Όταν οι θερμοκρασίες είναι πολύ υψηλές, το σώμα μας ζητά ανακούφιση. Σε πολλά μέρη του κόσμου, παραδοσιακές ιατρικές πρακτικές έχουν αναπτύξει διατροφικές θεωρίες που εστιάζουν στην ισορροπία μεταξύ "ζεστών" και "δροσερών" τροφών, ένα σύστημα που βρίσκει εφαρμογή κυρίως το καλοκαίρι. Στην Αγιουρβέδα και στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, η θεωρία των “δροσιστικών φαγητών” προτείνει τροφές που βοηθούν στη μείωση της εσωτερικής θερμότητας και στην αποκατάσταση της αρμονίας του οργανισμού. Ας δούμε μαζί πώς μπορείτε να ενσωματώσετε αυτές τις πρακτικές στην καλοκαιρινή σας διατροφή.
Η θεωρία πίσω από τις "δροσιστικές" τροφές
Σύμφωνα με την Αγιουρβέδα, κάθε άτομο έχει μία μοναδική ισορροπία ενεργειών, «doshas» (Vata, Pitta και Kapha). Το καλοκαίρι, η ενέργεια Pitta η οποία σχετίζεται με τη θερμότητα, τη φωτιά και την πέψη, αυξάνεται. Για να διατηρηθεί η ισορροπία, συνιστάται η κατανάλωση δροσιστικών, ενυδατικών και ήπιων τροφών. Η Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική έχει παρόμοια αντίληψη: η θερμότητα του περιβάλλοντος μπορεί να προκαλέσει «εσωτερική ζέστη» που εκδηλώνεται με εξάψεις, ευερεθιστότητα ή δυσπεψία. Οι τροφές που χαρακτηρίζονται ως «yin» θεωρούνται δροσιστικές και βοηθούν στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος.
Κύριες τροφές με δροσιστική δράση
1. Αγγούρι & Καρπούζι: Και οι δύο θεωρούνται εξαιρετικά δροσιστικοί παράγοντες. Το αγγούρι είναι πλούσιο σε νερό και ιδανικό για σαλάτες ή smoothies, ενώ το καρπούζι, με τη φυσική του γλυκύτητα, καταπραΰνει τη ζέστη και ενυδατώνει σε βάθος.
2. Μέντα & Βασιλικός: Τα αρωματικά βότανα με ψυχρή ενέργεια είναι ιδανικά για έγχυμα ή προσθήκη σε σαλάτες και φρούτα. Στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, η μέντα θεωρείται «ελαφρύ δροσιστικό» που καθαρίζει τη θερμότητα από το κεφάλι και το πάνω μέρος του σώματος.
3. Καρύδα: Το νερό καρύδας είναι φυσικά ισορροπημένο σε ηλεκτρολύτες και θεωρείται δροσιστικό τονωτικό. Στην Αγιουρβέδα, το λάδι καρύδας χρησιμοποιείται ακόμη και εξωτερικά για να μειώσει την «φλόγα» του Pitta.
4. Πράσινα φυλλώδη λαχανικά και φύκια: Τα σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι, η πικραλίδα, ή η ρόκα καθώς επίσης και τα φύκια, έχουν ήπια δροσιστική δράση και είναι πλούσια σε μεταλλικά στοιχεία.
5. Λεμόνι και μοσχολέμονο: Τα εσπεριδοειδή βοηθούν στη ρύθμιση της θερμοκρασίας και τονώνουν την πέψη. Το κλασικό νερό με λεμόνι ή μοσχολέμονο (lime) είναι ίσως το πιο απλό, αλλά αποτελεσματικό δροσιστικό ποτό.
Συνδυασμοί τροφών με βάση τις αρχές της αρμονίας
Για ακόμη καλύτερα αποτελέσματα, δοκιμάστε μερικούς αρμονικούς συνδυασμούς που βασίζονται στις παραπάνω αρχές:
Smoothie αγγουριού με μέντα και lime
Ενυδατικό, δροσιστικό και με αντιφλεγμονώδη δράση.
Σαλάτα με καρπούζι, φύλλα βασιλικού και φέτα
Ο τέλειος συνδυασμός γλυκού, αλμυρού και δροσερού, με βάση την ισορροπία των γεύσεων.
Ρόφημα από καρύδα, λεμόνι και φύλλα μέντας
Φυσικό ισοτονικό που καταπραΰνει το σώμα και ξυπνά τις αισθήσεις.
Τι να αποφεύγετε
Κατά τους θερινούς μήνες, καλό είναι να περιορίσετε:
- Καυτερά, τηγανητά και λιπαρά φαγητά
- Καφεΐνη και αλκοόλ, που επιτείνουν την αφυδάτωση
- Τροφές με έντονη ζέστη, όπως σκόρδο, κρεμμύδι και κόκκινο κρέας
Η προσέγγιση της θερινής διατροφής μέσω των αρχών της Αγιουρβέδας και της Παραδοσιακής Κινεζικής Ιατρικής δεν είναι απλώς φιλοσοφική. Είναι ένας τρόπος να ακούσετε το σώμα σας και να του προσφέρετε τα εργαλεία για να διατηρήσει την ισορροπία του σε περιόδους έντονης ζέστης. Με απλά υλικά και λίγη δημιουργικότητα, μπορείτε να φτιάξετε καλοκαιρινά γεύματα και ποτά που προσφέρουν ευχαρίστηση, ελαφρότητα και ευεξία. Δώστε στο καλοκαίρι σας γεύση δροσιάς, ξεκινώντας από το πιάτο σας.
