Live τώρα    
13°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
13 °C
8.6°C14.6°C
1 BF 87%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αυξημένες νεφώσεις
12 °C
8.1°C13.5°C
1 BF 66%
ΠΑΤΡΑ
Αυξημένες νεφώσεις
15 °C
11.0°C14.9°C
2 BF 73%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
11 °C
10.8°C15.8°C
2 BF 71%
ΛΑΡΙΣΑ
Σποραδικές νεφώσεις
7 °C
6.9°C10.2°C
0 BF 100%
Το viral παιδικό παιχνίδι και οι στρόβιλοι εκατομμυρίων / Fidget spinner: Παίζει στα δάκτυλα... το χρήμα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Το viral παιδικό παιχνίδι και οι στρόβιλοι εκατομμυρίων / Fidget spinner: Παίζει στα δάκτυλα... το χρήμα

Μια ιδέα που φαίνεται να γεννήθηκε 27 χρόνια πριν, αλλά περίμενε έως τον Μάιο του 2017 για να κατακτήσει τον κόσμο. Το μικρό αυτό παιχνίδι χειρός, που μοιάζει με σβουράκι ή μικρό ανεμιστηράκι, είναι το νέο γκάτζετ, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος μιας cool νεανικής εμφάνισης.

Πρόκειται για ένα φορητό γκάτζετ (gadget) που χρησιμοποιεί έναν μηχανισμό ρουλεμάν για να γυρίζει γρήγορα στις άκρες των δακτύλων. Με διαφορετικά σχέδια, ποικίλους χρωματισμούς και διαρκώς νέα κόλπα που διαφημίζουν οι fun του παιχνιδιού στο Διαδίκτυο, σήμερα το fidget spinner έφτασε με αλματώδη ταχύτητα, μέσα μόνο σε λίγους μήνες, να αντιπροσωπεύει το 17% των παιχνιδιών που πωλούνται καθημερινά στην παγκόσμια αγορά.

Οι λάτρεις του παιχνιδιού θεωρούν ότι λειτουργεί ως αγχολυτικό παρέχοντας διέξοδο στη νευρικότητα και την αμηχανία των χεριών. Επιπλέον διατείνονται ότι βοηθάει στη συγκέντρωση σε παιδιά που πάσχουν από ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας), νευρικότητα, άγχος.

Είναι αλήθεια πως το στριφογύρισμα μοιάζει λιγότερο επικίνδυνο και πιο κομψό από άλλους τρόπους απασχόλησης των χεριών, που συχνά υιοθετούν νεαρά και όχι μόνο άτομα π.χ. «μάσημα νυχιών, στριφογύρισμα μαλλιών, ακόμα και τσιγάρο κ.ά. Ωστόσο οι απόψεις επιστημόνων και δασκάλων διίστανται σε σχέση με τα οφέλη του στην αντιμετώπιση της νευρικότητας και της αγχολυτικής του δράσης.

Αίνιγμα παραμένει ακόμα και το ποιος ανακάλυψε το fidget spinner καθώς μετά την αλματώδη δημοφιλία, και φυσικά τα κέρδη που αποφέρει, πολλοί φαίνεται να διεκδικούν την πατρότητά του.

Πολλοί διεκδικούν την πατρότητα της «νέας μόδας» που έχει κατακλύσει σχολεία και παιδικές χαρές

Σύμφωνα με την εφημερίδα “The Guardian” εφευρέτης του είναι η Κάθριν Χέτινγκερ, μια χημικός μηχανικός από τη Φλόριντα. Το 1993 ανακάλυψε το πρωτότυπο παιχνίδι ως αποτέλεσμα μιας αυτοάνοσης διαταραχής από την οποία έπασχε, που προκαλεί μυϊκή αδυναμία, και της επιθυμίας της να συνεχίσει να παίζει με την κόρη της, τότε 7 ετών.

