Οι μεγάλες ανισότητες στη ζωή και στον θάνατο από χώρα σε χώρα και από ήπειρο σε ήπειρο αποτυπώνονται στην έκθεση των Ηνωμένων Εθνών που διαπιστώνει ότι, παρά την πρόοδο σε υποδομές και τη βελτίωση της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης εν γένει, κάθε 11 δευτερόλεπτα πεθαίνει ένα βρέφος ή μια έγκυος σε κάποιο σημείο του πλανήτη.
Η αναφορά που συντάχθηκε από τη UNICEF και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας υπογραμμίζει ότι από το 2000 οι παιδικοί θάνατοι έχουν μειωθεί περίπου στο μισό και οι μητρικοί θάνατοι έχουν ελαττωθεί κατά περίπου ένα τρίτο, κυρίως λόγω της ευκολότερης πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας και του ότι αυτές οι τελευταίες έχουν γίνει οικονομικά πολύ πιο προσιτές και η ποιότητά τους έχει βελτιωθεί. Ωστόσο, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, το 2018 περίπου 6,2 εκατομμύρια παιδιά έχασαν τη ζωή τους πριν γίνουν 15 ετών και πάνω από 290.000 γυναίκες πέθαναν λόγω επιπλοκών κατά την εγκυμοσύνη το 2017.
Από το σύνολο των παιδικών θανάτων, τα 5,3 εκατομμύρια ήταν παιδιά κάτω των 5 ετών και σχεδόν τα μισά από αυτά πέθαναν πριν συμπληρώσουν ένα μήνα ζωής.
«Ένα έμπειρο ζευγάρι χέρια για να βοηθήσει τις μητέρες και τα νεογνά κατά τον τοκετό, μαζί με καθαρό νερό, κατάλληλη διατροφή, τα βασικά φάρμακα και εμβόλια, μπορεί να κάνουν τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου», τόνισε η Ενριέτα Φορ, ανώτερο στέλεχος της UNICEF και επικεφαλής της συντακτικής ομάδας της έκθεσης. «Παντού στον κόσμο μια γέννηση είναι ένα ευχάριστο γεγονός. Εντούτοις, κάθε 11 δευτερόλεπτα μια γέννηση μετατρέπεται σε οικογενειακή τραγωδία», πρόσθεσε, καλώντας τις κυβερνήσεις να επενδύσουν στις υπηρεσίες υγείας.
Τα δεδομένα φανέρωσαν τεράστιες ανισότητες ανάμεσα σε διαφορετικές περιοχές, με τις γυναίκες και τα παιδιά στην υποσαχάρια Αφρική να διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου από οπουδήποτε αλλού. Στην περιοχή αυτή τα επίπεδα των μητρικών θανάτων είναι επίσης πολύ αυξημένα και συγκεκριμένα είναι 50 φορές υψηλότερα συγκριτικά με τις πλούσιες χώρες. Τα παιδιά είναι 10 φορές πιο πιθανό να πεθάνουν τον πρώτο μήνα της ζωής τους σε σχέση με τα παιδιά των ανεπτυγμένων χωρών.
Το 2018 ένα στα 13 παιδιά πέθανε πριν από τα πέμπτα του γενέθλια στην υποσαχάρια Αφρική, ενώ στην Ευρώπη πέθανε ένα στα 196 παιδιά, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ. Σε ό,τι αφορά τις μητέρες, στην Αφρική πεθαίνει κατά τον τοκετό μία γυναίκα στις 37, ενώ στην Ευρώπη μία στις 6.500.
Ο ΟΗΕ προειδοποιεί ότι αν οι θάνατοι συνεχιστούν με αυτό τον ρυθμό, ο παγκόσμιος στόχος να μειωθούν οι μητρικοί θάνατοι σε 70 ανά 100.000 νέες γεννήσεις έως το 2030 παραμένει πολύ μακρινός.
Από το 1990, πάντως, οι παιδικοί θάνατοι (κάτω των 15 ετών) έχουν μειωθεί κατά 56%, δηλαδή από τους 14,2 εκατομμύρια θανάτους το 1990 ο αριθμός έπεσε σε 6,2 εκατομμύρια θανάτους το 2018. Οι χώρες της ανατολικής Ασίας και της νοτιοανατολικής Ασίας έχουν κάνει τη μεγαλύτερη πρόοδο, με τη μείωση των θανάτων σε παιδιά κάτω των πέντε ετών να φτάνει το 80%.
Παρά το γενικό πλαίσιο πτώσης των ποσοστών θνησιμότητας, διαπιστώθηκε ότι η μητρική θνησιμότητα αυξήθηκε μεταξύ του 2000 και του 2017 σε 13 χώρες, από τις οποίες ορισμένες βρίσκονται σε πόλεμο ή σε σοβαρή κρίση, ανάμεσά τους η Συρία και η Βενεζουέλα. Η μεγαλύτερη όμως αύξηση αυτού του ποσοστού στο διάστημα των 17 ετών καταγράφηκε στις ΗΠΑ, όπου πέθαιναν κατά τον τοκετό 19 γυναίκες στις 100.000 νέες γεννήσεις (αύξηση 58%). Στον Καναδά παρατηρήθηκε αύξηση της μητρικής θνησιμότητας κατά 11%.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ - Γαλλικό Πρακτορείο)
