Δυο εβδομάδες συμπληρώνονται αύριο από τη φονική πυρκαγιά στην ανατολική Αττική που άφησε πίσω της 87 νεκρούς καίγοντας σχεδόν ολοσχερώς το Μάτι. Μια καταστροφή που, μετά τον θρήνο και το σοκ, ανέδειξε με τον πιο ωμό τρόπο τα πολεοδομικά, οικιστικά και περιβαλλοντικά εγκλήματα που αποτέλεσαν πραγματικότητα εδώ και δεκαετίες. Μια "κανονικότητα" για το πελατειακό κράτος που έστησαν και συντήρησαν προκειμένου να συντηρηθούν οι κυβερνήσεις, οι ίδιες δηλαδή πολιτικές δυνάμεις που σήμερα υποκριτικά κουνούν το δάχτυλο χρησιμοποιώντας ακόμη και τους νεκρούς για μικροπολιτικά οφέλη.
Η ώρα της αποτίμησης
Της κρίσης και της έκτακτης ανάγκης έπονται η αποτίμηση, ο απολογισμός και φυσικά η απόδοση ευθυνών, όπου αυτές υπήρξαν. Μια διαδικασία που, όπως έχουν επανειλημμένα δηλώσει τόσο ο Αλέξης Τσίπρας όσο και άλλα στελέχη της κυβέρνησης, θα πρέπει να γίνει με νηφαλιότητα και να είναι ουσιαστική. "Τίποτα δεν θα μείνει κρυφό και τίποτα δεν γίνεται εν θερμώ. Η απόδοση ευθυνών είναι μια διαδικασία που γίνεται ήδη", λέει χαρακτηριστικά στην "Α" της Κυριακής ο υπουργός Επικρατείας Χρ. Βερναρδάκης, επισημαίνοντας πως κάθε τέτοια διαδικασία, "εφόσον καταλήγει σε ευθύνες συγκεκριμένες, συνεπάγεται και αλλαγές προσώπων, σε όλα τα επίπεδα". Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, ερευνώνται ήδη τυχόν λάθη και κενά εκείνη την εφιαλτική Δευτέρα ενώ η δικαστική έρευνα για τις φονικές πυρκαγιές πέρασε την Παρασκευή στα χέρια του προϊσταμένου της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών.
Έτσι, δεδομένου ότι η έκτακτη κατάσταση έχει πλέον παρέλθει, όπως έκανε γνωστό το Μέγαρο Μαξίμου στην ανακοίνωση για την αποδοχή της παραίτησης Τόσκα από τον πρωθυπουργό, τις επόμενες μέρες αναμένεται να πέσει φως και να απαντηθεί εάν υπήρξαν πολιτικά αλλά και επιχειρησιακά λάθη. Άλλωστε, παρά τις κραυγές της αντιπολίτευσης που ζητάει "θυσίες" -όπως έγραψε στο Twitter ο Α. Γεωργιάδης- υπουργών και άλλων πολιτικών και επιχειρησιακών παραγόντων για να ικανοποιηθεί η επικοινωνιακή και μικροπολιτική αντιπολιτευτική ανάγκη, η κυβέρνηση έδειξε έτοιμη να αναλάβει το πολιτικό κόστος, με όρους όχι επικοινωνίας αλλά ουσίας.
Υποκρισία και παιχνίδια της αντιπολίτευσης πάνω στις στάχτες
Αμέσως μετά τον περιορισμό των πυρκαγιών και τη μάχη που δόθηκε στο Μάτι, ο Αλ. Τσίπρας από το υπουργικό συμβούλιο ανέλαβε ακέραια την πολιτική ευθύνη, δείχνοντας πως δεν θα ακολουθήσει την πεπατημένη των προηγούμενων κυβερνήσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρωθυπουργός έκανε δεκτή την παραίτηση του αναπληρωτή υπουργού Προστασίας του Πολίτη, όχι την ώρα της κρίσης αλλά αφού αυτή παρήλθε. Μια παραίτηση που είχε κατατεθεί από την πρώτη ημέρα μετά την καταστροφή για λόγους συνειδησιακούς και ηθικούς αλλά δεν έγινε δεκτή, καθώς, όπως είχε αποκαλύψει ο Νίκος Τόσκας, ο Αλ. Τσίπρας τού είχε πει πως την ώρα της πάλης συνεχίζουμε.