Η ιδέα, όπως εξηγεί η ίδια, προήλθε από μια επίσκεψή της το 1993 στο Ισραήλ. Εμπνεύστηκε το παιχνίδι θέλοντας να αντικαταστήσει το πέταγμα της πέτρας των παιδιών στην Παλαιστίνη εναντίον των Ισραηλινών στρατιωτών με ένα παιχνίδι πιο ειρηνικό. Αν όσα ισχυρίζεται η εφευρέτης ισχύουν, δεν παύει να ξενίζει η αντίληψη για τον άνισο και μακροχρόνιο πόλεμο στη Μ. Ανατολή, ως αποτέλεσμα συσσωρευμένης ενέργειας των νεαρών Παλαιστινίων.

Παρόλο που η κ. Χέτινγκερ εξασφάλισε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για τον σχεδιασμό του, το 1997 δεν είχε τα απαιτούμενα 400 δολάρια για να το διατηρήσει. Ενώ προς απογοήτευσή της η μεγάλη κατασκευάστρια εταιρεία παιχνιδιών Hasbro τελικά δεν προχώρησε στη μαζική παραγωγή του με αποτέλεσμα το έργο της να μείνει ανεκμετάλλευτο και ξεχασμένο.

Άρθρο του Bloomberg News όμως αμφισβητεί τον ισχυρισμό ότι η Χέτινγκερ είναι ο αρχικός εφευρέτης του fidget spinner. Το θέμα του «εφευρέτη» περιπλέκεται ακόμα περισσότερο καθώς στις 4 Μαΐου 2017, σε συνέντευξη στο NPR, ο Scott McCoskery περιγράφει πώς ο ίδιος ανακάλυψε το παιχνίδι προκειμένου να αντιμετωπίσει την νευρικότητα που του δημιουργούσαν οι συνεδριάσεις πληροφορικής.

Σύμφωνα με το “Forbes”, δύο 17χρονοι, οι Allan Maman και Cooper Weiss, δημιούργησαν το πρωτότυπο Fidget360. Ο Maman, 17 ετών, έψαχνε κάτι για να τον βοηθήσει με τη δική του διάσπαση προσοχής (ΔΕΠΥ) και ανακάλυψε την ιδέα ενός παιχνιδιού που βοηθάει να εκτονωθεί η επιπλέον ενέργεια ώστε να διευκολύνεται η συγκέντρωση σε μία εργασία. Η δοκιμαστική παραγωγή έγινε από τους δύο νέους σε 3D εκτυπωτές και όλοι οι μαθητές του σχολείου τους ήθελαν να το αποκτήσουν.

Στρόβιλοι χιλιάδων πωλήσεων και εκατομμυρίων

Ανεξάρτητα από το ποιος ανακάλυψε το fidget spinner, ξεπερνάει κάθε φαντασία η διάδοση που γνωρίζει ένα παιχνίδι μόλις 7 εκατοστών που «στριφογυρίζει» ακατάπαυστα στα νεανικά χέρια. Σύμφωνα με το Google Trends, το fidget spinner, από τις 5 Μαρτίου του 2017, οπότε είχε μόλις 2% δημοφιλία, έφτασε στις 20 Μαΐου στο 100%. Η ραγδαία άνοδος που σημειώθηκε στους διαδικτυακούς αγοραστές έφτασε στο υψηλότερο σημείο της στις 5 Μαΐου.

Πιο συγκεκριμένα η δημοτικότητα του fidget spinner άρχισε να σημειώνει αύξηση από τον Απρίλιο του 2017, ενώ οι αναζητήσεις της Google με το "fidget spinner" αυξάνονται κατακόρυφα τον ίδιο μήνα, σύμφωνα με το περιοδικό “Money”. Μέχρι τις 4 Μαΐου οι παραλλαγές του νέου γκάτζετ κατέλαβαν κάθε θέση στην κορυφαία λίστα των 20 καλύτερων πωλητών παιχνιδιών της Amazon.

Στις 27 Απριλίου του 2017 η “New York Post” αναφέρει ότι τα fidget spinners αποτελούν τη νέα μανία που σαρώνει τη χώρα και τα καταστήματα δεν μπορούν να τα κρατήσουν στο απόθεμα. Τον Μάιο του 2017 υπήρχε τόσο μεγάλη ζήτηση ώστε στην Κίνα μερικά εργοστάσια κατασκευής κινητών τηλεφώνων μετατράπηκαν σε εργοστάσια κατασκευής spinners.

