Με αφετηρία δύο εξαγγελλόμενες προσπάθειες που επιχειρούν να αφήσουν ένα ξεκάθαρο προοδευτικό αποτύπωμα στην ελληνική κοινωνία, το όραμα ως έννοια επιστρέφει στην πολυδοκιμαζόμενη εγχώρια πολιτική σκηνή. Επιπλέον, μέσα από αυτές τις επιχειρούμενες ριζοσπαστικές αλλαγές αναδεικνύονται ακόμη περισσότερο οι διαιρετικές τομές: Κοινωνικό κράτος και ενίσχυση της δημοκρατίας ή νεοφιλελευθερισμός και ανεξέλεγκτη αγορά. Συμμαχία για την προάσπιση του κοινωνικού κράτους, τη δίκαιη ανάπτυξη και την εμβάθυνση της δημοκρατίας ή συμμαχία για τον ακραίο νεοφιλελευθερισμό και τη φαυλοκρατία.
Αναπτυξιακό περιφερειακό σχέδιο
Η χάραξη ενός αναπτυξιακού περιφερειακού σχεδιασμού από κοινού με τους παραγωγικούς, επιστημονικούς, αυτοδιοικητικούς φορείς καθώς και με όλους τους ενεργούς πολίτες ανά περιοχή και ανά τομέα αποτελεί ένα φιλόδοξο εγχείρημα από μεριάς της κυβέρνησης. Κάτι τέτοιο επιχειρείται για πρώτη φορά, με συγκεκριμένη στοχοπροσήλωση και η επιτυχής ολοκλήρωσή του είναι βέβαιο ότι θα βάλει σε νέα τροχιά τη χώρα, εκκινώντας ουσιαστικά αυτό που προσδιορίζεται ως παραγωγική ανασυγκρότηση.
Στο σημείο αυτό αναδεικνύεται ακόμη μια ποιοτική διαφορά σε σύγκριση με το παλαιοκομματικό σύστημα που κυβέρνησε μέχρι χθες. Το ότι δηλαδή, αν και μιλούσαν στο όνομα του εξευρωπαϊσμού, στην πραγματικότητα χάρασσαν για μικροπολιτικούς λόγους μια απροσδιόριστη και ανεφάρμοστη πολιτική σε εθνικό επίπεδο με αντιαναπτυξιακές-καταστροφικές εν τέλει συνέπειες.
Αυτό επιχειρεί να αλλάξει σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να διαμορφωθεί μια δίκαιη περιφερειακή ανάπτυξη με σεβασμό στο περιβάλλον και πυξίδα τις πραγματικές ανάγκες. Η απόφαση της Κ.Ε. του κόμματος τον Φεβρουάριο για τη διεξαγωγή 13 περιφερειακών συνεδρίων με θέμα την παραγωγική ανασυγκρότηση κινείται ακριβώς σε αυτή την κατεύθυνση. Το σχεδιαζόμενο μοντέλο θα βασιστεί στα πλεονεκτήματα της κάθε περιοχής, σε μια προσπάθεια αντίστοιχη με αυτή που αρκετές χώρες της Ευρώπης, από την εποχή της ΕΟΚ μέχρι τη σημερινή Ε.Ε., εφάρμοσαν και ακολουθούν. Αυτό είναι το στρατηγικό σχέδιο για την παραγωγική ανασυγκρότηση που παρουσίασε ο πρωθυπουργός προ ημερών στο υπουργικό συμβούλιο, κάνοντας λόγο για πρόγραμμα που θα μειώνει τις ανισότητες, θα αναδιανέμει δίκαια τον πλούτο και θα δίνει το δικαίωμα σε όλους να έχουν μια αξιοπρεπή δουλειά.
Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά ανά γεωγραφική περιοχή είναι εκείνα που θα δώσουν τη δυνατότητα να υπάρξει μια ισόρροπη ανάπτυξη και στις 13 περιφέρειες, δίνοντας προοπτική σε προϊόντα ανταγωνιστικά, σε υπηρεσίες ποιοτικά αναβαθμισμένες και δημιουργώντας αρκετές θέσεις εργασίας. Θέσεις για νέους επιστήμονες που θέλουν να ασχοληθούν με την ερευνά και την καινοτομία, για αυτοαπασχολούμενους και μισθωτούς σε συνθήκες υγιούς επιχειρηματικότητας και εργασιακών δικαιωμάτων, για αγρότες που επιθυμούν να στραφούν στην παραγωγή προϊόντων με “ετικέτα”.
Συνταγματική αναθεώρηση
Η αναθεώρηση του συντάγματος αποτελεί μια θεμελιώδη διαδικασία η οποία αξίζει και πρέπει να τύχει θερμής αντιμετώπισης από όλο το προοδευτικό φάσμα της κοινωνίας. Και αυτό διότι μέσα από την κορυφαία αυτή διαδικασία θα ενδυναμωθούν ακόμη περισσότερο η δημοκρατία και η δικαιοσύνη. Θα ενισχυθούν τα δικαιώματα κάθε μορφής και θα διασφαλιστούν εκ νέου η δημόσια Υγεία και η δημόσια Παιδεία. Επίσης θα θωρακιστούν επιπλέον τα κοινά αγαθά, όπως η καθολική πρόσβαση σε ενέργεια και νερό, ενώ θα προστατευτούν περισσότερο το περιβάλλον και ο δημόσιος χώρος.
