Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου 1842. Ο γεννημένος στο Πόρτο στρατηγός Αντόνιο Πίντο Σοάρες οργανώνει, επικεφαλής 400 Σαλβαδοριανών στρατιωτών, πραξικόπημα κατά του φιλελεύθερου προοδευτικού 7ου Κοσταρικανού Προέδρου Φρανσίσκο Μορασάν.
Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου 1842. Ο Μορασάν, ο οποίος ,εκτός από Πρόεδρος της Κόστα Ρίκα, μίας από τις έξι πολιτείες της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Κεντρικής Αμερικής μαζί με Γουατεμάλα, Ελ Σαλβαδόρ, Λος Άλτος, Νικαράγουα και Ονδούρα, έχει διατελέσει Πρόεδρος άλλων δύο πολιτειών, του Ελ Σαλβαδόρ και της Ονδούρας όπου γεννήθηκε, καθώς και δεύτερος ομοσπονδιακός Πρόεδρος, εκτελείται στην κεντρική πλατεία του Σαν Χοσέ. Ο πολιτικός που υπερασπίστηκε μέχρι τέλους την ενότητα της βραχύβιας, από τον Ιούλιο του 1823 έως τον Φεβρουάριο του 1841, ομοσπονδιακής δημοκρατίας, ερχόμενος σε ανοιχτή ρήξη με τους συντηρητικούς φεουδάρχες, δίνει ο ίδιος το παράγγελμα στο εκτελεστικό απόσπασμα.
Τετάρτη 10 Αυγούστου 1887. O τριαντατριάχρονος 14ος Κοσταρικανός Πρόεδρος Μπερνάρντο Σότο Άλφαρο, από διετίας διαδεχθείς τον πεθερό του Πρόσπερο Φερνάντες Ορεαμούνο, αποκαλύπτει στην Πλάσα Λα Λαγούνα μαρμάρινη προτομή του προκατόχου του, έργο του Φρανσίσκο Αντόνιο Γκιγιέρμο Ντουρίνι Βασάλι. Η κυβέρνηση δεσμεύει την τεχνητή λίμνη Βιγιανουέβα, που υπήρχε ήδη από τον προηγούμενο αιώνα και από την οποία ονομάστηκαν Λαγούνα η παρακείμενη γειτονιά και η καινούργια πλατεία, προκειμένου να την αποξηράνει για λόγους δημόσιας υγείας το 1881. Από τη λάσπη της, οι Χοσεφίνος χτίζουν κατοικίες γύρω από την πλατεία, την οποία οι αρχές θα ονομάσουν Πλάσα Μορασάν προς τιμήν του Ουνδουρένιου στρατηγού που εκτελέστηκε εδώ. Οπότε έχουμε το οξύμωρο του αγάλματος ενός Προέδρου που, τασσόμενος υπέρ της ανεξαρτησίας της Κόστα Ρίκα, ετοιμαζόταν να πολεμήσει εναντίον του Γουατεμαλτέκου Προέδρου Χούστο Ρουφίνο Μπάριος, ο οποίος σκόπευε να επανασυστήσει το ομόσπονδο κράτος, στημένου στην πλατεία με το όνομα του Προέδρου που εμάχετο για την παραμονή της Κόστα Ρίκα στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Κεντρικής Αμερικής.
Δευτέρα 19 Φεβρουαρίου 2007. Από το Εθνικό Θέατρο του Σαν Χοσέ παίρνω την 5η Κάγιε προς βορρά και τρίτο δρόμο δεξιά στρίβω στην Αβενίδα 1Α που οδηγεί στο Πάρκε Μορασάν στη συνοικία Ελ Κάρμεν. Κάνοντας κύκλο, απέναντι από το πάρκο, στο ύψος της Κάγιε 9, συναντώ το εντυπωσιακό Εντιφίσιο Μετάλικο, κτήριο του 1896 από σφυρήλατο σίδηρο. Σχεδιασμένο και κατασκευασμένο στο Βέλγιο, έργο του αρχιτέκτονα Σαρλ Τιριόν που το εμπνεύστηκε από τον Πύργο του Άιφελ, έφτασε με πλοίο. Σήμερα στεγάζει τη διεύθυνση της Σχολής Μπουαναβεντούρα Κοράλες, από τα παλαιότερα κοσταρικάνικα πρωτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Εξαιρετικής βικτωριανής αισθητικής είναι η Κάσα Λα Ακάσιας, κατοικία αρχών 20ού αιώνα, που ανήκε στην οικογένεια του Μαξ Γουρδιάν Ρόχας, με πολύτιμα βιτρό στην πρόσοψη. Αφιερώνω λίγη ώρα χαλάρωσης στο πάρκο και συνεχίζω για τη διπλανή Πλάσα Εσπάνια που είναι ο προορισμός μου.