Η χαμηλή τιμή του, η εύκολη χρήση και οι εντυπωσιακές παραλλαγές του έφεραν τα πάνω κάτω στην αγορά παιδικών παιχνιδιών. Μέσα στον Μάιο άρχισε με μεγάλη ταχύτητα να εξαπλώνεται και στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα σήμερα να βρίσκεται στα ράφια των ψιλικατζίδικων κάθε γειτονιάς.

«Ο λόγος που εκτίναξαν τη δημοτικότητά του τόσο απροσδόκητα δεν είναι τόσο απλός» υποστηρίζει ο Braveen Kumar σε άρθρο του στο shopify.com θεωρώντας την αλματώδη διάδοση του παιχνιδιού ως μια «σπουδαία μελέτη περίπτωσης» για το πώς οι εταιρείες υιοθετώντας το ιογενές μάρκετινγκ μπορούν να φτάσουν σε διαρκώς όλο και περισσότερους ανθρώπους».

Οι επαναλαμβανόμενες αναρτήσεις σε fb, τα βίντεο με «κόλπα» από χρήστες στο youtube, τα σχόλια στις συζητήσεις, οι αντικρουόμενες απόψεις των ειδικών στα media δημιουργούν, επαυξάνουν και μεταδίδουν και εν τέλει επιβάλλουν την ανάγκη της αγοράς του προϊόντος στους χρήστες του Διαδικτύου.

Ωφελεί ή βλάπτει τα παιδιά;

Πολλές δημοσιεύσεις αναφέρονταν στα οφέλη που έχει για άτομα με ΔΕΠΥ, αυτισμό ή άγχος, ωστόσο οι εμπειρογνώμονες δεν ομονοούν σε αυτό, καθώς ακόμα δεν επιβεβαιώνεται από την έρευνα. Άρθρο στους “New York Times” υποστηρίζει ότι αντικρουόμενες είναι οι απόψεις και των εκπαιδευτικών. Κάποια σχολεία της Αμερικής έφτασαν να το απαγορεύσουν με το επιχείρημα ότι, αντί να βοηθά στη συγκέντρωση, αποσπά τα παιδιά από το μάθημα.

Σύμφωνα με ανάλυση του @Brandwatch, από 1 Μαρτίου ως 25 Μαΐου 2017 διχασμένες είναι οι απόψεις εκπαιδευτικών και μαθητών στην Αμερική, ωστόσο συμπίπτουν. Το 46% των εκπαιδευτικών και 40% των μαθητών έχουν αρνητική άποψη ενώ το 54% των εκπαιδευτικών και το 60% των μαθητών θετική. Να σημειωθεί ότι και στη χώρα μας απαγορεύτηκε σε κάποια ιδιωτικά σχολεία, παρ’ όλο που δεν έχει επιβεβαιωθεί αν η νέα μόδα «απειλεί» με κάποιον τρόπο την υγεία ή τις επιδόσεις των παιδιών.

«Υπερβολικές» χαρακτηρίζει τις αντιδράσεις αυτές μιλώντας στην “Αυγή” ο δάσκαλος ειδικής αγωγής και διευθυντής του 10ου Δημοτικού Σχολείου Χαλανδρίου Γιάννης Κοσμόπουλος. Σύμφωνα με τον κ. Κοσμόπουλο ενδεχομένως μπορεί να βοηθήσει σε περιπτώσεις παιδιών με ΔΕΠΥ, καθώς απασχολεί τα χέρια εκτονώνοντας την υπερβολική ενέργεια και νευρικότητα, με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται με μεγαλύτερη ευκολία η συγκέντρωση της προσοχής στον επιδιωκόμενο στόχο. Ωστόσο είναι κάτι που δεν έχει επιβεβαιωθεί και επιπλέον δεν αφορά όλα τα παιδιά, παρά μόνο αυτά που έχει διαγνωστεί ότι πάσχουν από ΔΕΠΥ.