Η αντίδραση της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην παραίτηση Τόσκα, αλλά και του ΚΙΝ.ΑΛΛ. που μοιάζει πλέον απλώς να συμπληρώνει πολιτικά τη Ν.Δ., δείχνει πως για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τη Φώφη Γεννηματά οι ηθικολογικές προτροπές για παραιτήσεις είναι προφάσεις εν αμαρτίαι. "Λίγη" χαρακτήρισαν και τα δύο κόμματα την παραίτηση, ενώ λίγες μόλις ημέρες πριν χαρακτήριζαν την απόφαση της κυβέρνησης για επιτάχυνση των κατεδαφίσεων αυθαιρέτων, λίγο-πολύ, ως "στάχτη στα μάτια" προκειμένου να μην αποδοθούν ευθύνες και να μην υπάρξουν παραιτήσεις. Βέβαια, όσο πίσω κι αν ανατρέξει κανείς, δεν θα βρει ανάληψη πολιτικής ευθύνης και παραίτηση υπουργού, ούτε μετά το πολύνεκρο ναυάγιο του "Σάμινα" ούτε μετά τις φονικές πυρκαγιές στην Ηλεία το 2007.
Πολιτική ευθύνη με πράξεις
Όπως λένε χαρακτηριστικά κυβερνητικά στελέχη, η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης θα πρέπει να έχει υλικό αποτύπωμα. Από τη μια, τα άμεσα μέτρα ενίσχυσης των πληγέντων και των οικογενειών τους που ήδη εφαρμόζονται χωρίς προβλήματα. Από την άλλη, μπαίνουν οι βάσεις για ριζικές τομές, τόσο στο οικιστικό όσο και στην Πολιτική Προστασία. "Ας είναι οι τραγωδίες σε Μάνδρα και Μάτι ο συναγερμός και το έναυσμα για σημαντικές αλλαγές", υπογράμμιζε ο Αλ. Τσίπρας την Πέμπτη, δίνοντας το σήμα για τις προθέσεις της κυβέρνησης.
Σε αυτό το πλαίσιο, θυροκολλούνται από αύριο οι πρώτες 61 κατεδαφίσεις αυθαιρέτων στην Αττική, τα οποία έχουν κριθεί επικίνδυνα για τη δημόσια ασφάλεια, μετά την ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου προτεραιοποίησης, σύμφωνα με τις κυβερνητικές αποφάσεις και τη σχετική τροπολογία που ψηφίστηκε την Τετάρτη. Παράλληλα, προχωράει τάχιστα η προτεραιοποίηση για κατεδαφίσεις 200 έως 300 ακόμη αυθαιρέτων που αφορούν κατά κύριο λόγο περιφράξεις στην παραλία, σε ρέματα, καθώς και σε αναδασωτέες εκτάσεις, ενώ με εντολή της Περιφέρειες προχωράει ο καθαρισμός των ρεμάτων.
Την ίδια στιγμή, σε συνεργασία με το ΕΜΠ και σειρά ειδικών, αναμένεται ένα συνολικό σχέδιο χωροταξικών, πολεοδομικών και περιβαλλοντικών παρεμβάσεων για το Μάτι, τη Μάνδρα και όλες τις "κόκκινες" περιοχές. Στόχος όμως του Μαξίμου είναι αυτό να γίνει για το σύνολο της Αττικής αλλά και της χώρας. Παράλληλα, άμεσα αναμένεται το σχέδιο για τη ριζική αναβάθμιση και αναδιοργάνωση της Πολιτικής Προστασίας, τους βασικούς άξονες του οποίου περιγράφει στο φύλλο που κρατάτε στα χέρια σας ο Χρ. Βερναρδάκης (σελ.7).
Συγκρούσεις για να μην θρηνήσουμε ξανά νεκρούς
Η διαχείριση αυτής της τραγωδίας δεν χωράει επικοινωνιακά παιχνίδια ούτε φόβο για τυχόν πολιτικό κόστος. Οι 87 νεκροί συνάνθρωποί μας δεν θα γυρίσουν πίσω. Έχει υποχρέωση όμως η Πολιτεία να "σπάσει αυγά", να συγκρουστεί αποφασιστικά και να μην κάνει πίσω. Προκειμένου να μην υπάρξει ποτέ ξανά τέτοια τραγωδία, να μην θρηνήσουμε νεκρούς που παγιδεύτηκαν σε μάντρες και συρματοπλέγματα που κλείνουν την πρόσβαση στην παραλία ή που πνίγηκαν από χείμαρρο πάνω σε χτισμένο ρέμα. Τα πρώτα δείγματα είναι θετικά έως και "έκπληξη" για τα ελληνικά δεδομένα. Στην χώρα που με ένα "θα φτάσει το μαχαίρι στο κόκκαλο", όλα λησμονούνταν.
Η Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη -με το ΚΙΝ.ΑΛΛ. - ΠΑΣΟΚ στην ίδια γραμμή-, μετά την προσπάθεια για σοβαρή και νηφάλια στάση, αποκάλυψε το πρόσωπο της: Μην πειράξετε τα αυθαίρετα, μην διαλύσετε το πελατειακό σύστημα που μας έθρεφε τόσες δεκαετίες. Αρκεί μόνο να φύγει ο Τσίπρας και η κυβέρνησή του.
