Της Χρυσούλας Κατσαβριά - Σιωροπούλου*
Η εθνική αυτοπεποίθηση, η συναίσθηση της ευθύνης, η κατανόηση της Ιστορίας, ο συντονισμός με το γεωπολιτικό γίγνεσθαι ορίζουν τον γνήσιο πατριωτισμό. Ακριβώς στον αντίποδα κινείται ο εθνικιστικός λαϊκισμός, με τα χαρακτηριστικά της φοβικότητας, του συντηρητισμού, της ακραίας ρητορικής, της άγνοιας της Ιστορίας και των συγκαιριακών συσχετισμών.
Στη βάση αυτής της διαχωριστικής γραμμής αναμετρήθηκαν οι πολιτικές δυνάμεις με επίδικο τη συμφωνία των Πρεσπών.
Το όνομα της γειτονικής χώρας, της Βόρειας Μακεδονίας πλέον, είναι εκείνο που διεκδικούσε η Ελλάδα μετά από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας στις 16 Δεκεμβρίου του 1991 και που η τότε κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, με υπουργό Εξωτερικών τον Αντώνη Σαμαρά, δεν στάθηκε ικανή να επιλύσει.
Η «Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας», η «Δημοκρατία της Μακεδονίας» επί Μητσοτάκη - Σαμαρά, η «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας» επί Ανδρέα Παπανδρέου αποτελούν πλέον οριστικό παρελθόν. Η εθνική γραμμή, προ ΣΥΡΙΖΑ, για σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό της ΠΓΔΜ δικαιώνεται όχι από τους κατασκευαστές της, αλλά από τον Αλέξη Τσίπρα και τον Νίκο Κοτζιά. Οι κατασκευαστές της, δυστυχώς, χάθηκαν μέσα στο εθνικιστικό παραλήρημα και τον φθόνο τους για την Αριστερά και τις προοδευτικές δυνάμεις, που μπόρεσαν ό,τι εκείνοι δεν κατάφεραν επί δεκαετίες.
Είναι γεγονός ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τη συμφωνία των Πρεσπών, με την πρωτοφανή στα ιστορικά χρονικά αλλαγή ονομασίας της ΠΓΔΜ σε Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, αποκατέστησε το γόητρο της Ελλάδας και την ιστορική πραγματικότητα. Πήρε πίσω το όνομα που εκχώρησαν, χωρίς αιδώ, οι Μητσοτάκης - Σαμαράς. Και μάλιστα erga omnes, δηλαδή για κάθε χρήση, στο εξωτερικό και στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας. Υποχρεώνει όλες τις χώρες του ΟΗΕ να αναγνωρίζουν την ΠΓΔΜ με το νέο της όνομα, ανάμεσά τους και τη Ρωσία, η οποία - έχει και αυτό τη σημασία του - ήταν από τις 142 χώρες που την αναγνώριζαν ως «σκέτη» Μακεδονία.
Η ελληνικότητα της αρχαίας Μακεδονίας
Όμως, με τη συμφωνία των Πρεσπών η Ελλάδα κατοχυρώνεται, οριστικά και αμετάκλητα, η ελληνικότητα της αρχαίας Μακεδονίας, της οποίας το μεγαλύτερο τμήμα ανήκει γεωγραφικά στα σημερινά μας σύνορα, η Ιστορία και οι παραδόσεις της. Παράλληλα, αναγνωρίζεται ότι η γλώσσα των γειτόνων μας είναι νοτιοσλαβική, ενώ δεν τίθεται καν εθνοτικό ζήτημα, καθώς η συμφωνία συνάπτεται ανάμεσα σε κράτη -με τη σύγχρονη έννοια του όρου- και όχι ανάμεσα σε έθνη. Επίσης, τα ομογενειακά ζητήματα της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας τίθενται όπως ακριβώς και στην Ελλάδα. Αυτά ακριβώς τα σημεία της συμφωνίας των Πρεσπών, ακυρώνουν στην πράξη, μια για πάντα, τις όποιες αλυτρωτικές διαθέσεις των εθνικιστικών κύκλων της χώρας αυτής.
Βεβαίως, με τη συμφωνία οι δύο χώρες και οι λαοί μας έχουν την ευκαιρία και τη δυνατότητα να συμβαδίσουν στον δρόμο της ανάπτυξης και της ευημερίας. Να αναπτύξουν στενούς δεσμούς φιλίας και συνεργασίας και να συμβάλουν αποφασιστικά στη σταθερότητα της περιοχής και την ειρηνική συνύπαρξη των λαών.
Αλλά η Ελλάδα αναβαθμίζει τον γεωπολιτικό της ρόλο στην ταραγμένη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μεσογείου ως αξιόπιστος και έγκυρος διεθνής συνομιλητής. Απαλλαγμένη από αγκάθια στα πλευρά της, μπορεί να προσανατολιστεί στα σοβαρά ανοιχτά εξ Ανατολών μέτωπα και να προασπίσει αποτελεσματικά τα εθνικά συμφέροντα και την ασφάλειά της.
Οι Έλληνες δεν έχουμε την πολυτέλεια ούτε για περιττούς εθνικιστικούς πειραματισμούς ούτε για διχαστικές λογικές και πρακτικές. Πολύ περισσότερο, δεν έχουμε ανάγκη να μετατρέψουμε τα κομματικά και τα προσωπικά αδιέξοδα ορισμένων σε στρατηγικό αδιέξοδο της χώρας. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο ήταν λάθος η αναγωγή του «Μακεδονικού» σε μείζον θέμα αντιπαράθεσης, παρά το γεγονός ότι ακόμη και ένας έντονος διάλογος μπορεί να είναι εντέλει χρήσιμος.
Είναι αναμφισβήτητο ότι μετά το τέλος των Μνημονίων η χώρα ανακτά την εθνική της κυριαρχία τόσο στο επίπεδο της οικονομίας όσο και στο επίπεδο της εξωτερικής πολιτικής. Έχουν ανοίξει οι ορίζοντες για τη δίκαιη ανάπτυξη και την εθνικά υπερήφανη πορεία των Ελλήνων. Στο πλαίσιο αυτό, οι διαχωριστικές γραμμές στην πολιτική ζωή μετατοπίζονται εκεί που επιβάλλουν η σύγχρονη πραγματικότητα και τα συμφέροντα της κοινωνίας των πολλών. Με πατριωτική και κοινωνική ενότητα μπορούμε να διεκδικήσουμε αποφασιστικά το μέλλον μας.
* Η Χρυσούλα Κατσαβριά - Σιωροπούλου είναι βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Νομού Καρδίτσας
