Με συνεχείς ειδοποιήσεις και ατελείωτες λίστες υποχρεώσεων, πολλοί άνθρωποι περηφανεύονται, συχνά, για την εκτέλεση πολλαπλών εργασιών ταυτόχρονα. Πώς, όμως, επηρεάζει το multitasking τον εγκέφαλο και την παραγωγικότητά μας; Σε αυτό το άρθρο θα δούμε την επιστήμη πίσω από το multitasking, τα μειονεκτήματά του, συμβουλές για το πως μπορείτε να εστιάσετε σε μία εργασία και πότε το multitasking μπορεί πραγματικά να είναι επωφελές.
Το μυαλό στο multitasking
Ο εγκέφαλος δεν είναι φτιαγμένος για αληθινό multitasking. Αντίθετα, εμπλέκεται σε εναλλαγή εργασιών, εναλλάσσοντας γρήγορα την εστίαση μεταξύ των δραστηριοτήτων. Αυτή η αλλαγή είναι ψυχικά επιβαρυντική. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Experimental Psychology διαπίστωσε ότι η εναλλαγή μεταξύ εργασιών μπορεί να μειώσει την παραγωγικότητα έως και 40%. Ο προμετωπιαίος φλοιός, υπεύθυνος για τη λήψη αποφάσεων και την προσοχή, αγωνίζεται να επεξεργαστεί πολλαπλές ροές πληροφοριών ταυτόχρονα οδηγώντας σε ψυχική κόπωση και λάθη.
Τα μειονεκτήματα του multitasking
Αν και το multitasking μπορεί να φαίνεται αποτελεσματικό, συχνά οδηγεί σε μειωμένη απόδοση. Έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ αποκάλυψε ότι οι χρόνιοι πολυάσχολοι αγωνίζονται με το φιλτράρισμα άσχετων πληροφοριών, την απομνημόνευση λεπτομερειών και τη μετάβαση μεταξύ εργασιών. Πρόσθετα μειονεκτήματα περιλαμβάνουν:
- Μειωμένη απόδοση: Η εναλλαγή εργασιών καθυστερεί την πρόοδο σε μεμονωμένες εργασίες.
- Αυξημένο άγχος: Η προσπάθεια διαχείρισης πολλών ευθυνών ταυτόχρονα μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα κορτιζόλης.
- Γνωστική υπερφόρτωση: Η υπερφόρτωση του εγκεφάλου μπορεί να βλάψει την επίλυση προβλημάτων και τη δημιουργικότητα.
- Λάθη και ατυχήματα: Σε περιβάλλοντα υψηλού κινδύνου, όπως η οδήγηση, το multitasking μπορεί να είναι επικίνδυνο.
Πώς να εστιάσετε σε ένα πράγμα τη φορά
Εάν το multitasking είναι αντιπαραγωγικό, πώς μπορείτε να βελτιώσετε την εστίαση;
- Δώστε προτεραιότητα στις εργασίες: Χρησιμοποιήστε μεθόδους όπως το απλό εργαλείο Eisenhower Matrix για να εντοπίσετε επείγουσες και σημαντικές δραστηριότητες.
- Ορίστε χρονικά μπλοκ: Διαθέστε συγκεκριμένες περιόδους για αδιάκοπη εργασία, όπως η χρήση της Τεχνικής Pomodoro (25 λεπτά εστίασης, ακολουθούμενα από ένα διάλειμμα 5 λεπτών).
- Ελαχιστοποιήστε τους περισπασμούς: Σιγάστε τις ειδοποιήσεις, κλείστε τις περιττές καρτέλες και δημιουργήστε έναν χώρο εργασίας χωρίς ακαταστασία.
- Εξασκηθείτε στην επίγνωση: Τεχνικές όπως ο διαλογισμός μπορούν να ενισχύσουν τη συγκέντρωση με την πάροδο του χρόνου.
Πότε να συνεχίσετε να κάνετε πολλαπλές εργασίες
Παρά τα μειονεκτήματά του, το multitasking μπορεί να είναι χρήσιμο σε ορισμένα σενάρια, ειδικά όταν συνδυάζονται αυτόματες και προσεκτικές εργασίες, όπως για παράδειγμα, ακούγοντας ένα ηχητικό βιβλίο κατά την διάρκεια της άσκησης, ή προετοιμασία σνακ κατά την επίβλεψη των παιδιών. Δηλαδή διαχείριση μικρών εργασιών όπου το multitasking λειτουργεί επειδή μια εργασία απαιτεί μικρή γνωστική προσπάθεια.
Το multitasking μπορεί να είναι δίκοπο μαχαίρι. Ενώ μπορεί να φαίνεται ότι ενισχύει την παραγωγικότητα, η επιστήμη δείχνει ότι συχνά μειώνει την αποτελεσματικότητα και αυξάνει το άγχος. Κατανοώντας τους περιορισμούς του και εστιάζοντας σε μία εργασία τη φορά, μπορείτε να βελτιστοποιήσετε την απόδοση και την ψυχική ευεξία. Το multitasking δεν είναι εγγενώς κακό, αλλά θυμηθείτε, ότι είναι απαραίτητο να το χρησιμοποιείτε στρατηγικά.