Τετάρτη 11 Μαρτίου 2020. Ξαναβρίσκομαι στο Σαν Χοσέ. Αυτήν τη φορά το πάρκο φαίνεται διαφορετικό. Έχουν περάσει 120 ώρες αφότου πιστοποιήθηκε το πρώτο κρούσμα κορωνοϊού στη χώρα, μια σαρανταεννιάχρονη Αμερικανίδα. Οι αρχές προτρέπουν να μην κυκλοφορούν οι άνω των 65 ετών σε δημόσιους χώρους. Παρότι δεν της απαγορεύεται η κυκλοφορία, η τρίτη ηλικία δείχνει αξιοθαύμαστη υπευθυνότητα, με αποτέλεσμα να μη βλέπω σχεδόν καθόλου μεσήλικες στο πάρκο παρά μόνο παιδιά και εφήβους. Καμία σχέση με το γεμάτο κόσμο Μορασάν που είχα γνωρίσει το 2007. Σε αντίθεση με τότε, που είχα μπει από τη δυτική από τις τέσσερις4 εισόδους, τώρα εισέρχομαι από την ανατολική, την πλευρά του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και του Εθνικού Πάρκου. Έτσι, δεν είναι το πανέμορφο Ελ Μπέσο, το «Φιλί», του Ολγέρ Βιγιέγας Κρους το πρώτο γλυπτό που συναντώ μπαίνοντας, αλλά το ύψους 1,70 άγαλμα του «Λιμπερταδόρ» Σιμόν Μπολίβαρ, ένα από τα τέσσερα αντίγραφα του αγάλματος που σχεδίασε ο Ιταλός γλύπτης Πιέτρο Τενεράνι, τα άλλα βρίσκονται στην Μπογκοτά, στο Καράκας και το Αμβούργο.
Το αξιοθέατο που τραβά όμως ξανά την προσοχή μου είναι μια ροτόντα με ιωνικά κιονόκρανα, πανομοιότυπη με το Temple de l'Amour στο Ανάκτορο των Βερσαλλιών. Εγκαινιάστηκε στις 24 Δεκεμβρίου 1920 και χρησίμευσε για εξέδρα ομιλιών πολιτικών, συναυλιών και επίκεντρο πολιτιστικών δραστηριοτήτων όπως το Διεθνές Φεστιβάλ Τεχνών, το Transitarte και το εβδομαδιαίας διάρκειας φεστιβάλ Εναμοράρτε δε σου σιουδάδ, «Αγαπήστε την πόλη σας», που ξεκίνησε το 2010 με δραστηριότητες όπως ζούμπα, ξυλοπόδαρα, γιόγκα και κατασκευές. Ο Ναός της Μουσικής βρίσκεται στο σημείο όπου είχε κατασκευαστεί το 1910 ένα κομψό οκταγωνικό αρ νουβό περίπτερο.
Εκτός από τον Ναό της Μουσικής, όμως, το πάρκο Μορασάν έχει και άλλα μνημεία. Μια μπρούτζινη κεφαλή του Φρανσίσκο Μορασάν, έργο του Κοσταρικανού Φερνάντο Κάλβο, μια χάλκινη προτομή του πολιτικού του 19ου αιώνα Μάουρο Φερνάντες Ακούνια -σχεδόν όπως απεικονίζεται στο χαρτονόμισμα των 2.000 κολόνες-, του Χουάν Πορτουγκές Φουκίνια, άλλη μια χάλκινη προτομή του απελευθερωτή της Χιλής Μπερνάρντο Ο’ Χίγκινς, έργο του Κοσταρικανού γλύπτη Λούις Ουμάνια Ρούις, ένα μνημείο για τους μαχητές και τα θύματα στον Πόλεμο του Κότο του 1921 και την επακόλουθη Συνθήκη Συνόρων του 1941 μεταξύ Καλντερόν Γκουαρντία για λογαριασμό της Κόστα Ρίκα και Αρίας Μαδρίδ για λογαριασμό του Παναμά. Επίσης, μια μπρούτζινη προτομή του διανοούμενου και δεύτερου Προέδρου της Αργεντινής Ντομίνγκο Φαουσρίνο Σαρμιέντο, έργο του Αργεντινού Λουίς Πελότι, το ύψους 1,5 μέτρου καθήμενο άγαλμα του 24ου Προέδρου της Κόστα Ρίκα Χούλιο Ακόστα Γκαρσία, έργο του 1962 του Ιταλού Λεόνε Τομάσι, και το 3,5 μέτρων μπρούτζινο μνημείο του πρώην Προέδρου της Κόστα Ρίκα Ντανιέλ Οδούβερ Κιρός, που σμίλεψε ο Ολγέρ Βιγιέγας Κρους.
Προτού φύγω, βγάζω μια αναμνηστική φωτογραφία μπροστά στα χρυσαφί «Φτερά του Μεξικού», γλυπτό του Μεξικανού Χόρχε Μαρίν για τους δεσμούς φιλίας της Πόλης του Μεξικού και του Σαν Χοσέ.