Είναι σημαντικό αυτή η αναθεώρηση του καταστατικού χάρτη της χώρας να πάρει την μορφή μιας επανεκκίνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η ουσιαστική επεξεργασία του πρέπει να συνδεθεί με την ελπίδα για μια νέα πορεία που οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα τόσο μεταξύ των πολιτών όσο και των πολιτών με το κράτος θα κινούνται σε ένα αξιακό πλαίσιο αλληλοσεβασμού και ισοπολιτείας. Είναι καιρός να επιτευχθεί επιτέλους η μείωση της γραφειοκρατίας και η πάταξη της διαφθοράς. Αυτή η πορεία - προετοιμασία πρέπει να σηματοδοτηθεί από μια μαζική διάθεση που θα εκδηλώνει ακριβώς το ενδιαφέρον για την δημόσια σφαίρα και τα πολιτικά πράγματα. Οι προτάσεις του πρωθυπουργού για τη συνταγματική αναθεώρηση στο προαύλιο της Βουλής των Ελλήνων τον Ιούλιο του 2016 καθώς και η σύσταση ειδικής Επιτροπής θέτουν τη λαϊκή συμμετοχή ως απαραίτητη προϋπόθεση.
Με τις παραπάνω διαθέσεις και σε συνδυασμό με τα όσα έχουν γίνει μέχρι τώρα με τον νόμο για τη διοικητική ανασυγκρότηση, την ψήφιση της απλής αναλογικής, την κατάθεση του νομοσχεδίου για την αλλαγή στην Αυτοδιοίκηση, την κατοχύρωση της εθνικής σύνταξης, το παράλληλο πρόγραμμα για την ανθρωπιστική κρίση, τον νόμο για την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, τον νόμο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, τον νόμο για τις τηλεοπτικές άδειες κ.ά., είναι εμφανές ότι η εν λόγω κυβέρνηση δεν επιλέχθηκε μόνο για να διαχειριστεί την οικονομική κρίση. Κλήθηκε παράλληλα να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των καιρών και να βγάλει τη χώρα από το αδιέξοδο της αξιακής κρίσης. Για την επιτυχία αυτή, προϋπόθεση είναι η αφύπνιση και η συμμετοχή των λαϊκών στρωμάτων που ταξικά και ιδεολογικά κινούνται στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο.
Μέτωπο για την προάσπιση του κοινωνικού κράτους και της δημοκρατίας
Σε αυτή την προσπάθεια και έχοντας γίνει γνωστές οι προθέσεις των προσώπων και των φορέων (πολιτικά κόμματα, οικονομικά συμφέροντα, μιντιακοί κύκλοι) που στηρίζουν τον άξονα του νεοφιλελευθερισμού (που ενίοτε εναγκαλίζεται και με την Ακροδεξιά), ο προοδευτικός κόσμος οφείλει να συμμαχήσει για τη δημιουργία ενός μεγάλου μετώπου που θα στηρίξει το οραματικό αυτό σχέδιο.
Για τη δημιουργία του κοινωνικού αυτού μετώπου, ο ΣΥΡΙΖΑ απευθύνει κάλεσμα σε όλες και όλους που αγωνιούν για το παρόν και το μέλλον της κοινωνίας και που επιζητούν έναν χώρο διαλόγου για τα μικρά και τα μεγάλα ζητήματα. Το προσκλητήριο αφορά εκείνες και εκείνους που επιθυμούν να συμβάλουν δημιουργικά, συλλογικά και ανιδιοτελώς απέναντι στον φασισμό, στις πελατειακές σχέσεις, στα σκάνδαλα και στη διασπάθιση δημόσιου χρήματος. Ο σχηματισμός του αποτελεί ένα ανάχωμα απέναντι στην προσπάθεια παλινόρθωσης του παλαιοκομματισμού και των αναχρονιστικών του πρακτικών.
Οι νέες αυτές κοινωνικές συμμαχίες είναι ο μόνος σύμμαχος του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησης και γι' αυτό τον λόγο επιζητεί μια σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης με του πολίτες. Μέσα από αυτή τη διαδικασία μπορεί να αναπτυχθεί μια τέτοια δυναμική ικανή να επαναφέρει στο προσκήνιο όλο εκείνο το θεμελιακό αφήγημα για την οικοδόμηση μιας πλουραλιστικής κοινωνίας με ίσες ευκαιρίες για όλους. Η επιτυχία ή όχι του εγχειρήματος θα κριθεί από τη διάθεση για ενεργή συμμετοχή στον μαζικό χώρο, στο οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
* Ο Γιάννης Βουλγαράκης είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ
