρχάς θα είναι ένας ενημερωμένος δημιουργός. Θα είναι ένας ζωγράφος, μουσικός ή σκηνοθέτης που θα έχει τα απαραίτητα θεωρητικά εφόδια ώστε να υποστηρίξει την πρακτική του δουλειά. Έπειτα η υλικοτεχνική υποδομή ενός ανώτερου ή ανώτατου ιδρύματος θα είναι -οφείλει να είναι- σε ένα τέτοιο επίπεδο όπου θα εξασφαλίζονται όλες οι τεχνικές προϋποθέσεις μιας άρτιας καλλιτεχνικής προπαρασκευής.
Η διδασκαλία της υποκριτικής, της θεατρικής σκηνοθεσίας, του θεατρικού φωτισμού και της θεατρικής παραγωγής ακόμα, στο εξωτερικό, είναι υπόθεση των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Σπουδαία πανεπιστήμια σε όλον τον κόσμο έχουν εξαιρετικά δυναμικά τμήματα και σχολές πρακτικών θεατρικών σπουδών. Στη χώρα μας αυτή η υπόθεση έχει ξεχαστεί στον περασμένο αιώνα. Έχοντας πραγματικά σημαντικές σχολές θεάτρου στην Ελλάδα, επαναπαυθήκαμε ίσως. Οι σχολές του Εθνικού Θεάτρου, του Θεάτρου Τέχνης, του Πέλου Κατσέλη και πολλές άλλες, έδωσαν πλήθος ταλαντούχων θεατρίνων. Υπήρχαν και θα υπάρχουν πάντα συμβάλλοντας στον πλούτο του θεάτρου στον τόπο μας. Αλλά θα πρέπει η πολιτεία να φροντίσει ώστε και σε επίπεδο ΑΕΙ να δημιουργηθούν σχολές και τμήματα για την προετοιμασία καλλιτεχνών της θεατρικής τέχνης. Σε πολλές χώρες, το πτυχίο μιας τέτοιας σχολής είναι απαραίτητο για τη διακονία σε θέσεις ευθύνης. Στην Κύπρο, για παράδειγμα, ο διευθυντής του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου, πέρα από τις καλλιτεχνικές περγαμηνές του, θα πρέπει να είναι και απόφοιτος ΑΕΙ.
Εύλογα θα αναρωτηθεί κάποιος αν είναι τούτη η κατάλληλη στιγμή για δημιουργία νέων σχολών σε ΤΕΙ και ΑΕΙ και μάλιστα εν μέσω κρίσης, με 95% ανεργία στον κλάδο των ηθοποιών. Η απάντηση είναι πως κοιτάζοντας μπροστά, προετοιμάζοντας το μέλλον, το φέρνεις πιο γρήγορα και μάλιστα απαλλαγμένο από τα δεινά του παρόντος. Τώρα μάλιστα, που διεξάγεται ο εθνικός διάλογος για την Παιδεία, είναι μοναδική ευκαιρία να ανακινηθεί το θέμα και να δρομολογηθεί η τακτοποίησή του.
Όπως το παιδί της προσχολικής ηλικίας έχει ανάγκη από παιδαγωγούς που όχι μόνον αγαπούν τα παιδιά αλλά έχουν και επιστημονική επάρκεια ανωτάτου επιπέδου, έτσι και το σπουδαίο ελληνικό θέατρο θα πρέπει να διαθέτει ηθοποιούς, σκηνοθέτες, σκηνογράφους, φωτιστές καταρτισμένους στο ανώτερο δυνατόν επίπεδο. Έτσι ώστε μαζί με τις ήδη υπάρχουσες δραματικές σχολές και τα ελεύθερα θεατρικά εργαστήρια να δώσουν ακόμα μεγαλύτερη πνοή σε μια από τις πιο σπουδαίες τέχνες που καλλιεργήθηκαν εδώ και αιώνες, σε αυτόν τον τόπο. Στο θέατρο!
* Ο Πάνος Σκουρολιάκος είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτής Περιφέρειας Αττικής
