Περισσότεροι από 2.200 ήταν οι επισκέπτες που συνέρρευσαν στον μαρτυρικό τόπο της Μακρονήσου κατά την επίσκεψη μνήμης και τιμής που διοργάνωσαν οι εφημερίδες της Αριστεράς ΑΥΓΗ, ΕΠΟΧΗ και το περιοδικό ΣΠΟΥΤΝΙΚ.
Άνθρωποι κάθε ηλικίας, με ιδιαίτερη συγκίνηση προσκύνησαν τον τόπο μαρτυρίου, όπου εξελίχθη ένα από τα μεγαλύτερα σχέδια εξόντωσης πολιτικά αντιφρονούντων, με χρήση κάθε είδους βασανιστηρίων ως την τελική εξόντωση πολλών εξ αυτών.
Ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ, Παναγιώτης Ρήγας κατέθεσε στεφάνι εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ, στο Μνημείο του Μακρονησιώτη Δεσμώτη. Την κατάθεση στεφάνου εκ μέρους της ΑΥΓΗΣ πραγματοποίησε ο διευθύνων σύμβουλος του Δ.Σ. της «ΑΥΓΗΣ», Δημήτρης Στούμπος μαζί με την βουλεύτρια του ΣΥΡΙΖΑ, Ελένη Σταματάκη εκ μέρους της «ΕΠΟΧΗΣ». Στην εκδήλωση τιμής παραβρέθηκαν υπουργοί, βουλευτές και στελέχη της κυβέρνησης.
Ακολούθησε εκδήλωση στο χώρο του θεάτρου ΑΕΤΟ της Μακρονήσου όπου έγινε ιστορική αναδρομή από τον ιστορικό Τάσο Σακελλαρόπουλο. Η εκδήλωση τιμής ολοκληρώθηκε με τραγούδια αντίστασης από τη Nατάσσα Παπαδοπούλου -Τζαβέλλα και τον Ανδρέα Τσεκούρα.
Στην συνέχεια οι επισκέπτες κατευθύνθηκαν στο Λαύριο όπου πραγματοποιήθηκε κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο της μάνας, γυναίκας, αδερφής του Μακρονησιώτη Δεσμώτη. Στο χώρο του Μηχανουργείου υπήρχε έκθεση φωτογραφικού υλικού από τη Μακρόνησο και πραγματοποιήθηκε μουσική εκδήλωση αφιερωμένη στα τραγούδια αντίστασης από την ρεμπέτικη κομπανία «Εκ των εν όντων».
Μικρή ιστορική αναδρομή
Το 1947 ένα χρόνο μετά την λήξη των Δεκεμβριανών η «δεξιά» με τη βοήθεια των Άγγλων νικάει στις εκλογές του 1946, χωρίς αντίπαλο, ενώ μερικούς μήνες μετά επαναφέρει τον βασιλιά με ένα εσπευσμένο δημοψήφισμα. Οι αγωνιστές της εθνικής αντίστασης για ελευθερία, κοινωνικά δικαιώματα, δικαιοσύνη υφίστανται διώξεις, φυλακίσεις, εκτελέσεις σε μια προσπάθεια ολοκληρωτικής εξόντωσης. Στόχος να καμφθεί το πνεύμα αντίστασης και το απαράμιλλο φρόνημα ενός ολόκληρου λαού.
Τον Φεβρουάριο του 1947 αποφασίζεται η δημιουργία των στρατοπέδων της Μακρονήσου. Στις 28 Μαϊου 1947 μετέφεραν τους πρώτους «εθνικώς υπόπτους» στρατιώτες με στόχο την «εξυγίανση» του στρατού από τις αριστερές και ανατρεπτικές ιδέες.
Τον Μάρτιο του 1948 έγινε έδρα των Στρατιωτικών Φυλακών Αθηνών (Σ.Φ.Α.) και του Οργανισμού Αναμορφωτηρίου Μακρονήσου (Ο.Α.Μ.) Στις φυλακές κλείστηκαν οι αξιωματικοί του ΕΛΑΣ και της Μέσης Ανατολής, υπόδικοι στρατοδικείων. Στο Αναμορφωτήριο μεταφέρθηκαν εξόριστοι από τη Γυάρο κάθε ηλικίας. Το 1949 δημιουργούνται Ειδικά Στρατόπεδα Αναμόρφωσης Ιδιωτών για τους πολιτικούς εξόριστους και το Γενάρη του 1950 δημιουργείται το Ειδικό Στρατόπεδο Αναμορφώσεως Γυναικών (ΕΣΑΓ) για τις εξόριστες γυναίκες.
Σε πλήρη εξέλιξη και εφαρμογή το σχέδιο της πολιτικής, ηθικής και φυσικής εξόντωσης των «αντιφρονούντων» που διενεργούνταν με άπειρους τρόπους βασανιστηρίων είχε ως στόχους: την συγκέντρωση των κομμουνιστών, αριστερών και προοδευτικών νέων για την αναμόρφωσή τους, την παύση της πολιτικής τους δράσης, την στέρηση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος από ικανότατα στελέχη, την «συμμόρφωση» μιας κοινωνίας που βρισκόταν σε εμφύλιο.
Τα βασανιστήρια ήταν καθημερινά και περιελάμβαναν πολύωρες αγγαρείες, διαπόμπευση όσων δεν υπέγραφαν δήλωση, ξυλοδαρμούς, αναγκαστική αυπνία, πείνα και δίψα, πέταγμα στη θάλασσα, φάλαγγα, κουβάλημα πέτρας, άγριοι ξυλοδαρμοί μέχρι θανάτου, υποχρεωτική ορθοστασία. Κατασκευάζονται τα «σύρματα» χώροι «πειθαρχικής διαβίωσης» ιδιαίτερης σκληρότητας ενώ βασανιστήρια διενεργούνταν στις «χαράδρες» του νησιού τις νυχτερινές ώρες. Κορύφωση της «αναμόρφωσης» ήταν η σφαγή των στρατιωτών του ΑΕΤΟ την Άνοιξη του 1948 όπου οι αυτόπτες μάρτυρες κάνουν λόγο για 300 νεκρούς. Ο συνολικός αριθμός των κρατουμένων φτάνει τους 100.000 κατά τη διάρκεια λειτουργίας των στρατοπέδων.
Ο «Παρθενώνας του νέου ελληνισμού» κατά τον δεξιό Παναγιώτη Κανελλόπουλο, ή η «νέα Εδέμ στα μάτια της Ελληνικής Ιστορίας» κατά τον μετέπειτα Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τσάτσο έκλεισε οριστικά το 1957. Το Μάιο του επί υπουργίας Μελίνας Μερκούρη, η Μακρόνησος χαρακτηρίζεται ως ιστορικός τόπος και όλα τα κτήρια διατηρητέα μνημεία». Το 1955 θεσμοθετείται το διάταγμα «Περί χρήσεων γης».
Αναλυτικό ρεπορτάζ στην έντυπη ΑΥΓΗ