Επίσης, όπως σημειώνει, ενδέχεται να βοηθάει στη λεπτή κινητικότητα σε παιδιά που χρειάζεται να αναπτύξουν ή να βελτιώσουν τη συγκεκριμένη δεξιότητά τους, ενώ, λόγω της ελαφριάς κατασκευής του και της αθόρυβης λειτουργίας του, μπορεί να χρησιμοποιείται, αν κριθεί σκόπιμο από εκπαιδευτικούς και ειδικούς συμβούλους, ακόμα και μέσα στην τάξη.

«Το παιχνίδι είναι σημαντικό όταν μοιράζεσαι με κάποιον άλλον μια επικοινωνία» παρατήρησε χαρακτηριστικά. «Όταν είναι κάτι που απομονώνει ή δημιουργεί έριδες και ανταγωνισμούς μεταξύ των παιδιών για λόγους επίδειξης, τότε δεν λειτουργεί θετικά» τονίζει η ψυχοπαιδαγωγός Κατερίνα Κοτσιρίλου, με πολύχρονη εμπειρία στο παιδοψυχολογικό τμήμα του ν/σ Παίδων Αγία Σοφία. Προσθέτει, όμως, ότι το νέο γκάτζετ «ενδέχεται να λειτουργεί βοηθητικά για κάποια παιδιά υπό συνθήκες».

Παράλληλα έκανε σαφές ότι «κάτι που βοηθάει κάποια παιδιά δεν σημαίνει ότι είναι κατάλληλο για όλα τα παιδιά». «Αν θεωρηθεί απαραίτητη η χρήση του παιχνιδιού για τη διευκόλυνση της συνεργασίας και της συμμετοχής των παιδιών με διαγνωσμένη ΔΕΠΥ, θα πρέπει να γίνεται με σύστημα και με την απαραίτητη καθοδήγηση του ειδικού συμβούλου του παιδιού».

Μόδα, διασκέδαση, ή νέου τύπου μάρκετινγκ

Το αν η νέα μόδα ήρθε για να μείνει, ή γρήγορα θα ξεχαστεί πριν χρειαστεί η επιστημονική κοινότητα να αποφασίσει για τη χρησιμότητά της, θα αποδειχθεί στο άμεσο μέλλον. Σίγουρο όμως είναι ότι, αν ρίξετε μια ματιά γύρω σας, κάπου θα πετύχετε το νέο γκατζετάκι να στροβιλίζεται ακατάπαυστα στα παιδικά ακροδάχτυλα θυμίζοντας την αέναη κίνηση του σύμπαντος και προσφέροντας μια εύκολη διαφυγή ακόμα και σε φιλοσοφικού τύπου παρεκβάσεις.

Εύλογο όμως είναι να αναρωτηθούμε γιατί ένα αγχολυτικό παιχνίδι γραφείου γνωρίζει τέτοια διάδοση μεταξύ των μικρών παιδιών. Με πόσα άγχη έχει επιβαρύνει ο σύγχρονος τρόπος ζωής, όχι μόνο τους έφηβους, αλλά πλέον και τα εξάχρονα παιδιά;

Ή μήπως όλα αυτά αποτελούν μέρος ενός νέου τύπου μάρκετινγκ που βασίζεται σε στημένες αντεγκλήσεις στα σόσιαλ μίντια, διχογνωμίες και συγκρούσεις με μοναδικό σκοπό τη δημιουργία ενός μύθου γύρω από το προϊόν και μόνο στόχο το άμεσο και υπέρογκο κέρδος; Πώς μπορούν οι χρήστες να προστατευθούν όταν ο χρόνος μεταξύ σκέψης και αγοράς έχει συρρικνωθεί τόσο στο Διαδίκτυο, με αποτέλεσμα πριν καν το συνειδητοποιήσουν να χρησιμοποιούν ήδη το προϊόν;

Πηγές: “Forbes”, “The Guardian”, “New York Times”, @Brandwatch, “New York Post”, Amazon, Google Trends, shopify.com, Wikipedia, Bloomberg News

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL