Του Βασίλη Σκλιά*
Μέσα στην πρωτόγνωρη μετάβαση της Αριστεράς από τη θέση της στην δομική αντιπολίτευση σε θέση κυβερνητικής ευθύνης, αναδείχτηκαν τα χρόνια προβλήματα ανομοιογένειας της Αριστεράς, την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ, σε μια φάση ανοδικής πορείας, είχε καταφέρει, έστω με αντιφάσεις, να εκφράσει ενιαία. Υπό ακραίες συνθήκες πίεσης που επέβαλαν οι δανειστές, εκδηλώθηκε διάσπαση, αλλά και αποχωρήσεις και αποστρατεύσεις συντρόφων.
Μέσα από τις αντιθέσεις που εκδηλώνονται στο πεδίο της καθημερινότητας και που ο καθένας βιώνει άμεσα και προσωπικά, υπάρχει ο κίνδυνος να χάσουμε από το οπτικό μας πεδίο τη "γενική έποψη", την ευρύτερη εικόνα. Τί θα γράψει δηλαδή η ιστορία γι' αυτά τα δραματικά γεγονότα; Τέτοια και ακόμη δραματικότερα έχει ζήσει σε άλλες περιόδους η Αριστερά, αλλά ξαναστήθηκε στα πόδια της, επανακαθορίστηκε, παρέμεινε όμως Αριστερά και προχώρησε.
Τι συνέβη τα τελευταία χρόνια;
Πολύ αφαιρετικά: Σε ένα κράτος - μέλος της Ε.Ε., υπό την ακραία πίεση άνωθεν επιβαλλομένων νεοφιλελεύθερων πολιτικών λιτότητας, ξεπήδησε μια Αριστερά που κατάφερε να πάρει την κυβέρνηση (η εξουσία είναι άλλο θέμα). Η κυβέρνηση αυτή απετέλεσε μια αφόρητη παραφωνία στο ευρωπαϊκό πανόραμα του νεοφιλελευθερισμού. Έπρεπε ή να αφομοιωθεί ή να ανατραπεί. Με μοχλό το χρέος, οι δανειστές άσκησαν αυτό που πολλοί, στην Ευρώπη και στον κόσμο, κατάλαβαν, και ορθώς, ως εκβιασμό, ως πραξικόπημα, για να μην αναφέρω άλλους χαρακτηρισμούς. Σκοπός τους:
- Να μην αμφισβητηθεί η μοναδικότητα της πολιτικής λιτότητας.
- Να μην καταδειχθεί ότι μια πολιτική αναδιανεμητική θα ήταν αποτελεσματικότερη ακόμα και για την εξυπηρέτηση του χρέους.
- Να τσακιστεί εν τη γενέσει του αυτό το επικίνδυνο για την Ευρώπη παράδειγμα και να μην βρει μιμητές. (Σαφή είναι, από την αντίθετη μεριά, τα μηνύματα υποστήριξης από το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, την Rifondazione Comunista, αλλά και τους Podemos, που προσβλέπουν στον ΣΥΡΙΖΑ, ως εμβρυουλκό αλλαγής συσχετισμών στην Ευρώπη).
Μέσον για τους παραπάνω σκοπούς:
- Να διαρραγούν οι σχέσεις εκπροσώπησης που είχε αρχίσει να αναπτύσσει ο ΣΥΡΙΖΑ με τα λαϊκά στρώματα, καταδεικνύοντας ότι "κι αυτοί μας έφεραν Μνημόνια" και ότι "όλοι ίδιοι είναι'.
- Να διασπαστεί ο ΣΥΡΙΖΑ.
Εδώ, από νωρίς (από το 2012 τουλάχιστον), το ευρωπαϊκό και διεθνές ιερατείο είχε παρατηρήσει το ετερόκλητο της σύνθεσης του ΣΥΡΙΖΑ, που, υπό συνθήκες ασφυκτικής πίεσης (όπως έγινε με τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές και τον δύσκολο συμβιβασμό), θα εκρηγνυόταν. Η διάσπαση ήταν μέρος του σχεδιασμού τους, χωρίς με αυτό να υπαινίσσομαι κάποια συνωμοσία. Απλώς, χωριό που φαίνεται κολαούζο δεν θέλει.
Αφενός οι τάσεις, ορισμένες από τις οποίες λειτουργούσαν σαν κόμμα μέσα στο κόμμα, αφετέρου η γενικότερη πολιτική κουλτούρα διαμαρτυρίας και καταγγελίας της Αριστεράς, λόγω της οποίας πολλοί σύντροφοι δεν μπόρεσαν να προσαρμοστούν σε συνθήκες στις οποίες το κόμμα τους έγινε κυβέρνηση, σε μια χώρα μάλιστα όπου το κράτος είχε διαμορφωθεί από το προηγούμενο διεφθαρμένο καθεστώς και όπου ακόμα και τα συνδικάτα εξακολουθούν να είναι εξαρτημένα από αυτό.
Τα ζητήματα οικοδόμησης κόμματος πρέπει να τα δούμε μετά τις εκλογές. Θεωρώ ότι οι αναγκαίες διορθώσεις των στρεβλώσεων διευκολύνονται από την αποχώρηση όσων είχαν διαφορετικό στρατηγικό προσανατολισμό.
Τώρα είναι η ώρα της μάχης. Για την Ελλάδα, για την Ευρώπη. Να μην τους διευκολύνουμε, άθελά μας, για οποιονδήποτε θεμιτό κατά τα λοιπά, αλλά όχι αποχρώντα λόγο, να κλείσουν την αριστερή παρένθεση.
Τώρα πρέπει να φέρουμε όλους όσοι αμφιταλαντεύονται μέσα στον ρου της ιστορίας. Όταν το ποτάμι ξεχειλίζει, τα νερά σχηματίζουν τέλμα. Τα λιμνάζοντα νερά δεν οδηγούν πουθενά. Μόνο την αναστολή και την καθυστέρηση, ή την οπισθοδρόμηση, της ιστορίας μπορεί να διευκολύνουν.
Το πόσα κουκιά θα μαζέψει η ΛΑΕ θα περάσει στα ψιλά της ιστορίας. Εκείνο που θα γραφεί, ακόμα και στα διδακτικά εγχειρίδια, είναι ότι η πρώτη μη νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση στην Ευρώπη αναδείχτηκε στην Ελλάδα.
* O Βασίλης Σκλιάς είναι συντονιστής της Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ Λουξεμβούργου
