Τήνος και Μύκονος. Βράχοι στο Αιγαίο και οι δύο. Μπορεί το στενό που τους χωρίζει να είναι "μία δρασκελιά δρόμος", αλλά, αν το πολυεξετάσει κανείς, αυτό το μπουγάζι κρατάει σε απόσταση δύο εντελώς διαφορετικούς κόσμους και... ιστορίες.
Ο ένας κόσμος, αυτός της Μυκόνου, φανταχτερός, προκλητικός, κοσμοπολίτης, εκκεντρικός, που απασχολεί καθημερινά όλα τα ΜΜΕ της υφηλίου. Ο άλλος διακριτικός, διστακτικός μέχρι και πριν από μερικές δεκαετίες να ακολουθήσει τους κανόνες του σύγχρονου τουριστικού μάρκετινγκ και ενίοτε συντηρητικός, καθώς η πλειονότητα των επισκεπτών της έρχεται σε αυτόν για θρησκευτικούς λόγους.
Το παράξενο της υπόθεσης; Το ένα νησί, η Τήνος, κουβαλάει μία τουριστική ιστορία σχεδόν δύο αιώνων. Στα τέλη του 19ου αιώνα οι τοπικές εφημερίδες έγραφαν ότι το νησί επισκέπτονται σχεδόν 30.000 επισκέπτες - προσκυνητές τον χρόνο. Για το άλλο η τουριστική βιομηχανία είναι μία σχετικά πρόσφατη ανακάλυψη. Και όμως, σε αυτές τις λίγες δεκαετίες κατάφερε να γίνει σημείο αναφοράς για όλα τα ΜΜΕ και όνειρο ζωής για εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη που ονειρεύονται να περάσουν λίγες μέρες στο νησί.
Τι πουλάει καλύτερα; Ο "νέος". Και αυτό το διαπιστώνει κανείς από τους αριθμούς. Οι επενδύσεις στις υποδομές, το real estate, τα προγράμματα των κρουαζιερόπλοιων, η διάρκεια της τουριστικής περιόδου, το ύψος των ιδιωτικών επενδύσεων, η μέση κατά κεφαλήν δαπάνη είναι μερικοί χρήσιμοι δείκτες για να δώσει κανείς την απάντηση. Οι κανόνες της προσφοράς και της ζήτησης είναι, όπως λένε οι οικονομολόγοι, ο "καθρέπτης" της οικονομίας. Η ποσοτική μέθοδος μέτρησης και αξιολόγησης, η τόσο προσφιλής στους οπαδούς της "παντοδυναμίας της αγοράς", αποκαλύπτει μία "αναμέτρηση" που παραπέμπει στους βιβλικούς Δαυίδ και Γολιάθ.
Κάπου εδώ μπαίνει η πολιτική. Μία χώρα όπως η Ελλάδα, που διατείνεται ότι η δική της βαριά βιομηχανία είναι ο τουρισμός, θα πρέπει κάποια στιγμή να αποφασίσει ποιον από τους δύο κόσμους θέλει να ακολουθήσει. Και είναι το δίχως άλλο μία πολιτική απόφαση, γιατί το κάθε ένα από τα δύο αυτά μοντέλα έχει διαφορετικό κόστος, διαφορετικό κίνδυνο, διαφορετική χρηματοροή και -το κυριότερο- διαφορετική διάρκεια ζωής.
Η πράξη δείχνει ότι για μία ακόμη φορά η απάντηση που έχει δοθεί παραπέμπει σε αυτό που λέει ο λαός: «δύο καρπούζια στην ίδια μασχάλη». Αν αξιολογήσει κανείς την προσέγγιση αυτή, η οποία άρχισε να κυριαρχεί από τις αρχές της κρίσης, με βάση τους αριθμούς, θα διαπιστώσει ότι, αργά ή γρήγορα, οδηγεί σε αδιέξοδο. Πώς αλλιώς μπορεί να ερμηνεύσει κανείς την κατακόρυφη πτώση της κατά κεφαλήν τουριστικής δαπάνης που καταγράφεται στα χρόνια που ο ελληνικός τουρισμός μετατράπηκε απο «επώνυμο μπακάλικο» σε «σούπερ μάρκετ». Γι' αυτούς και για πολλούς ακόμα λόγους θα πρέπει η πολιτική, πέρα από ιδεοληψίες, συνθήματα και πυροτεχνήματα, να δώσει απάντηση στο ερώτημα: Μύκονος ή Τήνος. Μπορεί το στενό που τους χωρίζει να είναι μικρό, αλλά οι διαφορές τους είναι χαώδεις. Και σήμερα θα πρέπει κανείς να γνωρίζει τουλάχιστον το προϊόν που πουλάει.
