Καρδιακή ανεπάρκεια έγραψαν στο ιατρικό ανακοινωθέν. Τι λέτε, μωρέ; Είσαστε με τα καλά σας; Καρδιακή ανεπάρκεια ο Μανώλης; Αυτή η καρδιά, που ξεχείλιζε από αγάπη για την ελευθερία και πάθος για τη Δημοκρατία; Αυτή η καρδιά, που χτυπούσε δυνατά σε όλους τους αγώνες του λαού;
Αυτή η καρδιά, που δεν λύγισε σε φυλακές, σε εξορίες και σε εκτελεστικά αποσπάσματα; Αυτή η καρδιά, που δεν υποτάχτηκε σε κανέναν κατακτητή; Αυτή η καρδιά, που χτυπούσε δυνατά στα στρατοδικεία; Αυτή η καρδιά, που αψήφισε τον φασισμό; Γι’ αυτή την καρδιά γράψατε, μωρέ;
Πόσο αταίριαστη, κούφια και κενή η λέξη “ανεπάρκεια” για την καρδιά του Μανώλη. Αυτή την καρδιά τη γεμάτη Ελλάδα. Αυτή την καρδιά τη σημαδεμένη από τους αγώνες της Αριστεράς. Αυτή την καρδιά τη στρατευμένη από τα χρόνια της ΟΚΝΕ, της ΕΠΟΝ, του ΕΑΜ και της ΕΔΑ ώς τα σήμερα. Πάντα γεμάτη η καρδιά του αγωνιστή της Αριστεράς. Και για τους συντρόφους του αλλά και για τους πολιτικούς του αντιπάλους. Για ποια ανεπάρκεια, λοιπόν, μιλάτε όταν αναφέρεστε στην καρδιά του Μανώλη, που χώρεσε τόσα, που άντεξε τόσα και αγωνίστηκε για τόσα και τόσα που εμείς θα θέλαμε εφτά κι οχτώ ζωές μαζί για να τα στριμώξουμε;
Μονάχα μια φορά λύγισε η καρδιά του Μανώλη. Κι αυτό ήταν όταν τα πολυβόλα των Ναζί θέρισαν τη ζωή του αδερφού του Νίκου, το ‘44, στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής. Αυτή ήταν πάντα η πληγή στην καρδιά του Μανώλη. Μια πληγή που, παρότι δεν έκλεισε ποτέ, ήταν που του έδινε δύναμη να αντέχει.
“Θα σας κυνηγάει η ύπαρξή μου, για να κάνετε αυτό που πρέπει να κάνετε! Μη νομίζετε ότι θα γλιτώσετε από μένα ποτέ” είχε πει πριν μερικά χρόνια ο Μανώλης και οι λέξεις έβγαιναν από τα βάθη της ανυπόταχτης καρδιάς του. Αυτής της καρδιάς που θα ζει μέσα στις δικές μας καρδιές και στις καρδιές των παιδιών μας για να μην μπορεί, όπως είπε και ο ποιητής, να την ξεθωριάσει ο φόβος.
Να πάρουμε μια σταγόνα απ’ το αίμα σου,
να καθαρίσουμε το δικό μας,
να πάρουμε μια σταγόνα απ’ το αίμα σου,
να μπολιάσουμε το δικό μας,
να πάρουμε μια σταγόνα απ’ το αίμα σου,
να βάψουμε το δικό μας,
να μη μπορέσει πια ποτέ
να το ξεθωριάσει ο φόβος.
Κώστας Μόντης
Τραγούδι για το μεγάλο αδερφό μας
